Ferill 621. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
122. löggjafarþing 1997–98.
Þskj. 1066 – 621. mál.
Tillaga til þingsályktunar
um fullgildingu samnings um baráttu gegn mútugreiðslum til erlendra opinberra starfsmanna í alþjóðlegum viðskiptum.
(Lögð fyrir Alþingi á 122. löggjafarþingi 1997–98.)
Alþingi ályktar að heimila ríkisstjórninni að fullgilda fyrir Íslands hönd samning um bar
Athugasemdir við þingsályktunartillögu þessa.
Með þingsályktunartillögu þessari er leitað heimildar Alþingis til fullgildingar á samningi um baráttu gegn mútugreiðslum til erlendra opinberra starfsmanna í alþjóðlegum viðskiptum sem undirritaður var í París 17. desember 1997. Samningurinn er prentaður sem fylgiskjal með tillögu þessari.
Á undanförnum missirum hefur á vettvangi Efnahagssamvinnu- og þróunarstofnunarinnar (OECD) verið unnið að gerð sérstaks samnings til að berjast gegn og fyrirbyggja mútugreiðsl
Þar til samningurinn öðlast gildi liggur hann frammi til undirritunar fyrir aðildarríki OECD og þau ríki sem eru ekki aðilar að stofnuninni en hefur verið boðið að gerast fullgildir þátttak
Megintilgangur samningsins er að skuldbinda aðila hans til að setja í löggjöf sína ákvæði sem gera það refsivert að bjóða erlendum opinberum starfsmönnum mútur í þeim tilgangi að ná eða halda viðskiptum eða öðrum ótilhlýðilegum ávinningi í alþjóðaviðskiptum, sbr. 1. gr. samningsins.
Fullgilding Íslands á samningi þessum mundi kalla á eftirfarandi breytingar á lögum hér á landi:
Samkvæmt 109. gr. almennra hegningarlaga skal hver sá sem gefur, lofar eða býður opin
Í 2. og 3. gr. samningsins er gert ráð fyrir að viðurlög verði m.a. við mútugreiðslum lög
Í 4. gr. samningsins er að finna ákvæði um refsilögsögu vegna þeirra brota sem hann tekur til. Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. skal hver samningsaðili, sem hefur lögsögu til að sækja ríkisborg
Við mat á því hvernig ákvæði almennra hegningarlaga um refsilögsögu yrði best löguð að samningnum verður að hafa hliðsjón af því að almennt má ætla að umrædd brot séu framin er
Dómsmálaráðuneytið hefur hafið undirbúning að framangreindum lagabreytingum.
Fylgiskjal.
Samningur
um baráttu gegn mútugreiðslum
til erlendra opinberra starfsmanna
í alþjóðlegum viðskiptum.
Inngangsorð.
Samningsaðilarnir
hafa í huga að mútugreiðslur eru algengar í alþjóðlegum viðskiptum, meðal annars á vettvangi verslun
hafa í huga að öllum löndum ber að axla sameiginlega þá ábyrgð að vinna gegn mútugreiðslum í alþjóð
hafa hliðsjón af endurskoðuðum tilmælum um baráttu gegn mútugreiðslum í alþjóðlegum viðskiptum sem samþykkt voru af ráði Efnahags- og framfarastofnun
fagna þeirri þróun sem átt hefur sér stað annars staðar að undanförnu og stuðlar enn frekar að alþjóðlegum skilningi og samstarfi í baráttunni gegn mútugreiðsl
fagna framtaki fyrirtækja, samtaka atvinnurekenda, stéttarfélaga og annarra félagasamtaka í baráttunni gegn mútugreiðslum,
viðurkenna að stjórnvöld hafa hlutverki að gegna við að koma í veg fyrir að óskað sé mútugreiðslna frá ein
viðurkenna að eigi árangur að nást á þessu sviði nægir ekki að brugðist sé við innanlands heldur þarf einnig að koma til alþjóðlegt samstarf, vöktun og eftirfylgni,
viðurkenna að einn helsti tilgangur og markmið samningsins er að ná fram jafngildum ráðstöfunum hjá samningsaðilum, en það krefst þess að samningur
og hafa komið sér saman um eftirfarandi:
1. gr.
Mútugreiðslur til erlendra opinberra starfsmanna
sem lögbrot.1. Hver samningsaðili skal gera þær ráðstafanir sem nauðsynlegar eru til að gera það að refsiverðri háttsemi í löggjöf sinni, hver sem í hlut á, að bjóða er
2. Hver samningsaðili skal gera þær ráðstafanir sem nauðsynlegar eru til að gera það að refsiverðri háttsemi að eiga hlutdeild í mútugreiðslum til erlends opinbers starfsmanns, þar á meðal með því að hvetja til þeirra, veita aðstoð við þær eða veita leyfi til þeirra. Tilraunir og samsæri um mútugreiðslur til er
3. Lögbrotin, sem tilgreind eru í 1. og 2. mgr. hér að framan, eru hér á eftir nefnd „mútugreiðslur til er
4. Í þessum samningi
a. merkir „erlendur opinber starfsmaður“ hvern þann sem gegnir starfi hjá löggjafarvaldi, í stjórn
b. nær „erlent ríki“ yfir öll stig og deildir stjórnsýslunnar, frá ríkisstjórn til sveitarstjórna;
c. felur „að vinna eða láta ógert að vinna einhver þau verk sem tengjast opinberum skyldum“ í sér hvers kyns beitingu opinbers starfsmanns á stöðu sinni, hvort sem það er á valdsviði hans eða ekki.
2. gr.
Ábyrgð lögaðila.
Hver samningsaðili skal, í samræmi við meginregl
3. gr.
Viðurlög.
1. Við mútugreiðslum til erlends opinbers starfs
2. Nú háttar svo til í réttarkerfi einhvers samnings
3. Hver samningsaðili skal gera þær ráðstafanir sem nauðsynlegar eru til að tryggja að leggja megi hald á og gera upptækar mútur til erlends opinbers starfsmanns og hagnað af þeim, ellegar eignir sem samsvara að verðmæti slíkum hagnaði, eða að beita megi fjársektum sem hafa sambærileg áhrif.
4. Hver samningsaðili skal taka til athugunar hvort beita beri viðbótarviðurlögum einkamálaréttar eða stjórnsýsluréttar gagnvart þeim sem beittur er viður
4. gr.
Lögsaga.
1. Hver samningsaðili skal gera þær ráðstafanir sem nauðsynlegar eru til að tryggja lögsögu sína vegna mútugreiðslna til erlends opinbers starfsmanns þegar brotið á sér stað að öllu leyti eða að hluta til á forráðasvæði samningsaðilans.
2. Hver sá samningsaðili, sem hefur lögsögu til að sækja ríkisborgara sína til saka vegna brota sem fram
3. Nú hafa fleiri en einn samningsaðili lögsögu yfir meintu broti sem þessi samningur nær til og skulu þeir þá hafa samráð sín í milli, samkvæmt ósk eins þeirra, til að ákveða hver fari með saksókn.
4. Hver samningsaðili skal taka til athugunar hvort núverandi grundvöllur lögsögu hans skilar árangri í baráttu gegn mútugreiðslum til erlendra opinberra starfsmanna og skal, sé ekki svo, ráðast í viðeigandi úrbætur.
5. gr.
Fullnusta.
Um rannsókn og ákæru vegna mútugreiðslna til er
6. gr.
Fyrningarfrestur.
Ákvæði um fyrningu brots, sem felur í sér mútu
7. gr.
Peningaþvætti.
Hver sá samningsaðili, sem hefur gert mútugreiðsl
8. gr.
Bókhald.
1. Til þess að baráttan gegn mútugreiðslum til er
2. Hver samningsaðili skal setja virk, hæfileg og letjandi viðurlög í einkamála-, stjórnsýslu- eða refsi
9. gr.
Gagnkvæm réttaraðstoð.
1. Hver samningsaðili skal, eftir því sem lög hans og viðeigandi alþjóðasamningar frekast leyfa, veita öðrum samningsaðilum skjóta og skilvirka réttarað
2. Nú gerir samningsaðili að skilyrði fyrir gagn
3. Samningsaðili má ekki neita að veita gagn
10. gr.
Framsal.
1. Mútugreiðslur til erlends opinbers starfsmanns skulu teljast til þeirra brota sem leitt geta til framsals samkvæmt lögum samningsaðila og framsalssamning
2. Nú fær samningsaðili, sem gerir það að skilyrði fyrir framsali að framsalssamningur sé fyrir hendi, framsalsbeiðni frá öðrum samningsaðila sem hann hefur ekki gert framsalssamning við og má hann þá líta á þennan samning sem lagalegan grundvöll fram
3. Hver samningsaðili skal gera þær ráðstafanir sem nauðsynlegar eru til að tryggja annaðhvort að hann geti framselt eigin ríkisborgara eða að hann geti ákært eigin ríkisborgara fyrir mútugreiðslur til er
4. Framsal vegna mútugreiðslna til erlends opin
11. gr.
Lögbær yfirvöld.
Að því er varðar 3. mgr. 4. gr. um samráð, 9. gr. um gagnkvæma réttaraðstoð og 10. gr. um framsal skal hver samningsaðili senda framkvæmdastjóra OECD tilkynningu um yfirvald eða yfirvöld sem annast send
12. gr.
Vöktun og eftirfylgni.
Samningsaðilarnir skulu starfa saman að gerð áætl
13. gr.
Undirritun og aðild.
1. Þar til þessi samningur öðlast gildi skal hann liggja frammi til undirritunar fyrir aðildarríki OECD, auk þeirra ríkja sem eru ekki aðilar að stofnuninni en hefur verið boðið að gerast fullgildir þátttakendur í vinnuhópi hennar um mútugreiðslur í alþjóðlegum viðskiptum.
2. Eftir að þessi samningur hefur öðlast gildi skal öllum þeim ríkjum heimilt að gerast aðilar að honum sem eru ekki undirritunaraðilar en eru aðilar að OECD eða fullgildir þátttakendur í vinnuhópnum um mútugreiðslur í alþjóðlegum viðskiptum eða hverjum þeim hópi sem kann að taka við af honum. Að því er varðar hvert það ríki, sem er ekki undirritunaraðili, skal samningurinn öðlast gildi á sextugasta degi eftir að aðildarskjal þess er afhent til vörslu.
14. gr.
Fullgilding og vörsluaðili.
1. Þessi samningur er háður staðfestingu, samþykki eða fullgildingu af hálfu undirritunaraðila í samræmi við lög þeirra hvers um sig.
2. Skjöl um staðfestingu, samþykki, fullgildingu eða aðild skulu afhent framkvæmdastjóra OECD til vörslu og skal hann vera vörsluaðili þessa samnings.
15. gr.
Gildistaka.
1. Þessi samningur öðlast gildi á sextugasta degi eftir að fimm lönd af þeim tíu, sem eiga stærstan hlut í útflutningi (sjá viðauka) og flytja út samtals að minnsta kosti sextíu hundraðshluta samanlagðs heild
2. Hafi samningurinn ekki öðlast gildi 31. desem
16. gr.
Breytingar.
Sérhver samningsaðili getur lagt til breytingar á þessum samningi. Breytingartillöguna skal senda vörsluaðila en hann skal dreifa henni til hinna samn
17. gr.
Uppsögn.
Samningsaðili getur sagt þessum samningi upp með skriflegri tilkynningu sem er afhent vörsluaðila. Uppsögnin öðlast gildi einu ári eftir að tilkynningin berst. Eftir uppsögn skal samstarf haldast milli samn
Viðauki.
Tölur yfir útflutning frá OECD-ríkjum.
Útflutningur frá OECD-ríkjum |
|||
1990–1996 milljónir USD |
1990–1996 % af OECD í heild |
1990–1996 % af 10 stærstu |
|
Bandaríkin | 287 118 | 15,9 | 19,7 |
Þýskaland | 254 746 | 14,1 | 17,5 |
Japan | 212 665 | 11,8 | 14,6 |
Frakkland | 138 471 | 7,7 | 9,5 |
Breska kon- ungsríkið |
121 258 |
6,7 |
8,3 |
Ítalía | 112 449 | 6,2 | 7,7 |
Kanada | 91 215 | 5,1 | 6,3 |
Kórea (1) | 81 364 | 4,5 | 5,6 |
Holland | 81 264 | 4,5 | 5,6 |
Belgía- Lúxemborg |
78 598 |
4,4 |
5,4 |
10 stærstu samtals |
1 459 148 |
81,0 |
100 |
Spánn | 42 469 | 2,4 | |
Sviss | 40 395 | 2,2 | |
Svíþjóð | 36 710 | 2,0 | |
Mexíkó (1) | 34 233 | 1,9 | |
Ástralía | 27 194 | 1,5 | |
Danmörk | 24 145 | 1,3 | |
Austurríki* | 22 432 | 1,2 | |
Noregur | 21 666 | 1,2 | |
Írland | 19 217 | 1,1 | |
Finnland | 17 296 | 1,0 | |
Pólland (1)** | 12 652 | 0,7 | |
Portúgal | 10 801 | 0,6 | |
Tyrkland* | 8 027 | 0,4 | |
Ungverja- land** |
6 795 |
0,4 |
|
Nýja-Sjáland | 6 663 | 0,4 | |
Lýðveldið Tékkland*** |
6 263 |
0,3 |
|
Grikkland* | 4 606 | 0,3 | |
Ísland | 949 | 0,1 | |
OECD samtals |
1 801 661 |
100 |
Athugasemdir: * 1990–1995; ** 1991–1996;
*** 1993–1996.
Heimild: OECD, (1) Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn.
Belgía-Lúxemborg: Hagskýrslur fyrir Belgíu og Lúxemborg eru ekki til nema fyrir bæði löndin í sam
Convention
on Combating Bribery
of Foreign Public Officials
in International Business Transactions
Preamble
The Parties,
Considering that bribery is a widespread phenomenon in international business transactions, including trade and investment, which raises serious moral and politi
Considering that all countries share a responsibility to combat bribery in international business transac
Having regard to the Revised Recommendation on Combating Bribery in International Business Trans
Welcoming other recent developments which further advance international understanding and co-operation in combating bribery of public officials, including actions of the United Nations, the World Bank, the International Monetary Fund, the World Trade Or
Welcoming the efforts of companies, business organisations and trade unions as well as other non-govern
Recognising the role of governments in the prevention of solicitation of bribes from individuals and enter
Recognising that achieving progress in this field requires not only efforts on a national level but also multilateral co-operation, monitoring and follow-up;
Recognising that achieving equivalence among the measures to be taken by the Parties is an essential object and purpose of the Convention, which requires that the Convention be ratified without derogations affecting this equivalence;
Have agreed as follows:
Article 1
The Offence of Bribery of Foreign Public Officials
1. Each Party shall take such measures as may be necessary to establish that it is a criminal offence under its law for any person intentionally to offer, pro
2. Each Party shall take any measures necessary to establish that complicity in, including incitement, aiding and abetting, or authorisation of an act of brib
3. The offences set out in paragraphs 1 and 2 above are hereinafter referred to as “bribery of a foreign public official.
4. For the purpose of this Convention:
a. “foreign public official means any person holding a legislative, administrative or judicial office of a foreign country, whether appointed or elected; any person exercising a public function for a foreign country, including for a public agency or public enterprise; and any official or agent of a public in
b. “foreign country includes all levels and subdivisions of government, from national to local;
c. “act or refrain from acting in relation to the performance of official duties includes any use of the public official's position, whether or not within the official's authorised competence.
Article 2
Responsibility of Legal Persons
Article 3
Sanctions
2. In the event that, under the legal system of a Par
3. Each Party shall take such measures as may be necessary to provide that the bribe and the proceeds of the bribery of a foreign public official, or property the value of which corresponds to that of such proceeds, are subject to seizure and confiscation or that mone
4. Each Party shall consider the imposition of addi
Article 4
Jurisdiction
2. Each Party which has jurisdiction to prosecute its nationals for offences committed abroad shall take such measures as may be necessary to establish its jurisdiction to do so in respect of the bribery of a for
3. When more than one Party has jurisdiction over an alleged offence described in this Convention, the Parties involved shall, at the request of one of them, consult with a view to determining the most appropri
4. Each Party shall review whether its current basis for jurisdiction is effective in the fight against the bribery of foreign public officials and, if it is not, shall take remedial steps.
Article 5
Enforcement
Article 6
Statute of Limitations
Article 7
Money Laundering
Article 8
Accounting
2. Each Party shall provide effective, proportionate and dissuasive civil, administrative or criminal penal
Article 9
Mutual Legal Assistance
2. Where a Party makes mutual legal assistance conditional upon the existence of dual criminality, dual criminality shall be deemed to exist if the offence for which the assistance is sought is within the scope of this Convention.
3. A Party shall not decline to render mutual legal assistance for criminal matters within the scope of this Convention on the ground of bank secrecy.
Article 10
Extradition
2. If a Party which makes extradition conditional on the existence of an extradition treaty receives a re
3. Each Party shall take any measures necessary to assure either that it can extradite its nationals or that it can prosecute its nationals for the offence of bribery of a foreign public official. A Party which declines a request to extradite a person for bribery of a foreign public official solely on the ground that the person is its national shall submit the case to its competent authorities for the purpose of prosecution.
4. Extradition for bribery of a foreign public official is subject to the conditions set out in the domestic law and applicable treaties and arrangements of each Party. Where a Party makes extradition conditional upon the existence of dual criminality, that condition shall be deemed to be fulfilled if the offence for which extradition is sought is within the scope of Article 1 of this Convention.
Article 11
Responsible Authorities
Article 12
Monitoring and Follow-up
Article 13
Signature and Accession
2. Subsequent to its entry into force, this Conven
Article 14
Ratification and Depositary
2. Instruments of acceptance, approval, ratification or accession shall be deposited with the Secretary-General of the OECD, who shall serve as Depositary of this Convention.
Article 15
Entry into Force
2. If, after 31 December 1998, the Convention has not entered into force under paragraph 1 above, any signatory which has deposited its instrument of accep
Article 16
Amendment
Article 17
Withdrawal
Annex
STATISTICS ON OECD EXPORTS
Statistics on OECD Exports | |||
|
1990–1996 US$ million |
1990–1996 % of total OECD |
1990–1996 % of total 10 |
United States | 287 118 | 15 .9 | 19 .7 |
Germany | 254 746 | 14 .1 | 17 .5 |
Japan | 212 665 | 11 .8 | 14 .6 |
France | 138 471 | 7 .7 | 9 .5 |
United Kingdom |
121 258 |
6 .7 |
8 .3 |
Italy | 112 449 | 6 .2 | 7 .7 |
Canada | 91 215 | 5 .1 | 6 .3 |
Korea (1) | 81 364 | 4 .5 | 5 .6 |
Netherlands | 81 264 | 4 .5 | 5 .6 |
Belgium- Luxembourg |
78 598 |
4 .4 |
5 .4 |
Total 10 |
1 459 148 |
81 .0 |
100 |
Spain | 42 469 | 2 .4 | |
Switzerland | 40 395 | 2 .2 | |
Sweden | 36 710 | 2 .0 | |
Mexico (1) | 34 233 | 1 .9 | |
Australia | 27 194 | 1 .5 | |
Denmark | 24 145 | 1 .3 | |
Austria* | 22 432 | 1 .2 | |
Norway | 21 666 | 1 .2 | |
Ireland | 19 217 | 1 .1 | |
Finland | 17 296 | 1 .0 | |
Poland (1)** | 12 652 | 0 .7 | |
Portugal | 10 801 | 0 .6 | |
Turkey* | 8 027 | 0 .4 | |
Hungary** |
6 795 |
0 .4 |
|
New Zealand | 6 663 | 0 .4 | |
Czech Re- public*** |
6 263 |
0 .3 |
|
Greece* | 4 606 | 0 .3 | |
Iceland | 949 | 0 .1 | |
Total OECD |
1 801 661 |
100 |
Notes: * 1990–1995; ** 1991–1996; *** 1993–1996
Source: OECD, (1) IMF
Concerning Belgium-Luxembourg: Trade statistics for Belgium and Luxembourg are available only on a combined basis for the two countries. For purposes of Article 15, paragraph 1 of the Convention, if either Belgium or Luxembourg deposits its instrument of acceptance, approval or ratification, or if both Bel