Ferill 279. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
123. löggjafarþing 1998–99.
Þskj. 319 — 279. mál.
Frumvarp til laga
um breytingar á lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald, lögum nr. 3/1987, um fjáröflun til vegagerðar, og lögum nr. 29/1993, um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl., með síðari breytingum.
(Lagt fyrir Alþingi á 123. löggjafarþingi 1998–99.)
I. KAFLI
Breyting á lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald, með síðari breytingum.
1. gr.
Bifreiðagjald á hverju gjaldtímabili er 6,00 kr. fyrir hvert kg af eigin þyngd bifreiðar allt að 1.000 kg, 8,10 kr. fyrir hvert kg af eigin þyngd bifreiðar umfram það að 3.000 kg, en 2.000 kr. af hverju byrjuðu tonni af eigin þyngd bifreiðar umfram það. Þó skal gjaldið ekki vera lægra en 3.000 kr. og ekki hærra en 36.200 kr. á hverju gjaldtímabili.
II. KAFLI
Breyting á lögum nr. 3/1987,
um fjáröflun til vegagerðar, með síðari breytingum.
2. gr.
a. Í stað fjárhæðanna „132.053 kr.“ og „7.555 kr.“ í 2. mgr. kemur: 136.675 kr., og: 7.819 kr.
b. 3. málsl. 4. mgr. orðast svo: Skráning ökutækis samkvæmt þessari málsgrein tekur gildi um leið og heimild hefur verið veitt og gildir í a.m.k. tólf mánuði.
3. gr.
Kílómetragjald skv. 1. mgr. þessa stafliðar skal vera sem hér segir:
| Leyfð heildarþyngd ökutækis, kg |
Kílómetragjald, kr. |
Leyfð heildarþyngd ökutækis, kg |
Kílómetragjald, kr. |
| 4.000–4.999 | 6,97 | 18.000–18.999 | 13,40 |
| 5.000–5.999 | 7,41 | 19.000–19.999 | 14,43 |
| 6.000–6.999 | 8,01 | 20.000–20.999 | 15,20 |
| 7.000–7.999 | 8,42 | 21.000–21.999 | 16,08 |
| 8.000–8.999 | 8,78 | 22.000–22.999 | 17,09 |
| 9.000–9.999 | 9,17 | 23.000–23.999 | 17,90 |
| 10.000–10.999 | 9,73 | 24.000–24.999 | 18,71 |
| 11.000–11.999 | 10,10 | 25.000–25.999 | 19,63 |
| 12.000–12.999 | 11,38 | 26.000–26.999 | 20,50 |
| 13.000–13.999 | 12,44 | 27.000–27.999 | 21,41 |
| 14.000–14.999 | 10,14 | 28.000–28.999 | 22,32 |
| 15.000–15.999 | 10,92 | 29.000–29.999 | 23,23 |
| 16.000–16.999 | 11,79 | 30.000–30.999 | 24,14 |
| 17.000–17.999 | 12,64 | 31.000 og yfir | 25,05 |
4. gr.
Af bifreiðum, sem skrásettar eru erlendis og nota annan orkugjafa en bensín, og af eftirvögnum, sem eru 6.000 kg eða meira að leyfðri heildarþyngd, skal greiða þungaskatt skv. 2. mgr. Af bifreiðum, sem eru allt að 4.000 kg að leyfðri heildarþyngd, og nýttar eru í atvinnuskyni, sbr. 2. mgr. 4. gr. A, skal vikugjaldið vera 25% hærra. Af bifreiðum, sem að leyfðri heildarþyngd eru 4.000 kg eða meira, og af eftirvögnum, sem að leyfðri heildarþyngd eru 6.000 kg eða meira, og nýtt eru í atvinnuskyni, skal ákvörðun þungaskatts fara eftir ákvæðum B-liðar 4. gr.
Af ökutækjum skráðum erlendis skal greiða þungaskatt fyrir hverja byrjaða viku sem ökutækið er hér á landi sem hér segir:
| Eigin þyngd ökutækis, kg |
Þungaskattur fyrir hverja byrjaða viku, kr. |
Eigin þyngd ökutækis, kg |
Þungaskattur fyrir hverja byrjaða viku, kr. |
| Allt að 1.000 | 1.813 | 2.800–2.999 | 3.380 |
| 1.000–1.499 | 2.176 | 3.000–3.199 | 3.531 |
| 1.500–1.999 | 2.628 | 3.200–3.399 | 3.681 |
| 2.000–2.199 | 2.779 | 3.400–3.599 | 3.831 |
| 2.200–2.399 | 2.929 | 3.600–3.799 | 3.982 |
| 2.400–2.599 | 3.079 | 3.800–3.999 | 4.132 |
| 2.600–2.799 | 3.230 | ||
Sé eigin þyngd ökutækis meiri en 4.000 kg skal þungaskattur fyrir hverja byrjaða viku hækka um 1.000 kr. fyrir hver byrjuð 1.000 kg sem eigin þyngd er umfram 4.000 kg. Við ákvörðun þungaskatts samkvæmt þessari málsgrein reiknast brot úr viku sem heil vika.
5. gr.
6. gr.
7. gr.
Endurákvörðun skv. 12., 14. og 15. gr. og úrskurði ríkisskattstjóra skv. 1. mgr. má skjóta til yfirskattanefndar samkvæmt ákvæðum laga nr. 30/1992, um yfirskattanefnd.
8. gr.
Gjaldskrár þungaskatts skv. A- og C-lið 4. gr. hækka um 2% 1. júlí 1999. Hækkunin nær þó ekki til ökutækja sem eru 0–1.499 kg.
Gjaldskrá þungaskatts skv. B-lið 4. gr. hækkar um 2% 11. júní 1999, að undanskildu föstu árgjaldi samkvæmt lokamálslið 1. mgr. B-liðar 4. gr. Hækkun gjaldsins fyrir hvern ekinn kílómetra tekur gildi strax að loknu öðru álestrartímabili sem er frá 20. maí til 10. júní 1999, sbr. 2. mgr. B-liðar 7. gr. Sé ekki komið með ökutæki til álestrar á réttum tíma skal reikna út meðaltal ekinna kílómetra á dag á tímabilinu milli álestra. Af meðaltalsakstri sem samkvæmt þessu hefur átt sér stað eftir lok annars álestrartímabils skal innheimta hið hækkaða gjald.
III. KAFLI
Breyting á lögum nr. 29/1993, um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl., með síðari breytingum.
9. gr.
Þrátt fyrir ákvæði 3. gr. skal vörugjald af eftirfarandi ökutækjum vera sem hér greinir:
1. Eftirtalin ökutæki skulu undanþegin vörugjaldi:
a. Dráttarbifreiðar að heildarþyngd 4 tonn eða meira sem gerðar eru til nota utan þjóðvega.
b. Snjóplógar.
c. Slökkvibifreiðar í eigu ríkis, sveitarfélaga eða stofnana á þeirra vegum.
d. Sjúkrabifreiðar í eigu ríkis, sveitarfélaga eða stofnana á þeirra vegum.
e. Sjálfhlaðandi eða sjálflosandi tengivagnar og festivagnar til landbúnaðarnota.
f. Bifreiðar í eigu ríkis, sveitarfélaga eða stofnana á þeirra vegum, sérstaklega búnar til flutnings á fötluðum, þ.m.t. búnar hjólastólalyftu og samþykktar af Tryggingastofnun ríkisins.
g. Dráttarvélar til nota á lögbýlum.
h. Beltabifreiðar (snjóbílar), yfir 700 kg að eigin þyngd, sérstaklega ætlaðar til aksturs í snjó.
i. Haffær ökutæki á hjólum fyrir láð og lög.
j. Ökutæki sem knúin eru rafhreyfli og flutt eru inn eða smíðuð í tilraunaskyni.
2. Greiða skal 10% vörugjald af hópferðabifreiðum sem eru skráðar fyrir 10–17 manns að meðtöldum ökumanni og eru í eigu hópferða- eða sérleyfishafa eða í fjármögnunarleigu vegna fjármögnunarleigusamnings við hópferða- eða sérleyfishafa. Gjaldið skal lækka í 5% frá 1. janúar 2000.
3. Af eftirtöldum ökutækjum skal greiða 30% vörugjald:
a. Ökutæki á beltum undir 700 kg sem eru sérstaklega ætluð til flutninga í snjó, á svæðum þar sem aðrar samgöngur eru erfiðleikum bundnar verulegan hluta árs.
b. Bifreiðar fatlaðra sem eru sérstaklega búnar til flutnings á þeim, þ.m.t. búnar hjólastólalyftu og samþykktar af Tryggingastofnun ríkisins.
c. Bifreiðar sem sérstaklega eru útbúnar og notaðar til líkflutninga.
d. Fólksbifreiðar sem falla í gjaldflokk II skv. 3. gr. og ætlaðar eru til útleigu hjá aðilum sem hafa tilskilin leyfi til reksturs bifreiðaleigu.
4. Vörugjald af leigubifreiðum til fólksflutninga skal lagt á samkvæmt eftirfarandi töflu miðað við sprengirými aflvélar mælt í rúmsentímetrum:
| Sprengirými aflvélar | |||
| Flokkur | Bensínvélar | Dísilvélar | Gjald í % |
| I | 0–1.600 | 0–2.100 | 14 |
| II | 1.601–2.500 | 2.101–3.000 | 16 |
| III | yfir 2.500 | yfir 3.000 | 21 |
Skilyrði lækkunar vörugjalds af leigubifreið eru að kaupandi hennar hafi atvinnuleyfi til aksturs fólksbifreiða til leiguaksturs og hafi akstur hennar að aðalatvinnu.
Ráðherra er heimilt að setja í reglugerð nánari skilyrði um þau ökutæki sem falla undir 2. mgr., svo sem um notkun ökutækis, búnað þess, reglur um hvað teljist vera fullt starf í skilningi 4. tölul. greinarinnar og ákvæði um endurgreiðslu á mismuni vörugjalds skv. 3. gr. annars vegar og 2. mgr. hins vegar ef skilyrðunum er ekki fylgt.
10. gr.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
Í I. kafla frumvarpsins eru lagðar til breytingar á lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald. Bifreiðagjald tekur mið af eigin þyngd bifreiða. Það er nú 5,86 kr. fyrir hvert kg af eigin þyngd bifreiðar að 1.000 kg, 9,66 kr. fyrir hvert kg umfram það allt að 3.000 kg og 2.000 kr. af hverju byrjuðu tonni bifreiðar umfram 3.000 kg. Lágmarksgjald er 2.993 kr.
Gjaldi fyrir hvert kíló bifreiðar undir 3.000 kg og lágmarksgjaldi var síðast breytt með lögum nr. 138/1995. Þá var framfærsluvísitala 174,3 stig en var 182,6 stig í september 1998 (hækkun 4,76%). Framreiknað er gjaldið 6,14 kr. fyrir hvert kg af eigin þyngd bifreiðar að 1.000 kg og 10,22 kr. fyrir hvert kg af eigin þyngd bifreiðar umfram það. Lágmarksgjald er framreiknað 3.135 kr.
Með breytingunum er lagt til að lágmarksgjald verði hækkað upp að næsta heila þúsundi en það er innan við 1% hækkun. Lægra gjaldið, 5,86 kr., hækkar í 6,00 kr. eða um 2,39%. Hærra gjaldið lækkar úr 9,66 kr. í 8,10 kr. eða um 16,15%. Áfram er gert ráð fyrir að greiddar verði 2.000 kr. fyrir hvert byrjað tonn bifreiðar umfram 3.000 kg.
Með lögum nr. 83/1998 var ákvæði um hámarksfjárhæð bifreiðagjalds afnumið en það var 26.750 kr. Það hafði í för með sér umtalsverða hækkun á bifreiðagjaldi af þyngstu ökutækjunum. Lagt er til að sett verði inn hámark að nýju sem verði 36.200 kr.
Samkvæmt gildandi lögum greiðir eigandi bifreiðar sem er yfir 1.000 kg 3,80 kr. meira fyrir hvert kíló sem er yfir 1.000 kg, að 3.000 kg. Lagt er til að úr þessum mun verði dregið þannig að hann verði 1,10 kr.
Eftirfarandi tafla sýnir bifreiðagjald fyrir eitt tímabil (6 mánuði).
| Þyngd, kg |
Gildandi lög, kr. |
Frumvarp, kr. |
Breyting í kr. | Breyting í % |
| 800 | 4.688 | 4.800 | 112 | 2,39 |
| 1.050 | 6.343 | 6.405 | 62 | 0,98 |
| 1.300 | 8.758 | 8.430 | - 328 | - 3,75 |
| 1.500 | 10.690 | 10.050 | - 640 | - 5,99 |
| 2.000 | 15.520 | 14.100 | - 1420 | - 9,15 |
| 2.500 | 20.350 | 18.150 | - 2.200 | - 10,81 |
| 3.000 | 26.214 | 24.200 | - 2.014 | - 7,68 |
| 5.000 | 30.214 | 28.200 | - 2.014 | - 6,67 |
| 7.000 | 34.214 | 32.200 | - 2.014 | - 5,89 |
| 10.000 | 40.214 | 36.200 | - 4.014 | - 9,98 |
| 15.000 | 50.214 | 36.200 | - 14.014 | - 27,91 |
| 20.000 | 60.214 | 36.200 | - 24.014 | - 39,88 |
Gert er ráð fyrir að bifreiðagjöld á árinu 1999 verði að óbreyttum lögum 2.362 millj. kr. Samkvæmt frumvarpinu má reikna með að tekjurnar lækki í 2.271 millj. kr. á ársgrundvelli eða um 91 millj. kr. Gera má ráð fyrir að skráðum bifreiðum eigi eftir að halda áfram að fjölga á næsta ári þannig að áhrif lækkunarinnar verði minni.
Í II. kafla frumvarpsins eru lagðar til nokkrar breytingar á lögum nr. 3/1987, um fjáröflun til vegagerðar, með síðari breytingum. Helst má nefna hækkun á gjaldskrá þungaskatts með tilliti til forsendna í vegáætlun fyrir árin 1998–2002, sem samþykkt var á Alþingi sl. vor, sbr. auglýsingu nr. 101 frá 23. júní 1998. Jafnframt er lögð til sú breyting að þungaskattur af erlendum skráðum ökutækjum verði lækkaður til samræmis við þungaskatt af innlendum skráðum ökutækjum, ásamt því að ákvæðinu verði breytt til að jafna frekar samkeppnisstöðu innlendra og erlendra aðila sem nýta þungaskattsskyld ökutæki í rekstri. Lagt er til að lágmarkstími sem gefur rétt til lækkunar eða endurgreiðslu á föstu gjaldi þungaskatts verði styttur úr þrjátíu dögum samfellt í fimmtán daga samfellt. Að auki eru lagðar til smávægilegar breytingar aðrar.
Í vegáætluninni er gert ráð fyrir að markaðir tekjustofnar Vegagerðarinnar, bensíngjald og þungaskattur, verði hækkaðir um 3,5% 1. júní 1998 og í samræmi við verðlag eftir það, auk 2% hækkunar 1. júní 1999. Árið 1998 verða ekki gerðar breytingar á gjaldskrám þungaskatts þrátt fyrir samþykkta vegáætlun. Þó er gert ráð fyrir að tekjur af þungaskatti ársins 1998 verði eins og áætlað var í vegáætlun. Breytingarnar sem lagðar eru til í frumvarpinu eru til að mæta hækkunum í vegáætlun svo að markaðir tekjustofnar Vegagerðarinnar árið 1999 verði ekki skertir. Þrátt fyrir að gert sé ráð fyrir að markaðir tekjustofnar verði hækkaðir um 3,5% frá miðju ári 1998 og í samræmi við verðlag eftir það, auk 2% hækkunar til viðbótar um mitt ár 1999 er lagt til í frumvarpinu að gjaldskrár hækki aðeins um 3,5% fyrri hluta ársins 1999, og um 2% seinni hluta ársins án þess að heimildir til hækkana miðað við verðlagsþróun verði nýttar. Ekki er talin ástæða til frekari hækkana vegna breytinga á verðlagsþróun á tímabilinu þar sem gert er ráð fyrir að tekjur af þungaskatti verði í samræmi við áætlaðar tekjur í vegáætlun. Spá um verðlagsþróun á þessu tímabili miðað við byggingarvísitölu er um 1,8%.
Lagt er til að gjaldskrár fasts gjalds þungaskatts og kílómetragjalds hækki 1. janúar 1999 um 3,5%. Hækkunin kæmi til framkvæmda á fyrra gjaldtímabili fasts gjalds þungaskatts fyrir árið 1999, sem er frá 1. janúar til 30. júní, en á annað gjaldtímabil kílómetragjaldsins, sem er frá 11. febrúar til 10. júní, þar sem fyrsta gjaldtímabilið hefst 11. október 1998 og stendur til 10. febrúar 1999. Þar sem vegáætlun gerir svo aftur ráð fyrir 2% hækkun er lagt til að gjaldskrár þungaskatts hækki á ný um mitt ár 1999. Ekki er lagt til að 100.000 kr. fast árgjald sem lagt er á ökutæki sem eru 14.000 kg og þyngri og fast gjald sem lagt er á ökutæki sem eru 0–1.499 kg hækki á sama hátt og kílómetragjaldið og fasta gjaldið almennt.
Með lögum nr. 83/1998 var gerð sú breyting á lögum nr. 3/1987 að felldar voru niður afsláttarreglur og gjaldskrá kílómetragjaldsins lækkuð um 5% af ökutækjum sem eru 4.000–13.999 kg og um 30% af ökutækjum sem eru 14.000 kg og þyngri. Jafnframt var gerð sú breyting að auk kílómetragjalds samkvæmt ökumæli þarf að greiða 100.000 kr. fast árgjald af ökutækjum sem eru 14.000 kg og þyngri. Í þessum breytingum var ekki tekið tillit til forsendna um hækkun á mörkuðum tekjustofnum sem fram koma í vegáætlun. Í vegáætluninni og frumvarpi til fjárlaga er gert ráð fyrir að tekjur af þungaskatti fyrir árið 1999 verði um 3,5 milljarðar kr. Til að ná þeim markmiðum er nauðsynlegt að hækka gjaldskrá þungaskatts til samræmis við forsendur vegáætlunar. Miðað við forsendur hennar um hækkun á mörkuðum tekjustofnum, auk 1,6% aukins aksturs og 4% fjölgunar bifreiða, 0–4000 kg, á föstu gjaldi er gert ráð fyrir að þungaskattstekjur fyrir árið 1999 verði um 3,5 milljarðar kr.
Í 2. og 3. gr. frumvarpsins eru settar fram nýjar gjaldskrár að teknu tilliti til 3,5% hækkunar samanborið við gjaldskrána eins og hún var samþykkt með lögum nr. 83/1998, að undanskilinni hækkun á 100.000 kr. föstu árgjaldi sem lagt er á ökutæki sem eru 14.000 kg og þyngri. Um áramótin er einnig undanskilin hækkun á ökutæki á föstu gjaldi sem eru 0–1.499 kg. Í 8. gr. frumvarpsins, nýtt ákvæði til bráðabirgða, er svo gert ráð fyrir að gjaldskrár þungaskatts hækki um 2% 11. júní vegna kílómetragjalds og 1. júlí 1999 vegna fasts gjalds, að undanskilinni hækkun á 100.000 kr. föstu árgjaldi af stærri ökutækjunum og föstu gjaldi ökutækja sem eru 0–1.499 kg.
Í kjölfar breytinganna með lögum nr. 83/1998 um álagningu 100.000 kr. fasts árgjalds hafa komið fram athugasemdir frá ýmsum hagsmunaaðilum þar sem þessari gjaldtöku er mótmælt, enda komi hún illa niður á þeim sem aka lítið og þeim sem eiga marga eftirvagna. Vegna þessara athugasemda og ákvæðis til bráðabirgða með lögum nr. 83/1998 þar sem segir að fjármálaráðherra skuli fyrir 1. desember 1998 skila skýrslu um samkeppnishæfi fólksbíla með dísilhreyfil, framkvæmd á gjaldtöku samfara skráningu og afskráningu ökutækja og hvaða áhrif lagabreytingin hefur á rekstrarstöðu landflutninga verður fyrrnefnd lagabreyting tekin til endurskoðunar. Ef niðurstaða hennar verður sú að þörf sé á úrbótum munu verða lagðar fram tillögur þess efnis. Hins vegar er nauðsynlegt að leggja fram þetta frumvarp svo að tryggja megi að þær tekjur af þungaskatti, sem búið er að samþykkja í vegáætlun fyrir árin 1998–2002, skili sér.
Í III. kafla frumvarpsins eru lagðar til breytingar á lögum nr. 29/1993, um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl., með síðari breytingum.
Í núgildandi lögum um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl. er ráðherra heimilað að lækka vörugjald af nokkrum flokkum ökutækja, sbr. 2. mgr. 5. gr. laganna. Lækkunin hefur verið ákveðin í reglugerð. Lagt er til að í stað þess að kveða á um lækkun í reglugerð verði ákveðið í lögunum hver hlutfallstala vörugjaldsins er á ökutækjum. Er þetta gert til að tryggja að reglurnar samrýmist ákvæðum 77. gr. stjórnarskrárinnar. Hér er því ekki um efnisbreytingu að ræða. Vörugjaldi af öðrum ökutækjum en leigubifreiðum til fólksflutninga er því óbreytt.
Síðastliðin ár hefur þróun vörugjalds verið á þann veg að álögur á atvinnutæki hafa minnkað. Með lögum nr. 83/1998 var lágmarksvörugjald af hópferðabifreiðum lækkað úr 30 í 10%. Með hópferðabifreiðum er átt við ökutæki sem aðallega eru ætluð til fólksflutninga og skráðar eru fyrir 10–17 farþega að meðtöldum ökumanni. Í sömu lögum var vörugjald af leigubifreiðum lækkað og er nú 25%. Með frumvarpi þessu er lagt til að munur á vörugjaldi af hópferðabifreiðum og leigubifreiðum verði minnkaður.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Um 2. gr.
Í b-lið er um að ræða lagfæringu á ákvæðinu. Ef eigandi ökutækis óskar eftir að greiða kílómetragjald samkvæmt ökumæli í stað fasts gjalds þungaskatts er hann bundinn af þeirri tilhögun í a.m.k. eitt ár. Aftur á móti er ákvæðið útfært þannig að ákvörðun eiganda taki ekki gildi fyrr en á næsta gjaldtímabili þar á eftir, sem er mjög flókið í framkvæmd. Því er lögð til sú breyting að upphaf tólf mánaða tímabilsins taki mið af þeim degi sem ákvörðun um að breyta gjaldskyldu er tekin. Er sú tilhögun til hagsbóta fyrir eigendur ökutækjanna og skattyfirvöld.
Um 3. gr.
Um 4. gr.
Lögð er til sú breyting á C-lið 4. gr. að þungaskattur af erlendum skráðum ökutækjum verði sambærilegur skatti af innlendum skráðum ökutækjum. Lagt er til að vikugjaldið verði jafnhátt föstu gjaldi af innlendum skráðum ökutækjum og það hækki um 25%, ef um er að ræða leigubifreið sem ekið er gegn gjaldi samkvæmt löggiltum gjaldmæli eða sendi- og hópbifreiðar sem nýttar eru í atvinnuskyni. Jafnframt er lagt til að af bifreiðum sem eru 4.000 kg og þyngri og af eftirvögnum sem eru 6.000 kg og þyngri og nýtt eru í atvinnuskyni skuli þungaskattur greiddur í formi kílómetragjalds, sbr. B-lið 4. gr. Með þessari breytingu er verið að samræma gjaldtöku af dísilknúnum bifreiðum og eftirvögnum, hvort sem þau eru skráð innan lands eða utan. Með því móti er reynt að koma í veg fyrir röskun á samkeppni milli innlendra og erlendra aðila sem nota þungaskattsskyld ökutæki í rekstri sínum og koma í veg fyrir mismunandi gjaldtöku eftir þjóðerni. Ætla má að lækkun á vikugjaldi ökutækja skráðum erlendis hafi ekki áhrif á tekjur af þungaskatti í heild sinni.
Skylda til að greiða þungaskatt af bifreiðum sem eru stærri en 4.000 kg að leyfðri heildarþyngd og af eftirvögnum stærri en 6.000 kg að leyfðri heildarþyngd ætti ekki að gera erlendum aðilum erfitt fyrir út frá sjónarmiðum um ökumælisskyldu. Samkvæmt reglugerð nr. 136/1995, um aksturs- og hvíldartíma ökumanna o.fl. í innanlandsflutningum og við flutning innan Evrópska efnahagssvæðisins, er skylt að útbúa flest ökutæki, sem eru stærri en 3.500 kg og nýtt eru í atvinnuskyni, ökurita, til eftirlits með aksturs- og hvíldartíma ökumanna. Gildir sú regla á Evrópska efnahagssvæðinu. Í 6. mgr. B-liðar 4. gr. kemur fram að ökuriti skuli notaður sem þungaskattsmælir ef skylt er að búa ökutæki ökurita. Með því móti eru aðilar á Evrópska efnahagssvæðinu jafnt í sveit settir hvað ökumælisskyldu varðar. Ef ökutæki er undanþegið ökuritaskyldu skulu notaðir annars konar ökumælar. Verður þá að gera þá kröfu til innlendra jafnt sem erlendra aðila að ökutækið sé útbúið viðhlítandi ökumælisbúnaði, sem settur er í á kostnað þeirra, sbr. 5. mgr. B-liðar 4. gr.
Um 5. og 6. gr.
Ef tekið er mið af 100.000 kr. föstu árgjaldi af ökutæki sem er 14.000 kg og stærra er gjald fyrir hverja viku 1.923 kr. Gjald í tvær vikur eru því 3.846 kr. Innlögn skráningarmerkja í a.m.k. fimmtán daga samfellt eða tímabundinn útflutningur í jafnlangan tíma gefur gjaldendum því rétt til lækkunar eða endurgreiðslu sem nemur 3.846 kr. og svo hlutfallslega eftir það. Af bifreiðum á föstu gjaldi sem eru 0–4.000 kg að eigin þyngd er u.þ.b. 60% þeirra í stærðarflokknum 1.500–1.999 kg að eigin þyngd. Fast gjald fyrir hvern mánuð af ökutæki sem er 1.500–1.999 kg er 11.004 kr. og gjald fyrir hverja viku því 2.751 kr. Innlögn skráningarmerkja í a.m.k. fimmtán daga samfellt eða tímabundinn útflutningur í jafnlangan tíma gefur gjaldendum því rétt til lækkunar eða endurgreiðslu sem nemur 5.502 kr. og svo hlutfallslega eftir það.
Um 7. gr.
Um 8. gr.
Um 9. gr.
Í 4. tölul. er lögð til nokkur lækkun á vörugjaldi af leigubifreiðum til fólksflutninga.
Í almennum athugasemdum kemur fram að vörugjald af hópferðabifreiðum er nú 10%. Einnig kemur fram að með þessu frumvarpi sé minnkaður sá munur sem nú er á vörugjaldi af hópferðabifreiðum og leigubifreiðum. Þó er lagt til að vörugjald af leigubifreiðum verði nokkuð hærra þar sem þeir eru almennt frekar fallnir til einkanota en hópferðabifreiðar.
Vörugjald af leigubifreiðum til fólksflutninga er reiknað þannig að það er lækkað um 4/ 5hluta þess sem það er umfram 10%. Fyrir gildistöku laga nr. 83/1998 var vörugjald af leigubifreiðum reiknað á þennan hátt nema þá var miðað við 30%, í stað 10% nú, þar sem lágmarksvörugjald af hópferðabifreiðum var þá 30%.
Með breytingum á 3. mgr. 5. gr. er einungis skotið styrkari stoðum undir heimild ráðherra til að setja reglugerð um skilyrði til lækkunar bifreiðagjalda. Hér er því ekki um efnisbreytingu að ræða.
Um 10. gr.
Fylgiskjal.
Fjármálaráðuneyti,
fjárlagaskrifstofa:
Umsögn um frumvarp til laga um breytingar á lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald, lögum nr. 3/1987, um fjáröflun til vegagerðar, og lögum nr. 29/1993,
um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl., með síðari breytingum.
