Ferill 386. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
125. löggjafarþing 1999–2000.
Þskj. 644 — 386. mál.
Frumvarp til laga
um mat á umhverfisáhrifum.
(Lagt fyrir Alþingi á 125. löggjafarþingi 1999–2000.)
I. KAFLI
Markmið, gildissvið og skilgreiningar.
1. gr.
Markmið.
a. að tryggja að áður en leyfi er veitt fyrir framkvæmd, sem kann vegna staðsetningar, starfsemi sem henni fylgir, eðlis eða umfangs að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif, hafi farið fram mat á umhverfisáhrifum framkvæmdar,
b. að stuðla að samvinnu þeirra aðila sem hafa hagsmuna að gæta til þess að draga úr neikvæðum áhrifum framkvæmdar á umhverfið,
c. að kynna fyrir almenningi umhverfisáhrif framkvæmdar sem kann að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif og mótvægisaðgerðir vegna þeirra og að almenningur komi að athugasemdum og upplýsingum áður en úrskurður um mat á umhverfisáhrifum framkvæmdar er kveðinn upp.
2. gr.
Gildissvið.
3. gr.
Skilgreiningar.
a. Athugun Skipulagsstofnunar: Formleg kynning matsskýrslu, umfjöllun stofnunarinnar og álitsumleitan. Athugun lýkur með úrskurði Skipulagsstofnunar.
b. Framkvæmdaraðili: Ríki, sveitarfélag, stofnun og aðrir lögaðilar eða einstaklingar er hyggjast hefja framkvæmd sem lög þessi taka til.
c. Framkvæmd: Hvers konar nýframkvæmd eða veruleg breyting á eldri framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir.
d. Leyfi til framkvæmda: Endanlegt leyfi til framkvæmda og starfsemi sem þeim fylgir.
e. Leyfisveitandi: Lögbært yfirvald sem veitir leyfi til framkvæmda.
f. Matsáætlun: Áætlun Skipulagsstofnunar byggð á tillögu framkvæmdaraðila um á hvaða þætti framkvæmdarinnar og umhverfis leggja skuli áherslu í matsskýrslu, um kynningu og samráð við gerð matsskýrslu og kröfur um lágmarksgögn.
g. Matsskyld framkvæmd: Framkvæmd sem háð er ákvæðum laga þessara ásamt þeirri starfsemi sem henni fylgir.
h. Matsskýrsla: Skýrsla um mat á umhverfisáhrifum fyrirhugaðrar framkvæmdar og starfsemi sem henni fylgir. Framkvæmdaraðili ber ábyrgð á gerð matsskýrslu.
i. Mótvægisaðgerðir: Aðgerðir til að koma í veg fyrir, draga úr eða bæta fyrir neikvæð umhverfisáhrif.
j. Umhverfi: Samheiti fyrir menn, dýr, plöntur og annað í lífríkinu, jarðveg, vatn, loft, veðurfar og landslag, samfélag, heilbrigði, menningu og menningarminjar, atvinnu og efnisleg verðmæti.
k. Umhverfisáhrif: Áhrif framkvæmdar og starfsemi sem henni fylgir á náttúrulegt umhverfi, náttúruauðlindir og samfélag.
l. Umtalsverð umhverfisáhrif: Veruleg óafturkræf neikvæð umhverfisáhrif eða veruleg spjöll á umhverfinu sem ekki er hægt að fyrirbyggja með mótvægisaðgerðum.
II. KAFLI
Stjórnsýsla.
4. gr.
Yfirstjórn og framkvæmd.
Skipulagsstofnun er ráðherra til ráðgjafar og annast eftirlit með framkvæmd laga þessara og veitir leiðbeiningar og ráðgjöf samkvæmt þeim. Skipulagsstofnun úrskurðar um mat á umhverfisáhrifum framkvæmdar, og starfsemi sem henni fylgir, sem háð er mati á umhverfisáhrifum samkvæmt lögum þessum.
III. KAFLI
Matsskylda.
5. gr.
Matsskyldar framkvæmdir.
Í þeim tilvikum er fleiri en ein matsskyld framkvæmd er fyrirhuguð á sama svæði getur ráðherra að höfðu samráði við viðkomandi framkvæmdaraðila ákveðið að umhverfisáhrif þeirra skuli metin sameiginlega.
Heimilt er ráðherra, að fenginni umsögn Skipulagsstofnunar, að ákveða að tilteknar framkvæmdir séu ekki háðar mati á umhverfisáhrifum samkvæmt lögum þessum. Í slíkum tilvikum skal ráðherra ákveða hvort fara skuli fram annars konar mat á umhverfisáhrifum og hvaða aðgang almenningur skuli hafa að þeim upplýsingum sem safnað er. Einnig getur ráðherra heimilað að mat á umhverfisáhrifum framkvæmdar samkvæmt þessari grein og 6. gr. fari fram með öðrum hætti en fyrirskipað er í lögum þessum. Málsmeðferð slíks mats skal vera jafngild þeirri málsmeðferð sem mælt er fyrir um í IV. kafla. Ráðherra ber að tilkynna sameiginlegu EES-nefndinni á hvaða forsendu undanþága er veitt samkvæmt þessari málsgrein og það áður en hún er veitt og einnig að láta sameiginlegu EES-nefndinni í té þær upplýsingar sem almenningur hefur aðgang að.
Ekki ber að tilkynna forsendu fyrir undanþágu vegna framkvæmdar skv. 3. mgr. til sameiginlegu EES-nefndarinnar ef framkvæmdin er umfram þær kröfur sem Ísland hefur undirgengist samkvæmt samningnum um Evrópska efnahagssvæðið.
6. gr.
Framkvæmdir sem kunna að vera háðar mati á umhverfisáhrifum.
Nú er fyrirhuguð framkvæmd meðal þeirra sem taldar eru í 2. viðauka við lög þessi og ber framkvæmdaraðila þá að að tilkynna Skipulagsstofnun um hana. Ráðherra setur í reglugerð ákvæði um hvaða gögn skuli lögð fram til Skipulagsstofnunar. Innan fjögurra vikna frá því að gögn um framkvæmdina berast skal stofnunin tilkynna hvort framkvæmdin skuli háð mati samkvæmt lögum þessum. Við ákvörðun um matsskyldu skal Skipulagsstofnun fara eftir við
Almenningi skal heimilt að tilkynna framkvæmd eða bera fram fyrirspurn um matsskyldu framkvæmda sem taldar eru upp í 2. viðauka til Skipulagsstofnunar og skal stofnunin þá leita upplýsinga um framkvæmdina hjá framkvæmdaraðila og leyfisveitanda.
Ákvörðun Skipulagsstofnunar skv. 2. og 3. mgr. má kæra til umhverfisráðherra. Kæru
7. gr.
Aðrar framkvæmdir sem hugsanlega eru matsskyldar.
IV. KAFLI
Málsmeðferð vegna matsskyldra framkvæmda.
8. gr.
Matsáætlun.
Skipulagsstofnun skal taka ákvörðun um tillögu framkvæmdaraðila innan fjögurra vikna frá því að tillaga barst, að fenginni umsögn leyfisveitenda og eftir atvikum annarra aðila, um tillögu framkvæmdaraðila. Fallist Skipulagsstofnun ekki á tillögu að matsáætlun skal stofn
Matsáætlun skal kynnt leyfisveitendum og öðrum umsagnaraðilum.
Ef sérstakar ástæður mæla með getur Skipulagsstofnun á síðari stigum farið fram á að framkvæmdaraðili leggi fram frekari gögn, enda rökstyðji stofnunin beiðnina sérstaklega.
9. gr.
Matsskýrsla.
Í matsskýrslu skal tilgreina þau áhrif, bein og óbein, sem hin fyrirhugaða framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir kann að hafa á menn, samfélag, menningu og menningararf, dýr, plöntur og annað í lífríkinu, jarðveg, vatn, loft, veðurfar, jarðmyndanir og landslag, efnisleg verðmæti og samverkun þessara þátta. Þá skal gera grein fyrir því hvaða forsendur liggi til grundvallar matinu. Lýsa skal þeim þáttum fyrirhugaðrar framkvæmdar sem líklegast er talið að geti valdið áhrifum á umhverfið, þar á meðal umfangi, hönnun og staðsetningu, samræmi við skipulagsáætlanir og fyrirhuguðum mótvægisaðgerðum. Ávallt skal gera grein fyrir helstu möguleikum sem til greina koma og umhverfisáhrifum þeirra og bera þá saman. Loks skal gera stutta og skýra samantekt um matsskýrsluna og niðurstöðu hennar.
10. gr.
Athugun Skipulagsstofnunar.
Skipulagsstofnun kynnir hina fyrirhuguðu framkvæmd og matsskýrslu. Skal það gert með auglýsingu í Lögbirtingablaðinu, dagblaði sem gefið er út á landsvísu og eftir því sem við á í fjölmiðli sem ætla má að nái til þeirra sem búa nærri framkvæmdasvæði.
Framkvæmdaraðili skal kynna framkvæmd og matsskýrslu í samráði við Skipulagsstofnun eftir að skýrslan hefur verið auglýst. Skipulagsstofnun getur vikið frá þeirri kröfu ef sýnt þykir að framkvæmd og matsskýrsla hafi hlotið fullnægjandi kynningu.
Matsskýrslan skal liggja frammi á aðgengilegum stað nærri framkvæmdasvæði og hjá Skipulagsstofnun í sex vikur sem jafnframt er sá frestur sem gefst til að koma skriflegum at
Skipulagsstofnun skal leita umsagnar leyfisveitenda og annarra aðila eftir því sem við á. Umsagnaraðilar skulu gefa álit á því hvort fjallað sé á fullnægjandi hátt í matsskýrslu um það sem er á starfssviði þeirra og jafnframt hvort fyrirhugaðar mótvægisaðgerðir séu fullnægj
Umsagnir og athugasemdir sem Skipulagsstofnun berast við athugun stofnunarinnar skulu kynntar framkvæmdaraðila og honum gefinn kostur á að svara þeim eða skýra þau atriði sem þar eru tilgreind. Framkvæmdaraðila skal gefinn a.m.k. viku frestur til að fara yfir fram komnar umsagnir og athugasemdir.
11. gr.
Úrskurður Skipulagsstofnunar.
Í úrskurði Skipulagsstofnunar skal taka ákvörðun um hvort:
a. fallist er á viðkomandi framkvæmd, með eða án skilyrða,
b. krafist er ítarlegra mats á framkvæmdinni í heild eða einstökum hlutum hennar eða
c. lagst er gegn viðkomandi framkvæmd vegna umtalsverðra umhverfisáhrifa.
Þegar krafist er ítarlegra mats skv. b-lið 2. mgr. skal auglýsa það á sama hátt og mats
Í úrskurði Skipulagsstofnunar skal gera grein fyrir helstu forsendum, niðurstöðu og hvaða skilyrðum hún er bundin ásamt lýsingu á helstu mótvægisaðgerðum þegar það á við.
Skipulagsstofnun er heimilt að setja skilyrði um að framkvæmdaraðili gangist fyrir frekari rannsóknum á tilteknum atriðum fyrir og eftir hina fyrirhuguðu framkvæmd í þeim tilgangi að draga úr neikvæðum áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið og til að ganga úr skugga um hvaða afleiðingar framkvæmdin hafi í för með sér.
Þegar úrskurður Skipulagsstofnunar liggur fyrir skal hann kynntur framkvæmdaraðila, leyfisveitendum, umsagnaraðilum og þeim sem gert hafa athugasemdir við matsskýrslu á kynningartíma. Úrskurðurinn skal kynntur á sama hátt og matsskýrsla skv. 2. mgr. 10. gr. innan tveggja vikna frá því að hann var kveðinn upp. Almenningur skal eiga greiðan aðgang að úrskurði Skipulagsstofnunar. Skipulagsstofnun skal í úrskurði sínum sérstaklega geta um málskotsrétt hlutaðeigandi og almennings, sbr. 12. gr.
Hafi forsendur breyst vegna nýrra upplýsinga er Skipulagsstofnun heimilt að gera minni háttar breytingar á úrskurði sínum um mat á umhverfisáhrifum eftir birtingu hans hafi þær breytingar ekki verið fyrirsjáanlegar þegar úrskurður var birtur eða þær séu taldar til bóta og í samræmi við tilgang laganna. Skal breyting kynnt á sama hátt og úrskurður skv. 6. mgr. Ákvörðun Skipulagsstofnunar samkvæmt þessari málsgrein er kæranleg til ráðherra. Hefjist framkvæmdir ekki innan tíu ára frá úrskurði Skipulagsstofnunar skal stofnunin ákvarða hvort mat á umhverfisáhrifum hinnar fyrirhuguðu framkvæmdar skuli fara fram að nýju samkvæmt lögunum.
12. gr.
Málskot.
Ákvörðun Skipulagsstofnunar um hvort framkvæmd, sem tilgreind er í 2. viðauka, sbr. 6. gr. laganna, sé matsskyld má kæra til umhverfisráðherra innan fjögurra vikna frá tilkynningu um ákvörðun stofnunarinnar.
Úrskurð Skipulagsstofnunar skv. 11. gr. má kæra til umhverfisráðherra innan fjögurra vikna frá því að hann var birtur og fer um kæruna samkvæmt ákvæðum stjórnsýslulaga, og skal hún vera skrifleg.
Öllum er heimilt að kæra til ráðherra ákvarðanir Skipulagsstofnunar skv. 2. mgr. og úr
13. gr.
Úrskurður ráðherra.
Umhverfisráðherra skal kveða upp rökstuddan úrskurð vegna kæru skv. 3. mgr. 12. gr. innan átta vikna frá því að kærufrestur rann út. Um úrskurð ráðherra gilda ákvæði 11. gr. eftir því sem við á. Áður en ráðherra kveður upp úrskurð vegna kæru skv. 3. mgr. 12. gr. skal hann leita umsagnar Skipulagsstofnunar, framkvæmdaraðila, leyfisveitenda og annarra aðila eftir því sem við á.
Úrskurður ráðherra er fullnaðarúrskurður á stjórnsýslustigi.
V. KAFLI
Ýmis ákvæði.
14. gr.
Ábyrgð framkvæmdaraðila og kostnaður við mat á umhverfisáhrifum.
Umhverfisráðherra setur að fenginni tillögu Skipulagsstofnunar gjaldskrá vegna kostnaðar stofnunarinnar við framkvæmd laganna varðandi mat á umhverfisáhrifum einstakra fram
15. gr.
Skipulagsáætlanir og starfsleyfi.
Um umfjöllun í skipulagsáætlun um mat á umhverfisáhrifum og matsskyldar framkvæmdir samkvæmt lögum þessum fer samkvæmt skipulags- og byggingarlögum og skipulagsreglu
Þegar um starfsleyfisskylda framkvæmd er að ræða samkvæmt lögum um hollustuhætti og mengunarvarnir sem jafnframt er matsskyld samkvæmt lögum þessum er framkvæmdarað
16. gr.
Leyfi til framkvæmda.
17. gr.
Eftirlit með framkvæmd.
18. gr.
Mat á umhverfisáhrifum yfir landamæri.
Þegar líklegt þykir að framkvæmd hér á landi muni hafa umtalsverð áhrif á umhverfi ann
19. gr.
Reglugerð um mat á umhverfisáhrifum.
20. gr.
Gildistaka.
Ákvæði til bráðabirgða.
I.
Ágreiningur um hvort framkvæmd sé hafin samkvæmt þessu ákvæði til bráðabirgða á und
II.
Mati á umhverfisáhrifum sem hafið er við gildistöku laga þessara skal lokið samkvæmt eldri lögum.
III.
Umhverfisráðherra skal skipa nefnd sem kannar hvort ástæða sé til að sameina og sam
1. viðauki.
1. Olíuhreinsunarstöðvar (þó ekki fyrirtæki sem framleiða eingöngu smurolíur úr hráolíu) og mannvirki fyrir kolagösun og þéttingu úr a.m.k. 500 tonnum af kolum eða jarðbiks
2. i. Jarðvarmavirkjanir með varmaafl 25 MW eða meira að hráorku, þar með taldar vinnsluholur á háhitasvæðum og rannsóknarholur á háhitasvæðum sem hannaðar eru eins og vinnsluholur, eða 10 MW uppsett varmaafl eða meira.
ii. Önnur varmaorkuver með 10 MW uppsett rafafl eða meira.
iii. Vatnsorkuvirkjanir með uppsett rafafl 10 MW eða meira.
3. Kjarnorkuver og aðrir kjarnakljúfar, einnig þegar slík orkuver eða kjarnakljúfar (kjarnorkuver og aðrir kjarnakljúfar teljast ekki lengur til slíkra stöðva þegar öll kjarnakleyf efni og önnur geislamenguð efni hafa verið endanlega fjarlægð af staðnum) eru rifin niður eða tekin úr notkun (nema rannsóknarstöðvar með yfir 1 kW heildarhitaafköst þar sem fram fer umbreyting á kjarnakleyfum efnum og tímgunarefnum).
4. Stöðvar þar sem geisluð kjarnakleyf efni eru endurunnin. Stöðvar til framleiðslu eða auðgunar kjarnakleyfra efna, til vinnslu geislaðra kjarnakleyfra efna eða mjög geisla
5. Verksmiðjur þar sem fram fer frumframleiðsla eða endurbræðsla á málmum.
6. Mannvirki fyrir asbestnám og vinnslu og úrvinnslu úr asbesti og vörum sem innihalda asbest: fyrir vörur úr asbestsementi, með ársframleiðslu sem er yfir 20.000 tonn af full
7. Efnaverksmiðjur sem framleiða:
i. lífrænt hráefni,
ii. ólífrænt hráefni,
iii. áburð sem inniheldur fosfór, köfnunarefni eða kalíum (einnig áburðarblöndur),
iv. grunnvörur fyrir plöntuvarnarefni og lífeyða,
v. grunnlyfjavörur með efnafræðilegum og líffræðilegum aðferðum,
vi. sprengiefni.
8. Lagning járnbrauta.
9. Flugvellir með 2.100 m langa meginflugbraut eða lengri.
10. i. Stofnbrautir í þéttbýli.
ii. Nýir vegir utan þéttbýlis sem eru 10 km eða lengri. Enduruppbygging vega utan þéttbýlis þar sem nýlagning samkvæmt áætlunum nær yfir a.m.k. 10 km svæði.
11. Hafnir (viðskiptahafnir, skipgengar vatnaleiðir og innhafnir) sem skip stærri en 1.350 tonn geta siglt um.
12. Förgunarstöðvar þar sem úrgangur er brenndur, meðhöndlaður með efnum eða urðaður.
13. Kerfi til að vinna grunnvatn ef árlegt magn vatns sem unnið er eða veitt á er 10 milljónir m 3 eða meira.
14. Veita vatnsforða milli vatnasvæða ef flutningurinn er yfir 30 milljónir m 3 á ári. Flutningur á drykkjarvatni í leiðslum er undanskilinn.
15. Skolphreinsistöðvar með afkastagetu sem svarar til 50.000 persónueininga eða meira.
16. Vinnsla í viðskiptaskyni á meira en 500 tonnum á dag af jarðolíu og meira en 500.000 m 3 af jarðgasi á dag.
17. Stíflur og önnur mannvirki eða breytingar á árfarvegi til að hemja og/eða miðla vatni þar sem 3 km 2 lands eða meira fara undir vatn.
18. Leiðslur sem eru 1 km eða lengri til flutnings á gasi eða vökvum sem eru eldfimir eða hættulegir umhverfi.
19. Stöðvar þar sem fram fer þauleldi alifugla og svína með:
i. 85.000 stæði fyrir kjúklinga eða 60.000 fyrir hænur,
ii. 3.000 stæði fyrir alisvín (yfir 30 kg) eða fleiri eða
iii. 900 stæði fyrir gyltur eða fleiri.
20. Verksmiðjur:
i. sem framleiða pappírsdeig úr timbri eða svipuðum trefjaefnum,
ii. sem framleiða pappír og pappa og geta framleitt meira en 200 tonn á dag.
21. Efnistaka þar sem áætluð efnistaka raskar 50.000 m 2 svæði eða stærra eða er 150.000 m 3 eða meiri. Efnistaka þar sem fleiri en einn efnistökustaður ná til samans yfir 50.000 m 2 svæði eða stærra eða þar sem vinnslutími er áætlaður tíu ár eða lengri.
22. Loftlínur utan þéttbýlis til flutnings á raforku með 66 kV spennu eða hærri. Sæstrengir til flutnings á raforku með 132 kV spennu eða hærri og eru 20 km eða lengri.
23. Geymslustöðvar fyrir jarðolíu, efni unnin úr jarðolíu eða efnavörur með 50.000 m 3 geymslugetu eða meira.
24. Fiskimjöls- og lýsisverksmiðjur í þéttbýli með framleiðslugetu 1.000 tonn á sólarhring eða meiri.
2. viðauki.
Framkvæmdir sem kunna að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif og metið er í hverju tilviki með tilliti til eðlis, umfangs og staðsetningar hvort háðar skuli mati á umhverf
1. Landbúnaður, skógrækt og fiskeldi:
a. Framkvæmdir til endurskipulagningar á landareignum í dreifbýli sem taka til stærra landsvæðis en 10 ha.
b. Framkvæmdir til að leggja óræktað land eða lítt snortið svæði undir þaulnýtinn landbúnað.
c. Vatnsstjórnunarframkvæmdir vegna landbúnaðar, þar með taldar áveitu- og framræsluframkvæmdir, á 10 ha svæði eða stærra eða á verndarsvæðum.
d. Nýræktun skóga á 40 ha svæði eða stærra eða á verndarsvæðum og ruðningur á náttúrulegum skógi sem til samans nær yfir 10 ha svæði eða stærra eða er á verndarsvæð
e. Uppgræðsla lands á verndarsvæðum.
f. Stöðvar þar sem fram fer þauleldi búfjár á verndarsvæðum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
g. Þauleldi á fiski þar sem ársframleiðsla er 200 tonn eða meiri og fráveita til sjávar eða þar sem ársframleiðsla er 20 tonn eða meiri og fráveita í ferskvatn.
h. Endurheimt lands frá hafi.
2. Námuiðnaður:
a. Efnistaka þar sem áætluð efnistaka raskar 25.000 m 2 svæði eða stærra eða er 50.000 m 3 eða meiri. Efnistaka þar sem fleiri en einn efnistökustaður ná til samans yfir 25.000 m 2 svæði eða stærra eða þar sem vinnslutími er tíu ár eða lengri. Efnistaka á verndarsvæðum. (Framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka.)
b. Neðanjarðarnámur.
c. Djúpborun, einkum:
i. borun eftir jarðhita á lághitasvæðum þar sem ölkeldur, laugar eða hverir eru á yfirborði,
ii. borun fyrir geymslu kjarnorkuúrgangs,
iii. borun eftir neysluvatni miðað við 5 milljóna m 3 ársnotkun eða meiri (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka),
iv. að frátalinni borun til að kanna stöðugleika jarðvegs.
d. Iðjuver ofan jarðar til að nema kol, jarðolíu, jarðgas og málmgrýti, svo og jarðbiksleir.
3. Orkuiðnaður:
a. Iðjuver til framleiðslu á rafmagni, gufu og heitu vatni, vatnsorkuver með uppsett rafafl 100 kW eða meira og varmavinnsla úr jarðhitasvæðum sem nemur 2.500 kW hrá
b. Flutningskerfi gass, gufu eða heits vatns; flutningur á raforku með jarðstrengjum utan þéttbýlis sem eru 10 km eða lengri og eru grafnir niður eða lagðir í stokk; flutningur á raforku með loftlínum á verndarsvæðum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. við
c. Geymsla jarðgass ofan jarðar á verndarsvæðum.
d. Neðanjarðargeymsla á eldfimu gasi á verndarsvæðum.
e. Geymsla jarðefnaeldsneytis ofan jarðar á verndarsvæðum.
f. Gerð taflna úr kolum og brúnkolum.
g. Stöðvar til vinnslu og geymslu á geislavirkum úrgangi (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
h. Stöðvar sem nýta vindafl til raforkuframleiðslu (vindbú) með 500 kW uppsett rafafl eða meira.
4. Framleiðsla og vinnsla málma (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka):
a. Stöðvar til framleiðslu á steypujárni og stáli (fyrsta og önnur bræðsla) ásamt samfelldri steypingu.
b. Stöðvar til vinnslu á járnkenndum málmum:
i. heitvölsunarstöðvar,
ii. smiðjur með hömrun,
iii. varnarhúðun með bræddum málmum.
c. Málmsteypusmiðjur fyrir járnkennda málma.
d. Stöðvar til bræðslu, einnig málmblendis, á járnlausum málmum öðrum en góðmálmum, einnig endurheimtum vörum (hreinsun, steypa í steypusmiðjum o.s.frv.).
e. Stöðvar til vinnslu málma og plastefna ofan jarðar með rafgreiningar- og efnaaðferð.
f. Framleiðsla og samsetning vélknúinna ökutækja og framleiðsla á hreyflum í slík ökutæki.
g. Stálskipasmíðastöðvar.
h. Stöðvar sem eru 1 ha að stærð eða meira til smíða og viðgerða á loftförum.
i. Framleiðsla á járnbrautabúnaði.
j. Málmmótun með sprengiefnum.
k. Stöðvar til að brenna og glæða málmgrýti.
5. Steinefnaiðnaður:
a. Koxofnar (þurreiming kola).
b. Sementsverksmiðjur.
c. Stöðvar til framleiðslu á asbesti og asbestvörum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
d. Stöðvar til framleiðslu á gleri og trefjaefni.
e. Stöðvar til að bræða steinefni og framleiða steinefnatrefjar.
f. Framleiðsla á keramikvörum með brennslu, einkum þakflísum, múrsteinum, eldföstum múrsteinum, flísum, leirmunum eða postulíni.
6. Efnaiðnaður (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka):
a. Meðferð á hálfunnum vörum og framleiðsla kemískra efna.
b. Framleiðsla á varnarefnum og lyfjum, málningu og lakki, gúmmílíki og peroxíðum.
c. Geymslustöðvar fyrir jarðolíu, efni unnin úr jarðolíu og önnur kemísk efni á verndarsvæðum.
7. Matvælaiðnaður:
a. Vinnsla á olíu og fitu úr jurtum og dýrum.
b. Pökkun og niðursuða á jurta- og dýraafurðum.
c. Framleiðsla á mjólkurvörum.
d. Öl- og maltgerð.
e. Framleiðsla á sætindum og sírópi.
f. Sláturhús.
g. Stöðvar til sterkjuframleiðslu.
h. Fiskimjöls- og lýsisverksmiðjur á verndarsvæðum; fiskimjöls- og lýsisverksmiðjur í þéttbýli með framleiðslugetu 500 tonn á sólarhring eða meiri (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
i. Sykurverksmiðjur.
8. Textíl-, leður-, timbur- og pappírsiðnaður:
a. Iðnver til framleiðslu á pappír og pappa (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
b. Stöðvar þar sem fram fer formeðferð (t.d. þvottur, bleiking, mersivinna) eða litun trefja eða textílefna.
c. Stöðvar þar sem fram fer sútun á húðum og skinnum.
d. Stöðvar þar sem fram fer vinnsla og framleiðsla á beðmi.
9. Gúmmíiðnaður, framleiðsla og meðferð á vörum úr gúmmílíki.
10. Framkvæmdir á grunnvirkjum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka):
a. Flugvellir á verndarsvæðum.
b. Tengibrautir í þéttbýli. Allir nýir vegir utan þéttbýlis á verndarsvæðum og á svæðum sem eru á náttúruminjaskrá. Enduruppbygging vega utan þéttbýlis á verndarsvæðum. Hafnir utan þéttbýlis á verndarsvæðum.
c. Byggingarframkvæmdir við skipgengar vatnaleiðir og gerð skipaskurða og fráveituskurða.
d. Stíflur og önnur mannvirki eða breytingar á árfarvegi til að hemja og/eða miðla vatni á verndarsvæðum.
e. Sporvagnar, lestir í lofti og neðan jarðar, svifbrautir og ámóta brautir af sérstakri gerð sem notaðar eru eingöngu eða aðallega til fólksflutninga.
f. Leiðslur til flutnings á olíu og gasi á verndarsvæðum.
g. Vatnsleiðslur utan þéttbýlis á verndarsvæðum.
h. Mannvirki til að verjast rofi á strandlengjum, til dæmis með stíflugörðum, brimbrjótum, hafnargörðum og öðrum varnarmannvirkjum gegn ágangi sjávar. Landfyllingar þar sem áætluð uppfylling er 5 ha eða stærri.
i. Vinnsla grunnvatns og tilflutningur grunnvatns á verndarsvæðum.
j. Mannvirki á verndarsvæðum til að færa vatnslindir milli vatnasvæða.
11. Aðrar framkvæmdir:
a. Varanlegar kappaksturs- og reynsluakstursbrautir fyrir vélknúin ökutæki.
b. Stöðvar til úrgangslosunar á verndarsvæðum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
c. Skolphreinsistöðvar á verndarsvæðum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
d. Förgunarstöðvar fyrir seyru á verndarsvæðum (framkvæmdir ekki tilgreindar í 1. viðauka).
e. Geymsla brotajárns, þar með taldir bílar, sem er að magni 1.500 tonn á ári eða meira.
f. Prófunarbekkir fyrir vélar, hverfla eða hvarfrými.
g. Stöðvar sem framleiða steinullartrefjar.
h. Stöðvar til að endurvinna sprengiefni eða eyða því.
i. Förgun sláturúrgangs.
j. Endurvinnslustöðvar.
k. Snjóflóðavarnargarðar.
12. Ferðalög og tómstundir:
a. Skíðasvæði, skíðalyftur og kláfar á skíðasvæðum á verndarsvæðum og jöklum.
b. Smábátahafnir sem hafa 150 bátalægi eða fleiri.
c. Þjónustumiðstöðvar fyrir ferðamenn utan þéttbýlis á verndarsvæðum á láglendi.
d. Þjónustumiðstöðvar fyrir ferðamenn á hálendi.
e. Varanleg tjaldsvæði og hjólhýsasvæði sem eru 10 ha eða stærri.
f. Skemmtigarðar.
13. Breytingar og viðbætur við framkvæmdir, sbr. 1. og 2. viðauka.
a. Allar breytingar eða viðbætur við framkvæmdir skv. 1. eða 2. viðauka sem hafa þegar verið leyfðar, framkvæmdar eða eru í framkvæmd og kunna að hafa umtalsverð umhverfisáhrif.
b. Framkvæmdir skv. 1. viðauka sem ráðist er í eingöngu eða aðallega til að þróa og prófa nýjar aðferðir eða vörur en eru ekki notaðar lengur en í tvö ár.
3. viðauki.
Viðmiðanir við mat á framkvæmdum tilgreindum í 2. viðauka.
1. Eðli framkvæmdar.
Athuga þarf eðli framkvæmdar, einkum með tilliti til:
i. stærðar og umfangs framkvæmdar,
ii. sammögnunaráhrifa með öðrum framkvæmdum,
iii. nýtingar náttúruauðlinda,
iv. úrgangsmyndunar,
v. mengunar og ónæðis,
vi. slysahættu, einkum með tilliti til efna eða aðferða sem notaðar eru.
2. Staðsetning framkvæmdar.
Athuga þarf hversu viðkvæm þau svæði eru sem líklegt er að framkvæmd hafi áhrif á, einkum með tilliti til:
i. landnotkunar sem fyrir er eða er fyrirhuguð samkvæmt skipulagsáætlun,
ii. magns, gæða og getu til endurnýjunar náttúruauðlinda,
iii. verndarsvæða:
(a) friðlýstra náttúruminja og svæða sem njóta sérstakrar verndar samkvæmt lögum um náttúruvernd,
(b) svæða sem njóta verndar samkvæmt sérlögum, svo sem Þingvalla, Mývatns- og Laxársvæða og Breiðafjarðar,
(c) svæða innan 100 m fjarlægðar frá fornleifum sem njóta verndar samkvæmt þjóðminjalögum,
(d) svæða, sbr. gr. 4.21 í skipulagsreglugerð, sem njóta verndar í samræmi við mengunarvarnareglugerð og reglugerð um neysluvatn vegna grunnvatns- og strandmengunar og mengunar í ám og vötnum,
(e) svæða sem njóta verndar samkvæmt samþykktum alþjóðlegra samninga sem Ísland er bundið af, svo sem Ramsarsamningsins (votlendi) og Bernarsamningsins (verndun villtra plantna og dýra og lífsvæða í Evrópu). Válistar falla hér undir enda m.a. gefnir út til að uppfylla skyldur Íslands samkvæmt Bernarsamningn
(f) hverfisverndarsvæða samkvæmt ákvæðum í skipulagsáætlunum, sbr. gr. 4.22 í skipulagsreglugerð,
iv. álagsþols náttúrunnar, einkum með tilliti til:
(a) votlendissvæða,
(b) strandsvæða,
(c) sérstæðra jarðmyndana, svo sem hverasvæða, vatnsfalla, jökulminja, eldstöðva og bergmyndana,
(d) náttúruverndarsvæða, þar með talið svæða á náttúruminjaskrá,
(e) landslagsheilda, ósnortinna víðerna, hálendissvæða og jökla,
(f) upprunalegs gróðurlendis, svo sem skóglendis,
(g) fuglabjarga og annarra kjörlenda dýra,
(h) svæða sem hafa sögulegt, menningarlegt eða fornleifafræðilegt gildi,
(i) svæða þar sem mengun er yfir viðmiðunargildum í lögum og reglugerðum.
3. Eiginleikar hugsanlegra áhrifa framkvæmdar.
Áhrif framkvæmdar ber að skoða í ljósi viðmiðana hér á undan, einkum með tilliti til:
i. umfangs umhverfisáhrifa, þ.e. þess svæðis og fjölda fólks sem ætla má að verði fyrir áhrifum,
ii. stærðar og fjölbreytileika áhrifa,
iii. þess hverjar líkur eru á áhrifum,
iv. tímalengdar, tíðni og óafturkræfi áhrifa,
v. sammögnunar ólíkra umhverfisáhrifa á tilteknu svæði,
vi. áhrifa yfir landamæri.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
A. Skipun og störf stjórnskipaðrar nefndar.
Frumvarp þetta til laga um mat á umhverfisáhrifum er samið að meginstefnu til af nefnd sem umhverfisráðherra, Guðmundur Bjarnason, skipaði 30. október 1997. Hlutverk nefndar
Í nefndinni áttu sæti Ingimar Sigurðsson skrifstofustjóri, formaður, Ísólfur Gylfi Pálmason alþingismaður, Tómas Ingi Olrich alþingismaður, Ásdís Hlökk Theodórsdóttir sviðsstjóri, tilnefnd af skipulagsstjóra ríkisins, Hjörleifur Kvaran borgarlögmaður, tilnefndur af Sam
Í skipunarbréfi nefndarinnar segir að hlutverk nefndarinnar sé að endurskoða lög um mat á umhverfisáhrifum með hliðsjón af fenginni reynslu frá því að lögin öðluðust gildi 21. maí 1993 og að vinna út frá gögnum sem ráðuneytið og skipulagsstjóri ríkisins höfðu tekið sam
Hinn 22. júlí 1998 sendi nefndin í samráði við umhverfisráðherra til umsagnar drög að frumvarpi til laga um mat á umhverfisáhrifum til Rafmagnsveitna ríkisins, Landgræðslunnar, Skógræktar ríkisins, Reykjavíkurborgar, Náttúrufræðistofnunar Íslands, Vegagerðarinnar, Landsvirkjunar, Náttúruverndar ríkisins, Hollustuverndar ríkisins, Þjóðminjasafns Íslands, embættis veiðimálastjóra, Siglingastofnunar Íslands, Orkustofnunar, Ferðamálaráðs Íslands, Umhverfisstofnunar Háskóla Íslands, Landverndar, Félags ráðgjafarverkfræðinga og Nátt
Núgildandi lög um mat á umhverfisáhrifum eru um margt sérstæð. Þau voru fyrsta löggjöf sinnar tegundar hér á landi. Með setningu þeirra var verið að uppfylla bæði þær skuldbind
Að mati nefndarinnar sem falið var að endurskoða lögin var ekki talin ástæða til að fella lögin um mat á umhverfisáhrifum inn í ný skipulags- og byggingarlög, nr. 73/1997. Lög um mat á umhverfisáhrifum eru nokkuð viðamikil og hafa sjálfstæðan sess í þjóðfélaginu. Fram
B. Alþjóðasamningar og þróun löggjafar.
Íslendingar hafa með aðild að ýmsum alþjóðasamningum skuldbundið sig til að meta um
Kveðið hefur verið á um skyldur aðildarríkja til að setja reglur um mat á umhverfisáhrif
Á Ríóráðstefnunni sem haldin var í Ríó de Janeiro í Brasilíu árið 1992 var mörkuð stefna í alþjóðlegum umhverfisrétti næstu áratuga. Gerð var sérstök yfirlýsing, Ríóyfirlýsingin sem hefur að geyma 27 meginreglur en í 17. reglu er fjallað um mat á umhverfisáhrifum. Þar seg
Í framhaldi af ráðstefnunni voru gerðir tveir alþjóðasamningar, rammasamningar Samein
Aðrir alþjóðlegir samningar sem Ísland á aðild að og skipta máli varðandi mat á um
1. Ramsarsamningurinn um verndun votlendis eða „samþykkt um votlendi, sem hefur al
2. Bernarsamningurinn um verndun villtra plantna, dýra og náttúrulegra búsetusvæða þeirra í Evrópu er svæðisbundinn samningur sem gerður var á vettvangi Evrópuráðsins árið 1979. Tilgangur samningsins er að koma á samstarfi ríkja er stuðlar að verndun villtra dýra og jurta í Evrópu og lífsvæða þeirra. Aðildarríkin taka m.a. á sig þá skuldbindingu að gera nauðsynlegar ráðstafanir til að viðhalda eða koma fjölda villtra plantna og dýra á það stig sem samsvarar einkum vistfræðilegum, vísindalegum og menningarlegum þörfum o.fl. Einnig er sú skylda lögð á samningsaðila að stuðla að stefnumótun til verndar villtum dýrum og plöntum og lífsvæðum, með sérstöku tilliti til tegunda sem hætt eru komnar eða eru við
3. Samningur um verndun menningar- og náttúruarfleifðar heimsins frá 1972 kveður á sama hátt og Ramsarsamningurinn á um að aðildarríkin geri skrá yfir svæði sem mikilvæg teljast fyrir arfleifð jarðar. Eru um sex tugir ríkja aðilar að samningnum og hafa hátt í fjögur hundruð svæði verið skráð þannig. Þar af er um fjórðungur svæðanna skráður vegna ein
C. Tilskipanir Evrópusambandsins 85/337/EBE og 97/11/EB.
Markmið þessa frumvarps er m.a. að uppfylla þær skyldur sem íslenska ríkið tók á sig með aðild að EES-samningnum. Meginmarkmið þess samnings er stofnun Evrópska efna
Tilskipun ráðsins 85/337/EBE um mat á áhrifum sem tilteknar framkvæmdir á vegum hins opinbera eða einkaaðila kunna að hafa á umhverfið var tekin upp í núgildandi lög um mat á umhverfisáhrifum. Tilskipun ráðsins 97/11/EB um breytingu á tilskipun 85/337/EBE um mat á áhrifum sem tilteknar framkvæmdir á vegum hins opinbera eða einkaaðilar kunna að hafa á umhverfið felur í sér umtalsverðar breytingar á tilskipun 85/337/EBE, það miklar að nauð
Frumvarp þetta byggist á framangreindum tveimur tilskipunum, þ.e. 85/337/EBE og 97/11/EB. Fyrri tilskipunin 85/337/EBE var sett með tilvísun til 100. og 235. gr. Rómar
Tilskipun ráðsins 97/11/EB um breytingu á tilskipun 85/337/EBE um mat á áhrifum sem tilteknar framkvæmdir á vegum hins opinbera eða einkaaðila kunna að hafa á umhverfið er sett með hliðsjón af 1. mgr. 130. gr. s Rómarsamningsins og í samræmi við þá málsmeðferð sem mælt er fyrir um í 189. gr. c í Rómarsamningnum. Í markmiðskafla tilskipunarinnar segir að framkvæmd mats á umhverfisáhrifum sé grundvallaratriði stefnu í umhverfismálum eins og hún er skilgreind í 130. gr. r í sáttmálanum. Í inngangi tilskipunarinnar kemur einnig fram að tilurð seinni tilskipunarinnar byggist á skýrslu um framkvæmd tilskipunar 85/337/EBE sem framkvæmdastjórnin samþykkti 2. apríl 1993 en hún sýndi að nauðsynlegt var að setja nánari ákvæði til að skýra, auka við og bæta reglur um framkvæmd mats á umhverfisáhrifum til þess að tryggja að tilskipuninni verði beitt með æ samhæfðari og skilvirkari hætti.
Miklu skiptir varðandi aðlögun tilskipunar í íslenskan rétt hvort hún er byggð á 100. gr. eða 130. gr. r, s, eða t þar sem aðildarríkjum EES-samningsins er ekki heimilt að setja strangari reglur en þær sem koma fram í tilskipunum Evrópusambandsins séu þær byggðar á 100. gr. a Rómarsamningsins. Hins vegar er aðildarríkjum heimilt að gera strangari kröfur en koma fram í tilskipuninni ef byggt er á 130. gr. r, s eða t. Tilskipun 97/11/EBE sem byggt er á við gerð frumvarpsins mælir fyrir um lágmarkskröfur þær sem ríki verða að uppfylla en þeim er í sjálfsvald sett hvort þau vilja gera ríkari kröfur en þær sem settar eru fram í tilskip
Skýrsla umhverfisráðherra um mótun stefnu í umhverfismálum var lögð fyrir Alþingi á 116. löggjafarþingi 1993 en skýrslan ber heitið: „Á leið til sjálfbærrar þróunar, stefna og framkvæmdir ríkisstjórnarinnar í umhverfismálum.“ Í skýrslunni kemur m.a. fram að stefna ríkisstjórnarinnar sé að leggja grunn að þróun sem fái staðist til frambúðar með því að efla aðgerðir sem koma í veg fyrir óæskileg áhrif manna og dýra á náttúrulegt umhverfi eða draga úr þeim, bæta umhverfið og eftir megni að koma í veg fyrir, draga úr eða tefja óæskilegar breytingar á umhverfi okkar af völdum náttúrurafla. Jafnframt er vísað til nokkurra þeirra meginreglna sem hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar byggist á, m.a. reglunnar um að hver einstaklingur eigi rétt á umhverfi sem stuðlar að heilbrigði og farsæld, réttar sérhvers ein
D. Helstu breytingar og nýmæli frumvarpsins.
1. Markmið laganna eru nánar útfærð í 1. gr.
2. Í 2. gr. er lagt til að frumvarpið gildi um allar framkvæmdir hvort heldur er á landi eða sjó innan íslenskrar mengunarlögsögu en ekki einungis á landi að stórstraumsfjöruborði eins og nú er.
3. Í 3. gr. er að finna mun ítarlegri skilgreiningar orða og hugtaka en í lögum nr. 63/1993.
4. Samkvæmt 4. gr. verður það hlutverk Skipulagsstofnunar en ekki skipulagsstjóra ríkisins að annast eftirlit með framkvæmd laganna og úrskurða um mat á umhverfisáhrifum og er það í samræmi við ný skipulags- og byggingarlög, nr. 73/1997.
5. Í 5. gr. er skírskotað til 1. viðauka við frumvarp þetta en þar eru taldar upp allar þær framkvæmdir sem matsskyldar eru samkvæmt frumvarpi þessu í stað þess að tilgreina þær sérstaklega í lögunum eins og gert er í núgildandi lögum.
6. Í 5. gr. er ráðherra veitt heimild til að ákveða að þegar fleiri en ein framkvæmd eru fyrirhugaðar á sama svæði verði umhverfisáhrif þeirra metin sameiginlega. Þess háttar ákvæði er ekki að finna í gildandi lögum.
7. Í 5. gr. er ráðherra veitt heimild til að undanskilja ákveðnar framkvæmdir ákvæðum laganna að uppfylltum tilteknum skilyrðum. Þetta er gert í samræmi við ákvæði tilskipunar 97/11/EB.
8. Sú breyting verður frá 6. gr. laga nr. 63/1993 að nú ber að tilkynna allar framkvæmdir sem tilgreindar eru í 2. viðauka tilskipunar 97/11/EB til Skipulagsstofnunar til ákvörð
9. Í 6. gr er gerð sú breyting að Skipulagsstofnun ákvarðar um matsskyldu framkvæmda í stað ráðherra, þ.e. um þær framkvæmdir sem tilgreindar eru í 2. viðauka tilskipunar 97/11/EB og er ákvörðun Skipulagsstofnunar kæranleg til ráðherra.
10. Í 2. viðauka frumvarpsins eru tilgreindar þær framkvæmdir sem ber að tilkynna til Skipulagsstofnunar skv. 6. gr. Listinn er sá sami og í 2. viðauka tilskipunar 97/11/ESB nema hvað gerðar hafa verið lítils háttar breytingar við aðlögun hans að íslenskum að
11. Í þriðja viðauka frumvarpsins eru tilgreindar þær viðmiðanir sem hafa skal til hliðsjónar við ákvörðun um matsskyldu framkvæmda skv. 6. gr. Listinn er sá sami og í 3. viðauka tilskipunar 97/11/ESB nema hvað gerðar hafa verið lítils háttar breytingar við aðlögun hans að íslenskum aðstæðum.
12. Samkvæmt 8., 9. og 10. gr. er matsferlið einfaldað. Gert er í fyrsta lagi ráð fyrir að framkvæmdaraðili leggi fram tillögu að matsáætlun fyrir Skipulagsstofnun, í öðru lagi matsskýrslu framkvæmdaraðila sem skal vera í samræmi við matsáætlun Skipulags
13. Samkvæmt 10. gr. er öllum heimilt að gera athugasemdir við framlagða matsskýrslu sem er til samræmis við þá framkvæmd sem verið hefur.
14. Lagt er til í 10. gr. að Skipulagsstofnun og framkvæmdaraðili sjái um sameiginlega kynningu á framkvæmd og matsskýrslu í upphafi kynningartíma.
15. Lagt er til eitt heildstætt matsferli sem m.a. getur leitt til að fram fari ítarlegra mat á framkvæmd í heild eða að hluta í stað þess að fram fari frummat og frekara mat.
16. Í 11. gr. er Skipulagsstofnun heimilað að leggjast gegn viðkomandi framkvæmd án þess að krefjast ítarlegra mats vegna umtalsverðra umhverfisáhrifa sem framkvæmdin muni hafa í för með sér.
17. Í 11. gr. er reynt að auka aðgengi almennings að matsskýrslu og úrskurði Skipulagsstofnunar og að tryggja sem best að almenningur geti haft áhrif á niðurstöðu úrskurðar Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum.
18. Í 11. gr. er lagt til að Skipulagsstofnun meti hvort framkvæmd sem ekki hefur hafist innan tíu ára frá því að mat á umhverfisáhrifum hennar fór fram skuli fara að nýju í mat.
19. Í 11. gr. er lagt til að Skipulagsstofnun sé heimilt að gera minni háttar breytingar við úrskurð um mat á umhverfisáhrifum eftir birtingu hans að uppfylltum ákveðnum skilyrð
20. Til að taka af öll tvímæli er lagt til í 12. gr. að allir geti kært ákvarðanir og úrskurði Skipulagsstofnunar.
21. Í 15. gr. er lagt til að heimilt verði að vinna saman að matsáætlun á vegum Skipulagsstofnunar og útgáfu starfsleyfis á vegum starfsleyfisveitanda, en samkvæmt núgildandi lögum er gert ráð fyrir að þessir þættir séu unnir hvor í sínu lagi.
22. Lagt er til í 17. gr. að um eftirlit fari samkvæmt þeim lögum sem leyfi er gefið út samkvæmt enda skuli í leyfi tekið fullt tillit til úrskurðar um mat á umhverfisáhrifum.
23. Í 18. gr. er lagt til að Skipulagsstofnun beri að tilkynna viðkomandi ríki á Evrópska efnahagssvæðinu um framkvæmdir sem muni geta haft umtalsverð umhverfisáhrif í því ríki.
24. Þær framkvæmdir, sem undanþegnar eru núgildandi lögum um mat á umhverfisáhrifum, sbr. ákvæði til bráðabirgða I, verða að hefjast fyrir árslok 2002 eigi þær að vera undan
25. Í 2. mgr. ákvæðis til bráðabirgða I er lagt til að ágreiningur um hvort framkvæmd sé hafin eigi undir úrskurð ráðherra.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um I. kafla.
Í I. kafla laganna eru ákvæði um markmið og gildissvið auk skilgreininga á ýmsum hug
Um 1. gr.
Greinin er efnislega óbreytt frá gildandi lögum.
Í greininni er fjallað um markmið laganna og eru þau í meginatriðum þríþætt;
Í fyrsta lagi að tryggja að áður en leyfi er veitt fyrir framkvæmd sem kann að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif hafi farið fram mat á umhverfisáhrifum. Litið er á mat á umhverfisáhrifum sem mikilvægt tæki stjórnvalda til að ná fram markmiðum í umhverfis
Í öðru lagi að stuðla að samvinnu þeirra aðila sem hafa hagsmuni að gæta til þess að draga úr neikvæðum áhrifum framkvæmda á umhverfið.
Í þriðja lagi að tryggja aðkomu almennings að mati á hinni fyrirhuguðu framkvæmd sem kann að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif með því að kynna umhverfisáhrif fram
Um 2. gr.
Í greininni er fjallað um gildissvið laganna. Lagt er til að lögin gildi um allar framkvæmd
Um 3. gr.
Í greininni er að finna skilgreiningar á ýmsum hugtökum sem koma fram í frumvarpinu. Í gildandi lögum er einungis að finna skilgreiningar á hugtakinu „framkvæmdaraðili“ og „leyfisveitandi“ og eru þær óbreyttar hér. Við skilgreiningu á þeim hugtökum sem koma fram í frumvarpinu hefur verið stuðst við skýringar í tilskipun 85/337/EBE og 97/11/EB.
Um 4. gr.
Í greininni er fjallað um yfirstjórn þeirra mála sem lögin taka til. 1. mgr. er samhljóða 1. málsl. 3. gr. gildandi laga. Eftirlitshlutverk Skipulagsstofnunar með framkvæmd laganna er hins vegar áréttað og að stofnunin skuli veita leiðbeiningar og ráðgjöf, úrskurða um mat á umhverfisáhrifum matsskyldra framkvæmda og starfsemi sem þeim fylgir ásamt því að taka ákvörðun um hvort tilkynningarskyld framkvæmd skuli háð mati á umhverfisáhrifum. Frá því að núgildandi lög öðluðust gildi hefur stofnunin ekki einungis haft með úrskurði um mat á umhverfisáhrifum að gera eins og lögin mæla fyrir um heldur hefur hún haft mikilvægu hlut
Um III. kafla.
Í kaflanum er fjallað um þær framkvæmdir sem matsskyldar eru og er hér að langmestu leyti tekið mið af tilskipun 97/11/EB og viðaukum við hana. Í fyrsta lagi er um að ræða fram
Um 5. gr.
Samkvæmt greininni skulu þær framkvæmdir sem taldar eru í 1. viðauka ávallt háðar mati á umhverfisáhrifum, oft nefndar framkvæmdir á skyldulista. Í tilskipun 97/11/EB eru gerðar lágmarkskröfur til aðildarríkjanna og skulu þær framkvæmdir sem taldar eru í 1. viðauka við tilskipunina ávallt háðar mati á umhverfisáhrifum. Að öðru leyti vísast til athugasemda við 1. viðauka.
Í 2. mgr. er lagt til að ráðherra geti að höfðu samráði við viðkomandi framkvæmdaraðila ákveðið í þeim tilvikum þegar fleiri en ein matsskyld framkvæmd er fyrirhuguð á sama svæði að þær verð metnar sameiginlega. Þess háttar ákvæði er ekki að finna í gildandi lögum. Varðandi stærri framkvæmdir getur verið um að ræða nokkrar matsskyldar framkvæmdir sem eru háðar hver annarri en á vegum ólíkra aðila, svo sem verksmiðja, höfn, vegur og veitur. Æskilegt getur verið að kynna og fjalla um þessar framkvæmdir samtímis.
Í 3. mgr. er að finna heimild til handa ráðherra til að undanskilja vissar framkvæmdir skv. 5. og 6. gr. matsskyldu. Í slíkum tilvikum skal ráðherra ákveða hvort fara skuli fram annars konar mat á umhverfisáhrifum og hvaða aðgang almenningur skuli hafa að þeim upplýsingum sem safnað er. Einnig er lagt til það nýmæli að ráðherra geti heimilað að mat á umhverfis
Um 6. gr.
Samkvæmt greininni er lagt til breytt fyrirkomulag frá gildandi lögum, sbr. almennar at
Í 1. mgr. er því lagt til að þær framkvæmdir sem taldar eru í 2. viðauka við frumvarpið skuli háðar mati á umhverfisáhrifum þegar þær geta haft í för með sér umtalsverð umhverfis
Um 7. gr.
Í greininni er að finna ákvæði sem er að mestu samhljóða 1. mgr. 6. gr. núgildandi laga. Lagt er til að ráðherra geti ákveðið að framkvæmd sem ekki er talin upp í 1. og 2. viðauka skuli háð mati á umhverfisáhrifum ef sýnt þykir að hún kunni að hafa í för með sér umtals
Um IV. kafla.
Í kaflanum er lögð til breytt málsmeðferð frá núgildandi lögum vegna matsskyldra fram
Loks er fjallað um réttinn til að skjóta ákvörðunum og úrskurðum Skipulagsstofnunar til úrskurðar ráðherra.
Um 8. gr.
Í 1. mgr. greinarinnar er lagt til að sé fyrirhuguð framkvæmd háð mati á umhverfisáhrifum samkvæmt lögunum skuli framkvæmdaraðili gera tillögu til Skipulagsstofnunar að matsáætl
Í 2. mgr. er lagt til að Skipulagsstofnun skuli taka ákvörðun um tillögu að matsáætlun framkvæmdaraðila, hvort fallist sé á tillöguna eða stofnunin telji hana ófullnægjandi. Fallist Skipulagsstofnun ekki á tillögu framkvæmdaraðila að matsáætlun ber stofnuninni að rök
Markmiðið með þessari grein er að matsáætlun framkvæmdaraðila skv. 2. mgr. verði grunnur að matsskýrslu hans. Þannig verði sem best komið í veg fyrir að upplýsingar skorti í matsskýrslu sem kynni að tefja matsferlið. Um leið er sá varnagli sleginn í 4. mgr. að lagt er til að stofnunin geti á síðari stigum óskað eftir frekari gögnum ef sérstakar ástæður mæla með enda rökstyðji stofnunin beiðnina sérstaklega.
Um 9. gr.
Í greininni er fjallað um matsskýrslu vegna matsskyldra framkvæmda. Skv. 1. mgr. skal framkvæmdaraðili sem hyggur á framkvæmd sem er háð mati á umhverfisáhrifum gera skýrslu um mat á umhverfisáhrifum hinnar fyrirhuguðu framkvæmdar að lokinni málsmeð
Í 2. mgr. eru nefndir helstu þættir sem sérstaklega ber að taka tillit til við mat á umhverfis
Um 10. gr.
Í 1. mgr. greinarinnar er fjallað um athugun og úrskurð Skipulagsstofnunar. Líkt og sam
Í 2. mgr. er fjallað um kynningu á matsskýrslu. Markmiðið með slíkri kynningu er fyrst og fremst að gefa almenningi kost á að koma að athugasemdum vegna hinnar fyrirhuguðu framkvæmdar og kynna framkvæmdina fyrir honum. Samkvæmt frumvarpinu skal skýrslan kynnt hið minnsta í Lögbirtingablaði, einu dagblaði sem gefið er út á landsvísu og í þeim fjölmiðli sem ætla má að nái til sem flestra nærri framkvæmdasvæði hverju sinni eftir því sem við á. Með því er stefnt að því að kynningin nái sem mestri útbreiðslu. Ráðherra getur og gert frekari kröfur til kynningar í reglugerð telji hann þörf á því, t.d. að fenginni reynslu.
Í 4. mgr. er fjallað um kynningu á skýrslunni og hvar hún skuli liggja frammi. Þar er sem fyrr miðað við sex vikna frest til að skila athugasemdum og er lagt til að öllum sé heimilt að gera athugasemdir. Þótt í gildandi lögum sé ekki sérstaklega fjallað um hverjir geti gert at
Í 6. mgr. er framkvæmdaraðila veittur réttur til andmæla og gefinn kostur á að svara þeim athugasemdum sem fram koma og skýra þau atriði sem tilgreind eru í umsögnum og athuga
Um 11. gr.
Greinin samsvarar efnislega 11. gr. gildandi laga, sbr. nefndarálit umhverfisnefndar um frumvarp til laga um umhverfismat sem lagt var fram á 116. löggjafarþingi, þskj. 1139. Hins vegar er ekki gert ráð fyrir frummati, sbr. 8. gr. gildandi laga, og frekara mati, sbr. 11. gr., þar sem ekki er fallist á framkvæmd, heldur einu matsferli þannig að ítarlegra mat yrði hluti alls ferlisins en ekki sjálfstætt mat. Einnig er hægt að synja framkvæmd án þess að krefjast áður frekara mats eins og í gildandi lögum. Þar sem frumvarp þetta kveður á um breytta til
Í 5. mgr. er það nýmæli lagt til að Skipulagsstofnun verði heimilt að binda framkvæmd því skilyrði að framkvæmdaraðili gangist fyrir frekari rannsóknum á tilteknum atriðum fyrir og eftir hina fyrirhuguðu framkvæmd í þeim tilgangi meðal annars að draga úr neikvæðum áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið og til að ganga úr skugga um hvaða afleiðingar framkvæmdin hafi í för með sér. Slíkar aðgerðir til verndar umhverfinu eru mjög mikilvægar, ekki síst í ljósi þess að líklegt er að framkvæmdir sem eru matsskyldar samkvæmt frumvarp
Loks er í 6. mgr. fjallað um kynningu á úrskurði Skipulagsstofnunar og um greiðan að
Í 7. mgr. er það nýmæli að finna að mat á umhverfisáhrifum gildi aðeins í tiltekinn tíma, þ.e. hafi framkvæmd ekki hafist innan tíu ára frá úrskurði geti Skipulagsstofnun ákvarðað hvort framkvæmdina skuli meta að nýju að þeim tíma liðnum. Forsendur sem fyrra mat bygg
Um 12. gr.
Samkvæmt greininni má í fyrsta lagi skjóta ágreiningi um framkvæmd laganna til úrskurð
Frestur til að kæra úrskurð Skipulagsstofnunar er óbreyttur frá gildandi lögum.
Að öðru leyti er lagt til í frumvarpinu að um kæruna fari samkvæmt ákvæðum stjórnsýslu
Um 13. gr.
Greinin er efnislega samhljóða 3. mgr. 14. gr. núgildandi laga, nema í stað þess að miða við átta vikur frá því að beiðni berst ráðherra er lagt til að hann kveði upp úrskurð innan átta vikna frá því að kærufrestur á úrskurði Skipulagsstofnunar skv. 3. mgr. 12. gr. rennur út. Þannig skiptir ekki máli hvenær innan fjögurra vikna frestsins úrskurður Skipulagsstofnunar er kærður eins og ráða má af gildandi lögum þótt í framkvæmdinni hafi í reynd verið miðað við lok frestsins. Þá er lagt til að ráðherra hafi fjórar vikur til að kveða upp úrskurð vegna kæru á ákvörðun Skipulagsstofnunar um hvort fyrirhuguð framkvæmd sé matsskyld skv. 6. gr., þ.e. 2. viðauka. Að öðru leyti þarfnast greinin ekki skýringa.
Um 14. gr.
Í greininni er lögfest með ótvíræðum hætti ábyrgð framkvæmdaraðila á mati á umhverfis
Um 15. gr.
Í greininni er fjallað um skipulagsáætlanir samkvæmt skipulags- og byggingarlögum og starfsleyfisskyldar framkvæmdir samkvæmt lögum um hollustuhætti og mengunarvarnir. Í mörgum tilvikum er hin fyrirhugaða framkvæmd matsskyld og jafnframt starfsleyfisskyld samkvæmt lögum um hollustuhætti og mengunarvarnir, sbr. lög nr. 7/1998. Því er lagt til í 2. mgr. að þegar um starfsleyfisskyldar framkvæmdir er að ræða sé framkvæmdaraðila heim
Um 16. gr.
Í greininni er lagt til að haldið verði í þá skýru reglu að óheimilt sé að gefa út leyfi fyrir matsskylda framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir fyrr en úrskurður um mat á umhverfis
Um 17. gr.
Í greininni er fjallað um eftirlitshlutverk leyfisveitanda. Sambærilegt ákvæði er ekki að finna í núgildandi lögum og hefur gætt óvissu um það í framkvæmd hver fari með eftirlit með framkvæmdum þegar leyfi hefur verið gefið út sem m.a. byggist á mati á umhverfisáhrifum. Ljóst er að leyfisveitendur hafa eftirlitshlutverki að gegna samkvæmt öðrum lögum. Af þeim sökum er jafnframt lagt til að hið sama gildi um þvingunarúrræði og aðrar ráðstafanir sem sá sem eftirlitinu gegnir grípur til. Því er lagt til að ákvæði 16. gr. gildandi laga um refsingu verði fellt niður og fer þá um slíkt samkvæmt sérlögum, svo sem skipulags- og byggingarlög
Um 18. gr.
Í greininni er að finna ákvæði sem er efnislega sambærilegt við 9. mgr. 1. gr. tilskipunar 97/11/EB um mat á umhverfisáhrifum þegar líklegt þykir að framkvæmd muni hafa umtals
Um 19. gr.
Greinin er efnislega samhljóða 15. gr. núgildandi laga nema lagt er til að ráðherra leiti um
Um 20. gr.
Tilskipun Evrópusambandsins 97/11/EB öðlast gildi 14. mars 1999 í Evrópusambandinu, sbr. 1. mgr. 3. gr. tilskipunarinnar. Ísland hefur skuldbundið sig til þess að leiða þær breyt
Um ákvæði til bráðabirgða I.
Í ákvæði til bráðabirgða I er lögð til breyting á ákvæði til bráðabirgða í gildandi lögum þess efnis að leyfi sem gefin eru út fyrir 1. maí 1994 falli úr gildi hefjist framkvæmdir ekki fyrir árslok 2002. Samkvæmt gildandi ákvæði er enginn frestur á því hvenær framkvæmdir með leyfi útgefnu fyrir 1. maí 1994 rennur út. Það er óásættanlegt og nauðsynlegt að kveða skýrt á um það vegna þess að sex ár eru liðin frá því að lögin tóku til framkvæmdanna. Þykir hæfilegt að frestinum ljúki 31. desember 2002 og hefur þá fengist rúmlega sjö og hálfs árs aðlögunarfrestur. Verði ágreiningur um það hvort framkvæmdir hafi hafist má skjóta þeim ágreiningi til úrskurðar ráðherra. Vafi hefur þótt leika á því hvenær framkvæmdir teljist hafn
Um ákvæði til bráðabirgða II.
Hér er fjallað um lagaskil við núgildandi lög um mat á umhverfisáhrifum. Mat telst hafið þegar erindi hefur borist Skipulagsstofnun.
Um ákvæði til bráðabirgða III.
Samkvæmt íslenskum lögum er úrskurður um mat á umhverfisáhrifum sérstakt ferli og ótengt löggjöf um leyfisveitingar fyrir einstakar framkvæmdir, svo sem lög nr. 7/1998, um hollustuhætti og mengunarvarnir, þar sem kveðið er á um starfsleyfi fyrir mengandi starf
Athugasemdir við 1., 2. og 3. viðauka.
Um 1. viðauka.
Ákvæði 97/11/EB eru lágmarksákvæði og er sérstaklega tilgreint í tilskipuninni að aðildar
1. Óbreytt frá 97/11/EB og lögum nr. 63/1993.
2. Komið hafa upp vandamál við túlkun 2. tölul. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 63/1993. Til að taka af vafa um túlkun er lagt til að ákvæðið sé útfært nánar. Þannig er lagt til að tiltekið sé að vinnsluholur á háhitasvæðum falli undir ákvæðið, enda megi gera ráð fyrir að þær gefi orku til jarðvarmavirkjunar yfir stærðarmörkum matsskyldra framkvæmda. Einnig verði tilgreindar rannsóknarholur á háhitasvæðum þegar þær eru hannaðar eins og vinnsluholur. Tillaga þessi byggist m.a. á áliti frá Hitaveitu Reykjavíkur til Skipulags ríkisins frá 7. nóvember 1994.
3. Óbreytt frá 97/11/EB.
4. Óbreytt frá 97/11/EB.
5. Krafa 97/11/EB nær til verksmiðja þar sem frumbræðsla á steypujárni og stáli fer fram, einnig til stöðva sem framleiða hrámálma sem innihalda ekki járn, úr grýti, kirni eða endur
6. Óbreytt frá 97/11/EB og lögum nr. 63/1993.
7. Óbreytt frá 97/11/EB og efnislega óbreytt frá lögum nr. 63/1993.
8. Óbreytt frá lögum nr. 63/1993.
9. Lögð er til sú breyting frá núgildandi lögum að í stað þess að allir flugvellir séu háðir mati á umhverfisáhrifum verði miðað við stærðarmörk í 97/11/EB, þ.e. 2.100 m langar flugbrautir. Þannig sé tryggt að stórir flugvellir sem kunna að hafa umtalsverð umhverfisáhrif fari í mat á umhverfisáhrifum.
10. Lögð er til sú breyting frá núgildandi lögum að í stað þess að allir vegir séu háðir mati nái matsskylda til stofnbrauta í þéttbýli, til nýlagningar vega utan þéttbýlis sem eru 10 km eða lengri og enduruppbyggingar vega utan þéttbýlis þar sem nýlagning samkvæmt áætlun nær yfir a.m.k. 10. km svæði. Með nýlagningu er átt við gerð nýs vegar utan vegasvæðis eldri vega. Með stofnbrautum í þéttbýli er m.a. átt við breikkun úr tveimur akreinum í fjórar og gerð mislægra gatnamóta. Með þessu er tekið fyrir óvissu sem ríkt hefur um matsskyldu vega, sérstaklega utan þéttbýlis.
11. Samhljóða lögum nr. 63/1993.
12. Efnislega samhljóða 97/11/EB og lögum nr. 63/1993.
13. Óbreytt frá 97/11/EB.
14. Ákvæði 12. tölul. a og b í 97/11/EB eru sameinuð. Jafnframt er gerð tillaga um að í stað þess að miða við 100 milljónir rúmmetra á ári sé viðmiðunin 30 milljónir rúmmetra á ári.
Ákvæðið nær aðalega til stórra hitaveitna. Í ljósi þess að flutningsmannvirki stórra hita
15. Ákvæði 13. tölul. 97/11/EB er tekið upp en lagt til að stærðarmörk séu lækkuð úr 150.000 persónueiningum (samkvæmt upprunalegum texta tilskipunarinnar er miðað við per
16. Óbreytt frá 97/11/EB.
17. Efnislega samhljóða lögum nr. 63/1993.
18. Efnislega samhljóða 16. tölul. 97/11/EB nema hvað lagt er til að miðað sé við 1 km langar leiðslur í stað leiðslna sem eru meira en 800 mm í þvermál og meira en 40 km langar, enda geti slíkar leiðslur haft í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif þótt þær liggi yfir styttri vegalengdir. Í núgildandi lögum um mat á umhverfisáhrifum í Danmörku er miðað við 1 km langar leiðslur, en í Noregi 10 bara þrýsting í leiðslum eða 10 km langar leiðslur.
19. Óbreytt frá 97/11/EB.
20. Óbreytt frá 97/11/EB.
21. Efnislega samhljóða lögum nr. 63/1993 en ákvæðið er útfært frekar þar sem ríkt hefur óvissa um túlkun 4. tölul. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 3/1993. Hér er átt við efnistöku jafnt á sjó og landi.
22. Efnislega samhljóða lögum nr. 63/1993 varðandi loftlínur, nema hvað lagt er til að stærðarmörk verði hækkuð úr 33 kv í 66 kv, enda eiga línur með lægri spennu almennt ekki að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif, m.a. þar sem þær eru í flestum tilfellum lagðar í jarðstreng sem plægður er niður. Einnig er lagt til að sérstaklega sé tilgreind mats
23. Samhljóða 97/11/EB nema hvað lagt er til að miðað sé við 50.000 rúmmetra geymslu
24. Lagt er til að fiskimjöls- og lýsisverksmiðjur í þéttbýli með framleiðslugetu 1.000 tonn á sólarhring eða meiri verði háðar mati á umhverfisáhrifum. Frá því að lög nr. 63/1993 komu til framkvæmda hafa slíkar verksmiðjur í tvígang verið tilkynntar til umhverfisráðherra skv. 6. gr. laganna. Frá slíkum verksmiðjum getur m.a. stafað veruleg lyktarmengun.
Um 2. viðauka.
Í 2. viðauka eru taldar upp þær framkvæmdir sem ber að tilkynna til Skipulagsstofnunar skv. 6. gr. Í hverju tilviki metur Skipulagsstofnun, á grundvelli viðmiðana í 3. viðauka, hvort viðkomandi framkvæmd skuli háð mati á umhverfisáhrifum.
2. viðauki byggist á II. viðauka tilskipunar 97/11/EB. Í II. viðauka tilskipunarinnar eru eingöngu taldar upp framkvæmdir án þess að tilgreind séu stærðarmörk eða önnur viðmið, svo sem varðandi staðsetningu. Ef II. viðauki tilskipunarinnar væri tekinn upp óbreyttur í frumvarpinu hefði það í för með sér að framkvæmdaraðila allra framkvæmda tilgreindra í viðaukanum bæri að tilkynna þær til Skipulagsstofnunar skv. 6. gr. til ákvörðunar um hvort þær séu háðar mati. Þetta bæri að gera óháð stærð eða staðsetningu framkvæmdanna. Í 2. við
1. Friðlýstar náttúruminjar og svæði sem njóta sérstakrar verndar samkvæmt lögum um náttúruvernd.
2. Svæði sem njóta verndar samkvæmt sérlögum, svo sem Þingvellir, Mývatns- og Laxársvæðið og Breiðafjörður.
3. Svæði innan 100 m fjarlægðar frá fornleifum sem njóta verndar samkvæmt þjóðminjalögum.
4. Svæði, sbr. gr. 4.21 í skipulagsreglugerð, sem njóta verndar í samræmi við mengunarvarnareglugerð og reglugerð um neysluvatn vegna grunnvatns- og strandmengunar og mengunar í ám og vötnum.
5. Svæði sem njóta verndar samkvæmt samþykktum alþjóðlegra samninga sem Ísland er bundið af, svo sem Ramsarsamningsins (votlendi) og Bernarsamningsins (verndun villtra plantna og dýra og lífsvæða í Evrópu). Válistar falla hér undir enda m.a. gefnir út til að uppfylla skyldur Íslands samkvæmt Bernarsamningnum.
6. Hverfisverndarsvæði samkvæmt ákvæðum í skipulagsáætlunum, sbr. gr. 4.22 í skipulagsreglugerð.
Þar sem sett hafa verið stærðarmörk á framkvæmdir í 2. viðauka hefur verið gengið út frá því að almennt megi gera ráð fyrir að viðkomandi tegundir framkvæmda neðan stærðarmark
Í tveimur tilfellum eru tilgreindar framkvæmdir í 2. viðauka sem ekki koma fyrir í II. við
Þrjú ákvæði II. viðauka tilskipunar 97/11/EB eru ekki tekin upp í 2. viðauka frumvarpsins, en það eru a–c-liðir 10. tölul., þar sem þær framkvæmdir eru taldar falla undir skipulags- og byggingarlög en í 9. gr. þeirra er sérstaklega fjallað um að gera skuli grein fyrir umhverfis
Um 3. viðauka.
Í 3. viðauka, sem byggir að meginstofni til á III. viðauki tilskipunar 97/11/EB, koma fram viðmiðanir sem hafa ber í heiðri við mat á framkvæmdum sem tilgreindar eru í 2. viðauka. Þar kemur fram hvað athuga þarf vegna eðlis framkvæmda, staðsetningar og hugsanlegra áhrifa þeirra.
Fylgiskjal.
Fjármálaráðuneyti,
fjárlagaskrifstofa:
Umsögn um frumvarp til laga um mat á umhverfisáhrifum.
Frumvarpið er samið af nefnd sem umhverfisráðherra skipaði til að endurskoða lög nr. 63/1993, um mat á umhverfisáhrifum, með síðari breytingum, m.a. með hliðsjón af þeim skyldum sem íslenska ríkið tók á sig með aðild að EES-samningnum. Matsferlið hefur verið einfaldað frá núgildandi lögum. Í fyrsta lagi er gert ráð fyrir að framkvæmdaraðili geri tillögu að matsáætlun sem lögð er fyrir Skipulagsstofnun, í öðru lagi matsskýrslu framkvæmdaraðila og í þriðja lagi úrskurði Skipulagsstofnunar sem byggður er á matsskýrslu, umsögnum, at
Í frumvarpinu er kveðið á um að tilteknar framkvæmdir sem kunna að hafa umtalsverð umhverfisáhrif skuli tilkynna Skipulagsstofnun og skal það vera háð ákvörðun hennar hvort framkvæmdirnar verði háðar mati. Enn fremur er almenningi heimilt að tilkynna framkvæmd eða bera fram fyrirspurn um matsskyldu framkvæmdar og skal Skipulagsstofnun þá leita upp
Það er mat fjármálaráðuneytis að aukin verkefni geti leitt til 5 m.kr. útgjaldaauka hjá Skipulagsstofnun verði frumvarpið óbreytt að lögum. Á móti kemur að sértekjur hækka um 3 m.kr. þar sem miðað er við sama sértekjuhlutfall og í fjárlögum fyrir árið 1999. Heildar