Bráðabirgðaútgáfa.

153. löggjafarþing — 63. fundur,  8. feb. 2023.

sjávarútvegsmál.

[16:10]
Horfa

Bjarni Jónsson (Vg):

Virðulegi forseti. Aftur og aftur blasir við okkur sá kaldi veruleiki að stórútgerðin heldur áfram að raka til sín meginþorra veiðiheimilda í landinu og grafa undan tilvist smærri fjölskyldufyrirtækja og einyrkja sem halda uppi búsetu á stöðum sem stórútgerðin hefur skilið eftir í sárum. Aftur og aftur erum við minnt á mikilvægi þess að virða rétt sjávarbyggðanna og tryggja betur byggðafestu aflaheimilda og koma í veg fyrir að smærri sjávarbyggðir séu rúnar lífsbjörginni við uppsveiflu fárra auðmanna og fyrirtækja á veiðirétti.

Ég hef áður sagt það í þessum ræðustól að það verði að grípa til aðgerða til að snúa ofan af samþjöppun veiðiheimilda. Ég hef lengi lagt mikla áherslu á mikilvægi þess að svæðisskipta veiðum á grásleppu. Þær rannsóknir og sú þekking sem aflað hefur verið undanfarin ár hefur undirstrikað þýðingu þess að taka upp svæðisskipta veiðistjórn á hrognkelsum til að tryggja sjálfbæra nýtingu stofna en einnig tryggja hagsmuni viðkomandi byggðarlaga og fjölskyldna sem byggja lífsviðurværi sitt á grásleppuveiðum. Ég fagna skrefum í þá veru.

Strandveiðarnar sem komið var á í sjávarútvegsráðherratíð Jóns Bjarnasonar, ráðherra Vinstri grænna, skiptu sköpum fyrir endurreisn margra smærri sjávarbyggða vítt og breitt um landið. Vinstri græn hafa lagt á það mikla áherslu að auka frekar hlutdeild smábáta og fyrir Alþingi liggur tillaga sem ég mælti fyrir í haust, og þingflokkur Vinstri grænna stendur að, um að festa strandveiðar betur í sessi, m.a. með því að stækka í áföngum félagslegan hluta kerfisins úr 5,3% upp í 8,3%.

Ástæða er til að endurskoða úthlutun og meðhöndlun aðgerða innan kerfisins og hvernig þær veiðiheimildir nýtast sem best smærri byggðarlögum og færa stærri hluta þeirra til smærri útgerða og inn í strandveiðikerfið. Koma þarf í veg fyrir að stór hluti þeirra endi hjá stærstu útgerðarfélögum landsins sem nú þegar halda á stærstum hluta allra veiðiheimilda við Íslandsstrendur.