Ferill 338. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
127. löggjafarþing 2001–2002.
Þskj. 437 — 338. mál.
Frumvarp til laga
um búfjárhald o.fl.
(Lagt fyrir Alþingi á 127. löggjafarþingi 2001–2002.)
I. KAFLI
Markmið, yfirstjórn og skilgreiningar.
1. gr.
2. gr.
Með búfé er í lögum þessum átt við alifugla, geitfé, hross, kanínur, loðdýr, nautgripi, sauðfé og svín. Rísi ágreiningur um hvað skuli falla undir hugtakið búfé sker landbúnaðarráðherra úr þeim ágreiningi.
3. gr.
1. Aðbúnaður búfjár er umhirða, húsakostur og/eða skjól.
2. Friðað svæði er land afmarkað vörslulínu sem hindrar aðgang búfjár.
3. Gripheld girðing er mannvirki úr ýmsu efni sem reist er til að hindra frjálsa för búfjár. Hún er breytileg að gerð og gæðum eftir tegund. Girðing getur miðast við aldur og kyneiginleika búfjár, verið fjárheld, hrossheld, nautgripaheld, graðpeningsheld o.s.frv.
4. Hagaganga er það þegar eigandi búfjár kemur því í haga til annars aðila án þess að taka landið á leigu og gerir um það samning. Sá aðili verður þar með umráðamaður búfjárins.
5. Landspilda er ákveðinn hluti lands sem afmarkaður hefur verið.
6. Lausaganga er þegar búfé getur gengið í annars manns land í óleyfi.
7. Lausagöngubann er bann sem sveitarstjórn samþykkir fyrir sveitarfélagið í heild eða hluta þess og auglýsir í Stjórnartíðindum til að koma í veg fyrir lausagöngu búfjár, einnar tegundar eða fleiri.
8. Umráðamaður búfjár er eigandi búfjár eða aðili sem er ábyrgur fyrir fóðrun, aðbúnaði, og vörslu þess í samræmi við gildandi reglur í viðkomandi sveitarfélagi og samkvæmt samningi milli aðila.
9. Umráðamaður lands er sá aðili sem hefur rétt til að ráðstafa nýtingu landsins.
10. Tilsjónarmaður er sá aðili sem tekið hefur að sér fóðrun og eftirlit með aðbúnaði en ber ekki ábyrgð á því nema gerður hafi verið um það samningur og er hann þá þar með orðinn umráðamaður búfjár.
11. Varsla búfjár er þegar umráðamaður búfjár heldur því innan afmarkaðs svæðis.
12. Vörslukrafa er krafa eða viðmiðun um gerð og gæði tiltekinnar vörslu, mismikil eftir tegund, aldri og kyneiginleikum búfjár.
13. Vörslulína er gripheld girðing, hlið og önnur mannvirki svo og náttúrlegur farartálmi sem kemur algerlega í veg fyrir frjálsa för búfjár allt árið eða á þeim tímum árs þegar búfjár er von á svæðinu.
14. Vörsluskylda er skilyrðislaus krafa um að umráðamaður búfjár ábyrgist að búfé í umsjá hans sé haldið innan afmarkaðs svæðis allt árið eða tiltekna hluta þess.
II. KAFLI
Takmörkun búfjárhalds.
4. gr.
5. gr.
Í samþykktum sveitarstjórna um búfjárhald má ákveða að tiltekið búfjárhald sé með öllu bannað í viðkomandi sveitarfélagi eða takmarkað á tilteknum svæðum innan sveitarfélagsins. Verði búfjáreigandi fyrir atvinnutjóni vegna banns eða takmarkana á búfjárhaldi, þannig að bótum varði, skal greiða bætur úr sveitarsjóði.
Um mat bóta skv. 2. mgr. skal fara að hætti mats á eignarnámsbótum og sér matsnefnd eignarnámsbóta um framkvæmd matsins.
III. KAFLI
Varsla búfjár.
6. gr.
Þar sem sveitarstjórn hefur gert umráðamönnum búfjár skylt að hafa búfé í vörslu skal vera gripheld girðing og ber umráðamaður búfjár ábyrgð á að svo sé. Um kostnað við uppsetningu girðinga og viðhald fer eftir ákvæðum girðingar- og vegalaga.
7. gr.
1. Naut, 6 mánaða og eldri, allt árið.
2. Hrútar og hafrar, á tímabilinu frá 1. nóvember til 1. maí ár hvert.
3. Graðhestar eða laungraðir hestar, 10 mánaða og eldri, allt árið.
4. Aðrar búfjártegundir en framan greinir, allt árið.
Lögreglustjóri skal hlutast til um að graðpeningur, sem ekki er í öruggri vörslu, sé handsamaður og honum komið í örugga vörslu. Eigandi getur leyst til sín viðkomandi graðpening gegn greiðslu áfallins kostnaðar. Við ítrekuð brot skal graðhestur seldur nauðungarsölu samkvæmt nauðungarsölulögum en felldur verði hann ekki seldur. Öðrum graðpeningi skal slátrað og sölu- eða frálagsverð látið mæta áföllnum kostnaði.
8. gr.
9. gr.
Lögreglustjóri, sveitarstjórn og umráðamaður lands eiga lögveð í búfénu fyrir sannanlegum kostnaði.
IV. KAFLI
Um forðagæslu, eftirlit og talningu búfjár.
10. gr.
Sveitarfélög skulu ráða búfjáreftirlitsmann, einn eða fleiri eftir umfangi hvers svæðis, og sjá honum fyrir starfsaðstöðu og búnaði til starfsins. Búfjáreftirlitsmenn hafa eftirlit með ásetningi búfjár, aðbúnaði, fóðrun og þar með beit. Til starfsins skal velja menn sem hafa a.m.k. búfræðimenntun. Áður en búfjáreftirlitsmenn taka til starfa skulu þeir sækja sérstakt námskeið á vegum Bændasamtaka Íslands sem samræmir jafnframt framkvæmd búfjáreftirlits. Bændasamtök Íslands skulu útbúa sérstaka handbók fyrir búfjáreftirlitsmenn með helstu upplýsingum. Um sérstakt hæfi búfjáreftirlitsmanna fer eftir stjórnsýslulögum, nr. 37/1993.
Sveitarfélög á hverju starfssvæði geta með samkomulagi sín í milli falið sérstökum aðila umsjón með fjárreiðum og aðstöðu fyrir búfjáreftirlitið, t.d. búnaðarsamböndum, eða falið stærsta sveitarfélaginu að hafa umsjón með þessum þáttum.
Kostnaður við búfjáreftirlit greiðist af sveitarfélögunum. Þeim er þó heimilt að innheimta eftirlitsgjald af búfjáreigendum fyrir sannanlegum kostnaði við búfjáreftirlitið samkvæmt gjaldskrá sem landbúnaðarráðherra staðfestir. Eftirlitsgjaldið skal standa undir kostnaði við akstur og vinnustundir búfjáreftirlitsmanns í samræmi við umfang eftirlits hjá hverjum og einum. Einnig skal í gjaldskrá fjalla um kostnað sem hlýst af handsömun, fóðrun og hýsingu gripa, sbr. 9., 15. og 16. gr., eftir því sem við getur átt í hverju tilviki.
Á hverju búfjáreftirlitssvæði sem nær yfir fleiri en eitt sveitarfélag starfar búfjáreftirlitsnefnd skipuð þremur fulltrúum og jafnmörgum til vara og eru þeir valdir af sveitarfélögunum eftir hverjar sveitarstjórnarkosningar til fjögurra ára. Búfjáreftirlitsnefnd kemur saman a.m.k. tvisvar á ári, þ.e. að vori og hausti. Búfjáreftirlitsnefnd annast yfirstjórn búfjáreftirlitsins fyrir hönd sveitarfélaganna, gerir fjárhagsáætlanir um rekstur eftirlitsins og leggur þær fyrir sveitarstjórnir til samþykktar. Búfjáreftirlitsmenn gefa búfjáreftirlitsnefnd skýrslu um störf sín á fundum nefndarinnar.
11. gr.
12. gr.
Um gjaldtöku vegna eftirlits fer samkvæmt gildandi gjaldskrá, sbr. 4. mgr. 10. gr.
13. gr.
Landbúnaðarráðherra er heimilt að ákveða sérstaka talningu búfjár og ber ráðuneytið kostnað sem af því hlýst.
14. gr.
15. gr.
16. gr.
Neiti umráðamaður búfjár eftirlitsaðilum um aðgang að gripahúsum og/eða beitilöndum þannig að ekki verði komið við eftirliti skal héraðsdýralæknir tilkynna lögreglustjóra það skriflega innan sólarhrings og skal lögreglustjóri þá óska eftir dómsúrskurði.
Virði umráðamaður búfjár ekki þær ráðstafanir sem lagðar voru fyrir eða geti ekki orðið við þeim og/eða héraðsdýralæknir telur úrbætur ekki þola bið skal lögreglustjóri taka búfé úr vörslu umráðamanns búfjár innan tveggja sólarhringa.
Lögreglustjóri skal ráðstafa búfé í samráði við héraðsdýralækni og sveitarstjórn eftir vörslusviptingu. Heimilt er að aflífa búféð að undangengnum fjögurra sólarhringa andmælafresti umráðamanns búfjár.
Héraðsdýralæknir getur í samráði við yfirdýralækni aflífað innan tveggja sólarhringa búfé sem orðið hefur fyrir varanlegum skaða sökum vanfóðrunar, harðýðgi, slysa eða slæms aðbúnaðar. Lögreglustjóri ber ábyrgð á þeim aðgerðum.
Í öllum tilvikum ber sveitarstjórn að útvega fóður, hlutast til um fóðrun og aðbúnað eða ráðstafa búfé til fóðrunar þar til það hefur verið tekið úr vörslu búfjáreiganda. Sjái sveitarstjórn sér ekki fært að útvega fóður, hlutast til um fóðrun eða sjá um aðbúnað búfjárins skal þegar grípa til vörslusviptingar, sbr. 3. mgr.
Umráðamaður búfjár er hlut á að máli ber allan kostnað af þessum ráðstöfunum. Um gjaldtöku vegna eftirlits fer samkvæmt gildandi gjaldskrá, sbr. ákvæði 4. mgr. 10. gr. Sveitarstjórn, lögreglustjóri, og eftirlitsaðilar eiga lögveð í búfénu vegna kostnaðar sem hlýst af framkvæmd þessarar greinar eða kröfurétt í aðrar eignir hans. Þó skal viðkomandi eftirlitsaðili bera kostnað sem hlýst af tilefnislausri tilkynningu.
V. KAFLI
Ýmis ákvæði.
17. gr.
1. Reglugerð um merkingar búfjár þar sem kveðið er á um að umráðamönnum búfjár sé skylt að merkja allt búfé sitt samkvæmt viðurkenndu merkingar- og skráningarkerfi.
2. Reglugerð um vörslu búfjár. Í reglugerðinni skal fjallað um almenn ákvæði um vörslu búfjár af hverri tegund og einnig kveðið á um almennar reglur um framkvæmd þeirrar vörslu.
3. Reglugerð um aðbúnað og meðferð búfjár. Ráðherra gefur út reglugerð um einstakar búfjártegundir í samvinnu við viðkomandi búgreinasamband, Bændasamtök Íslands og yfirdýralækni. Í reglugerðinni skal kveðið á um mismunandi reglur sem gilda um búfé eftir aldri og tegund þess. Eftirlit með framkvæmd aðbúnaðarreglugerða skal falið búfjáreftirlitsmönnum og héraðsdýralæknum.
4. Reglugerð um starfssvæði búfjáreftirlits og framkvæmd þess, svo sem forðagæslu, eftirlitið sjálft og talningu búfjár. Í reglugerðinni skal m.a. fjalla um haust- og vorskýrslur.
18. gr.
19. gr.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
Í október árið 1999 skipaði landbúnaðarráðherra nefnd til að endurskoða lög um búfjárhald, forðagæslu o.fl. Meginmarkmið endurskoðunarinnar var að gera úrræðaferil laganna skýrari og skilvirkari.
Í nefndinni sátu Guðmundur Ingi Gunnlaugsson, sveitarstjóri Rangárvallahrepps, Gunnar Sæmundsson, bóndi í Hrútatungu, Ingibjörg Ólöf Vilhjálmsdóttir, deildarstjóri í landbúnaðarráðuneytinu, sem jafnframt var formaður nefndarinnar, Kristján Bjarndal Jónsson, héraðsráðunautur hjá Búnaðarsambandi Suðurlands, og Sigríður Björnsdóttir, dýralæknir hrossasjúkdóma hjá embætti yfirdýralæknis.
Miklar umræður urðu um búfjáreftirlitið, hvar ætti að vista það, umfang hvers svæðis og einnig hvernig uppbygging búfjáreftirlitsins ætti að vera, þannig að ná mætti því markmiði að minnka nálægð eftirlitsaðila og gera eftirlitið skilvirkara. Einnig var mikið rætt um leyfi til að halda búfé og úrræðaferilinn í lögunum. Nefndin hélt 18 fundi og náðist að lokum samstaða um það frumvarp sem hér er lagt fram að undanteknu séráliti Gunnars Sæmundssonar sem birt er sem fylgiskjal. Auk þess var gerð breyting á 4. gr. og 4. mgr. 10. gr. frumvarpsins í meðförum ráðuneytisins. Frumvarpið var sent fjölda aðila sem gáfu góðar ábendingar og ítarlega var farið yfir umsagnirnar og mörg atriði tekin til greina sem bent var á að betur mættu fara.
Fyrsta meginbreytingin sem lögð er til með frumvarpinu er sú að búfjáreftirlitssvæðin eru stækkuð og þeim fækkað. Hugsunin er að kveða nánar á um búfjáreftirlitssvæðin í reglugerð, þannig verði auðveldara að breyta svæðaskipan, t.d. við sameiningu sveitarfélaga. Nauðsynlegt er að samræma búfjáreftirlit um land allt og er Bændasamtökum Íslands falið það hlutverk. Einnig er bent á mikilvægi þess að gæta sérstaklega að hæfi búfjáreftirlitsmanna samkvæmt stjórnsýslulögum. Markmið nefndarinnar er m.a. að minnka þá nálægð sem verið hefur í búfjáreftirliti.
Önnur meginbreyting er að dregið er úr forðagæslueftirliti hjá þeim sem allt er í lagi hjá eða hefur verið síðustu ár. Þeir skila sjálfir inn skýrslu með upplýsingum um fjölda búfjár og heildarmagn forða. Hætt er eftirlitsferð hjá þeim sem starfrækja innra eftirlit eða hafa gæðastýringu sem viðurkennd er af Bændasamtökum Íslands, hins vegar senda þessir aðilar inn haustskýrslu eins og aðrir. Þar sem gerðar hafa verið athugasemdir við aðbúnað og/eða fóðrun búfjár á síðustu 15 mánuðum, miðað við 15. apríl, skal búfjáreftirlitsmaður halda uppi sérstöku eftirliti. Þessi breyting er tilkomin vegna þess að eðlilegt þykir að þeim aðilum, þar sem ekkert er aðfinnsluvert, sé treyst til að fylla út forðagæsluskýrslu og skila henni fyrir tilskilinn tíma. Nefndarmenn telja bændur fyllilega færa um að meta nauðsynlegt heildarmagn af forða í samræmi við fjölda búfjár og gera ráðstafanir til úrbóta ef fóður vantar.
Þriðja meginbreytingin sem lögð er til er að sveitarstjórn haldi skrá yfir þá sem halda búfé innan umdæmis sveitarfélagsins. Með þessari breytingu verður til heildarskrá yfir þá sem halda búfé og er Bændasamtökum Íslands falið að halda slíka skrá.
Fjórða meginbreytingin með frumvarpinu er gerð á úrræðaferlinum. Þegar upp koma mál er varða slæman aðbúnað og/eða fóðrun skal tilkynna þau beint til héraðsdýralæknis. Héraðsdýralæknir þarf að kalla með sér héraðsráðunaut og/eða fulltrúa yfirdýralæknis við eftirlitsstörf á síðari stigum. Ef hins vegar þarf að grípa til harðari aðgerða stjórnar lögreglustjóri þeim, t.d. ef vörslusvipta á og eða aflífa, en aflífun fer þó ávallt fram í samráði við yfirdýralækni.
Fimmta meginbreytingin sem lögð er til með frumvarpinu er að upplýsingaöflun um uppskeru hjá kartöflu- og gulrófnabændum verði lögð niður. Talið er eðlilegra að viðkomandi samtök afli þessara upplýsinga sjálf.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Um 2. gr.
Um 3. gr.
Um 4. gr.
Um 5. gr.
2. mgr. er nokkuð breytt frá því sem er í 2. mgr. 4. gr. núgildandi laga. Gæta verður sérstaklega að skilyrðum sem takmarka atvinnufrelsi og eignarrétt manna, sbr. stjórnskipunarlög, nr. 33/1944, og lög um mannréttindasáttmála Evrópu, nr. 62/1994.
Í 3. mgr. er fjallað um mat á bótum en í núgildandi lögum er ekki fjallað um mat á bótum eða hverjir skuli meta bætur til viðkomandi aðila. Nauðsynlegt er að gera hér breytingar til að skýrt sé kveðið á um það hvaða fagaðilar meti það tjón sem búfjáreigandi verður fyrir vegna slíkra takmarkana sem um getur í 2. mgr. Í frumvarpinu er lagt til að matsnefnd eignarnámsbóta meti bætur samkvæmt lögunum.
Um 6. gr.
2. mgr. er nýmæli. Þar er kveðið á um það að þar sem sveitarstjórn hefur gert búfjáreigendum skylt að hafa búfé í vörslu skuli vera gripheld girðing og að umráðamaður búfjár beri ábyrgð á að svo sé. Hvað varðar kostnaðarskiptingu við uppsetningu girðinga og viðhald þeirra er vísað til ákvæða girðingar- og vegalaga.
Um 7. gr.
Sú breyting er lögð til í 2. mgr. að lögreglustjóri í stað hreppstjóra áður skal hlutast til um að graðpeningur, sem ekki er í öruggri vörslu, sé handsamaður og honum komið í örugga vörslu. Hreppstjórar eru orðnir mjög fáir í landinu og því þykir eðlilegt að hér taki lögreglustjóri við þeirra skyldum. Við ítrekuð brot (hugsað strax við þriðja brot) skal vera heimilt að selja graðhest nauðungarsölu samkvæmt lögum um nauðungarsölu en síðan sé heimilt að fella hann verði hann ekki seldur. Nauðsynlegt er að hér komi inn heimildarákvæði er kveði á um aflífun sé graðhestur ekki seldur.
Um 8. gr.
Um 9. gr.
Í 2. mgr. er kveðið á um það að lögreglustjóri, sveitarstjórn og umráðamaður lands eigi lögveð í búfénu fyrir sannanlegum kostnaði. Komi í ljós að girðingu í kringum hið friðaða svæði var ábótavant ber umráðamaður lands ábyrgð á greiðslu þess kostnaðar sem hlýst af geymslu og fóðrun búfjárins. Valdi búféð tjóni fer um greiðslu bóta eftir almennu sakarreglunni.
Um 10. gr.
Í 1. mgr. er kveðið á um það að minni sveitarfélögin skuli reka búfjáreftirlit sameiginlega á skilgreindum starfssvæðum sem kveðið verður á um í reglugerð. Stærstu sveitarfélögin geta verið sjálfstæð.
Í 2. mgr. er fjallað um búfjáreftirlitsmann, menntun hans og starfsskyldur. Auk þess er fjallað um námskeið sem Bændasamtök Íslands munu halda til að samræma störf búfjáreftirlitsmanna og handbók sem þau útbúa fyrir búfjáreftirlitsmenn með helstu upplýsingum. Einnig er sérstaklega fjallað um hæfi búfjáreftirlitsmanna samkvæmt stjórnsýslulögum. En í 3. og 4. gr. stjórnsýslulaga, nr. 37/1993, er fjallað um vanhæfi og áhrif þess.
Í 3. mgr. er fjallað um það að sveitarfélög á hverju starfssvæði geti með samkomulagi sín í milli falið sérstökum aðila umsjón með fjárreiðum og aðstöðu fyrir búfjáreftirlitið, svo sem búnaðarsamböndum, eða t.d. falið stærsta sveitarfélaginu að hafa umsjón með þessum þáttum.
Í 4. mgr. er kveðið á um að kostnaður af starfi búfjáreftirlits greiðist af sveitarfélögunum, en þeim sé þó heimilt að leggja á eftirlitsgjald á móti sannanlegum kostnaði við búfjáreftirlitið samkvæmt gjaldskrá sem landbúnaðarráðherra staðfestir. Eftirlitsgjaldið skal standa straum af kostnaði við akstur og vinnustundir búfjáreftirlitsmanna í samræmi við umfang eftirlits hjá hverjum aðila. Einnig er heimilað að leggja á eftirlitsgjald fyrir handsömun, fóðrun og hýsingu gripa, sbr. 9., 15. og 16. gr., eftir því sem við getur átt í hverju tilviki. Nauðsynlegt er að hafa slíkt heimildarákvæði í lögunum til þess að gera sveitarfélögum sem það vilja mögulegt að leggja á eftirlitsgjald. Sjálfsforræði sveitarfélaga í þessum efnum þarf að vera tryggt. Ef vilji er til þess innan sveitarfélags að búfjáreigendur standi undir hluta eða öllum kostnaði við búfjáreftirlit á það að vera valkostur sem unnt er að nýta.
Í 5. mgr. er fjallað um búfjáreftirlitsnefnd. Hún kemur fram fyrir hönd sveitarfélaganna, sem reka sameiginlega búfjáreftirlit, sem yfirstjórn gagnvart starfsfólki, eftirlitsskyldum aðilum og öðrum sem höfð eru samskipti við.
Um 11. gr.
Um 12. gr.
Í 2. mgr. er kveðið á um greiðslu þess kostnaðar sem hlýst af eftirlitinu og vísað til 4. mgr. 10. gr. laganna.
Um 13. gr.
Um 14. gr.
Um 15. gr.
Um 16. gr.
Í 1. mgr. er kveðið á um að búfjáreftirlitsmaður skuli tilkynna héraðsdýralækni komi í ljós að aðbúnaður eða fóðrun sé ábótavant eða búféð beitt harðýðgi. Skal þá héraðsdýralæknir fara á staðinn og meta ástand búfjár og aðstæður á staðnum, héraðsdýralæknir getur farið einn á staðinn en komi til frekara eftirlits skal hann kalla til héraðsráðunaut og/eða fulltrúa yfirdýralæknis. Héraðsdýralæknir og héraðsráðunautur eða fulltrúi yfirdýralæknis skulu skrifa fyrirmæli um úrbætur. Nauðsynlegt er að tveir sérfræðingar gefi fyrirmælin. Mikilvægt er að gefa umráðamanni búfjár frest til úrbóta. Frestur til úrbóta ef um vanfóðrun eða harðýðgi er að ræða skal mest vera ein vika, en þrjár vikur ef aðbúnaði er ábótavant. Andmælafrestur aðila skal mest vera fjórir sólarhringar.
Í 2. mgr. er fjallað um þá stöðu þegar umráðamaður búfjár meinar eftirlitsaðilum samkvæmt þessari grein um aðgang að gripahúsum og/eða beitilöndum. Þá er nauðsynlegt að úrræðaferillinn sé skýr, héraðsdýralæknir tilkynni lögreglustjóra um það skriflega innan sólarhrings og lögreglustjóri óski eftir dómsúrskurði. Hér verður að hafa í huga að um lifandi dýr er að ræða og því brýnt að fá dómsúrskurð til aðgerða.
Í 3. mgr. er kveðið á um frekari aðgerðir virði umráðamaður búfjár ekki þær ráðstafanir sem lagðar voru fyrir eða geti ekki orðið við þeim og er þá hægt að vörslusvipta umráðamann búfjárins búfénu. Lögreglustjóri tekur aðgerðir þá í sínar hendur og stýrir þeim.
Í 4. mgr. er kveðið á um að lögreglustjóri ráðstafi búfénu í samráði við héraðsdýralækni og sveitarstjórn. Kveðið er á um heimild til að aflífa búfé að undangengnum fjögurra sólarhringa andmælafresti umráðamanns búfjár.
Í 5. mgr. er fjallað um heimild héraðsdýralæknis, í samráði við yfirdýralækni, til að aflífa búfé innan tveggja sólarhringa hafi það orðið fyrir varanlegum skaða sökum vanfóðrunar, harðýðgi, slysa eða slæms aðbúnaðar. Lögreglustjóri ber ábyrgð á aðgerðum. Hér er nauðsynlegt að héraðsdýralæknir eða annar sérfræðingur meti ástand búfjárins.
Í 6. mgr. er kveðið á um skyldur sveitarstjórnar til að útvega fóður, hlutast til um fóðrun og umhirðu eða ráðstafa búfé til fóðrunar þar til það hefur verið tekið úr vörslu búfjáreiganda. Þessar skyldur eru byggðar á dýraverndarástæðum og þá einkum vegna þess að nauðsynlegt er að staðkunnur aðili beri ábyrgð á fóðrun og vörslu búfjárins þar til vitað er um nánari afdrif þess.
Í 7. mgr. er síðan kveðið á um að umráðamaður búfjár beri allan kostnað af þessum ráðstöfunum og sveitarstjórn, lögreglustjóri og aðrir eftirlitsaðilar eigi lögveð í búfénu vegna kostnaðar sem hlýst af þessari grein. Þó er kveðið á um það að viðkomandi eftirlitsaðili beri allan kostnað sem hlýst af tilefnislausri tilkynningu.
Um 17. gr.
Um 18.–19. gr.
Fylgiskjal I.
Sérálit.
Í 4. mgr. 10. gr. er fjallað um kostnað við búfjáreftirlit. Eins og greinin er orðuð er sveitarstjórnum heimilt að leggja á alla búfjáreigendur eftirlitsgjald til að standa undir kostnaði við eftirlitið.
Það er skoðun undirritaðs að forðagæsla og búfjáreftirlit sé að verulegum hluta opinbert eftirlit fremur en þjónusta við bændur. Því getur undirritaður ekki samþykkt gjaldtöku vegna hins almenna hluta eftirlitsins, þ.e. reglulegt eftirlit og umsýslu hvað varðar þá sem rækja skyldur sínar varðandi þá þætti sem lögin kveða á um. Þann þátt í framkvæmd laganna verður að meta að eðlilegt sé að greiddur verði af opinberu fé.
Þetta sérálit er í fullu samræmi við samþykkt Búnaðarþings 2001 um þetta mál.
Upphaf 12. gr. orðist svo:
Búfjáreftirlitsmaður skal á hverjum vetri, fyrir 15. apríl, heimsækja alla umráðamenn búfjár í sínu umdæmi. Bændasamtök Íslands hafa heimild til að undanþiggja einstök bú sem starfrækja innra eftirlit eða gæðastjórnun. Þau skulu láta búfjáreftirlitsmanni ... (greinin síðan óbreytt).
Gunnar Sæmundsson.
Fylgiskjal II.
Fjármálaráðuneyti,
fjárlagaskrifstofa:
Umsögn um frumvarp til laga um búfjárhald o.fl.
Verði frumvarpið óbreytt að lögum verður ekki séð að það hafi aukinn kostnað í för með sér fyrir ríkissjóð.