Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 127. máls.
128. löggjafarþing 2002–2003.
Þskj. 264 — 127. mál.
félagsmálaráðherra við fyrirspurn Margrétar Frímannsdóttur um húsaleigu og húsaleigubætur.
1. Hver er heildarfjöldi leigjenda skipt eftir kjördæmum,
a. á almennum markaði,
b. á vegum sveitarfélaga,
c. á vegum félagasamtaka?
Ekki liggja fyrir upplýsingar um heildarfjölda leigjenda eftir kjördæmum. Þau gögn sem ná til heildaryfirlits eru í fórum Hagstofu Íslands og byggjast á húsaleigukönnun í mars 1999. Niðurstöður könnunar Hagstofu eru ekki sundurliðaðar eftir kjördæmum. Í neyslukönnun Hagstofunnar fengust upplýsingar um fjárhæð leigu og stærð leigumarkaðarins 1995. Í húsaleigukönnun Hagstofunnar árið 1999 er talið að hlutfall leigjenda hafi þá verið á bilinu 15–17%. Samkvæmt neyslukönnun Hagstofunnar 1995 var hlutfall leiguíbúða 19%.
Líklegt er talið að 17% íbúða í Reykjavík séu leiguíbúðir og því lætur nærri að fjöldi þeirra sé rúmlega 7.500 íbúðir. Upplýsingar gefa til kynna að félagslegar leiguíbúðir í Reykjavík séu um 2.900 og því líklegt að almennar leiguíbúðir séu 4.600 talsins. Heildarfjöldi húsaleigubótaþega í Reykjavík í maí 2002 var samtals 2.806. Miðað við þær forsendur fá rúmlega 37% leigjenda í Reykjavík húsaleigubætur.
Helstu niðurstöður úr könnun Hagstofunnar 1999 eru m.a.:
– Tæplega 50% leigjenda leigðu hjá einkaaðilum, þriðjungur hjá opinberum aðilum og félagasamtökum og 15% hjá skyldmönnum eða vinafólki.
– Samkvæmt húsaleigukönnuninni búa 66% leigjenda á höfuðborgarsvæðinu og 34% utan höfuðborgarsvæðisins. Leigjendur í kaupstöðum utan höfuðborgarsvæðisins eru 18% en í dreifbýli 16%. Íbúar á höfuðborgarsvæðinu eru samkvæmt þjóðskrá 1. desember 1998 um 61% af öllum íbúum landsins en 39% búa annars staðar. Hlutfall leigjenda á höfuðborgarsvæðinu er því heldur hærra en hlutfall íbúa á svæðinu í heild.
– Nokkur munur var á eigendum leiguhúsnæðis á höfuðborgarsvæði og í öðrum landshlutum. Á höfuðborgarsvæðinu eru 55% íbúða á leigumarkaði í eigu einkaaðila en samsvarandi hlutfall úti á landi voru 39%. Íbúðir í eigu opinberra aðila og félagasamtaka voru hlutfallslega fleiri úti á landi (46%) en á höfuðborgarsvæðinu (23%).
– Húsaleigubætur voru greiddar til 27% þeirra sem tóku þátt í könnuninni og námu að meðaltali 10.415 kr. á mánuði fyrir skatta.
2. Hve margir leigjendur fengu greiddar húsaleigubætur á árinu 2001 og það sem af er 2002, sundurliðað eftir kjördæmum og stærð húsnæðis, og hverjar eru meðaltekjur leigjenda sem fá húsaleigubætur,
a. á almennum markaði,
b. á vegum sveitarfélaga,
c. á vegum félagasamtaka?
Samráðsnefnd ríkis og sveitarfélaga um húsaleigubætur safnar árlega með sérstakri könnun í maímánuði upplýsingum frá sveitarfélögum um leigjendur sem fá greiddar húsaleigubætur. Meðfylgjandi eru upplýsingar úr könnunum samráðsnefndarinnar árin 2001 og 2002. Ekki er mögulegt að svara öllum liðum fyrirspurnarinnar.
Tafla 2.1 Fjöldi húsaleigubótaþega á almennum markaði og í félagslegum leiguíbúðum sundurliðað eftir kjördæmum í maí 2001.
Tafla 2.2 Fjöldi húsaleigubótaþega á almennum markaði og í félagslegum leiguíbúðum sundurliðað eftir kjördæmum í maí 2002.
Tafla 2.3 Skipting bótaþega eftir stærð húsnæðis í maí 2001 og í maí 2002.
Tafla 2.4 Skipting bótaþega árið 2001 í almennum og félagslegum íbúðum eftir tekjum heimilis.
Tafla 2.5 Skipting bótaþega árið 2002 í almennum og félagslegum íbúðum eftir tekjum heimilis.
3. Hvert er meðaltal greiddrar húsaleigu fyrir tveggja til fimm herbergja íbúðir í tíu stærstu sveitarfélögum landsins,
a. á almennum markaði,
b. á vegum sveitarfélaga,
c. á vegum félagasamtaka?
Meðfylgjandi upplýsingar um leigugreiðslur ná aðeins til þeirra leigjenda sem fá húsaleigubætur. Samráðsnefndin hefur áætlað að um þriðjungur leigjenda fái húsaleigubætur. Könnun Hagstofunnar 1999 gaf til kynna að hlutfallið væri 27% en áætlað er að hlutfallið í Reykjavík árið 2002 sé um 37%. Fyrirliggjandi gögn gefa ekki kost á að sundurliða leigugreiðslur eftir almennum leiguíbúðum og félagslegum leiguíbúðum. Tölur um leiguverð eru því meðaltal leigu þeirra leigjenda sem fá húsaleigubætur.
Tafla 3.1 Meðalleiga árið 2001, kr.
Tafla 3.1 Meðalleiga árið 2002, kr.
4. Hefur ráðherra látið kanna sérstaklega í hve miklum mæli svokallaðar „svartar greiðslur“ tíðkast á leigumarkaði? Ef svo er, hver er niðurstaða þeirrar könnunar? Ef ekki, mun ráðherra beita sér fyrir því að hún verði gerð og þá hvenær?
Félagsmálaráðherra hefur ekki látið kanna „svartar greiðslur“ á leigumarkaði enda mun mjög torvelt að fá áreiðanlegar niðurstöður.
128. löggjafarþing 2002–2003.
Þskj. 264 — 127. mál.
Svar
félagsmálaráðherra við fyrirspurn Margrétar Frímannsdóttur um húsaleigu og húsaleigubætur.
1. Hver er heildarfjöldi leigjenda skipt eftir kjördæmum,
a. á almennum markaði,
b. á vegum sveitarfélaga,
c. á vegum félagasamtaka?
Ekki liggja fyrir upplýsingar um heildarfjölda leigjenda eftir kjördæmum. Þau gögn sem ná til heildaryfirlits eru í fórum Hagstofu Íslands og byggjast á húsaleigukönnun í mars 1999. Niðurstöður könnunar Hagstofu eru ekki sundurliðaðar eftir kjördæmum. Í neyslukönnun Hagstofunnar fengust upplýsingar um fjárhæð leigu og stærð leigumarkaðarins 1995. Í húsaleigukönnun Hagstofunnar árið 1999 er talið að hlutfall leigjenda hafi þá verið á bilinu 15–17%. Samkvæmt neyslukönnun Hagstofunnar 1995 var hlutfall leiguíbúða 19%.
Líklegt er talið að 17% íbúða í Reykjavík séu leiguíbúðir og því lætur nærri að fjöldi þeirra sé rúmlega 7.500 íbúðir. Upplýsingar gefa til kynna að félagslegar leiguíbúðir í Reykjavík séu um 2.900 og því líklegt að almennar leiguíbúðir séu 4.600 talsins. Heildarfjöldi húsaleigubótaþega í Reykjavík í maí 2002 var samtals 2.806. Miðað við þær forsendur fá rúmlega 37% leigjenda í Reykjavík húsaleigubætur.
Helstu niðurstöður úr könnun Hagstofunnar 1999 eru m.a.:
– Tæplega 50% leigjenda leigðu hjá einkaaðilum, þriðjungur hjá opinberum aðilum og félagasamtökum og 15% hjá skyldmönnum eða vinafólki.
– Samkvæmt húsaleigukönnuninni búa 66% leigjenda á höfuðborgarsvæðinu og 34% utan höfuðborgarsvæðisins. Leigjendur í kaupstöðum utan höfuðborgarsvæðisins eru 18% en í dreifbýli 16%. Íbúar á höfuðborgarsvæðinu eru samkvæmt þjóðskrá 1. desember 1998 um 61% af öllum íbúum landsins en 39% búa annars staðar. Hlutfall leigjenda á höfuðborgarsvæðinu er því heldur hærra en hlutfall íbúa á svæðinu í heild.
– Nokkur munur var á eigendum leiguhúsnæðis á höfuðborgarsvæði og í öðrum landshlutum. Á höfuðborgarsvæðinu eru 55% íbúða á leigumarkaði í eigu einkaaðila en samsvarandi hlutfall úti á landi voru 39%. Íbúðir í eigu opinberra aðila og félagasamtaka voru hlutfallslega fleiri úti á landi (46%) en á höfuðborgarsvæðinu (23%).
– Húsaleigubætur voru greiddar til 27% þeirra sem tóku þátt í könnuninni og námu að meðaltali 10.415 kr. á mánuði fyrir skatta.
2. Hve margir leigjendur fengu greiddar húsaleigubætur á árinu 2001 og það sem af er 2002, sundurliðað eftir kjördæmum og stærð húsnæðis, og hverjar eru meðaltekjur leigjenda sem fá húsaleigubætur,
a. á almennum markaði,
b. á vegum sveitarfélaga,
c. á vegum félagasamtaka?
Samráðsnefnd ríkis og sveitarfélaga um húsaleigubætur safnar árlega með sérstakri könnun í maímánuði upplýsingum frá sveitarfélögum um leigjendur sem fá greiddar húsaleigubætur. Meðfylgjandi eru upplýsingar úr könnunum samráðsnefndarinnar árin 2001 og 2002. Ekki er mögulegt að svara öllum liðum fyrirspurnarinnar.
Tafla 2.1 Fjöldi húsaleigubótaþega á almennum markaði og í félagslegum leiguíbúðum sundurliðað eftir kjördæmum í maí 2001.
Almennar íbúðir | Félagslegar íbúðir | |||||||
Kjördæmi | Bótaþegar | % | Bótaþegar | % | Samtals | % | ||
Reykjavík | 1.368 | 56 | 880 | 41 | 2.248 | 49 | ||
Reykjanes | 338 | 14 | 477 | 22 | 815 | 18 | ||
Vesturland | 76 | 3 | 88 | 4 | 164 | 4 | ||
Vestfirðir | 56 | 2 | 90 | 4 | 146 | 3 | ||
Norðurland vestra | 74 | 3 | 125 | 6 | 199 | 4 | ||
Norðurland eystra | 319 | 13 | 226 | 10 | 545 | 12 | ||
Austurland | 91 | 4 | 130 | 6 | 221 | 5 | ||
Suðurland | 119 | 5 | 154 | 7 | 273 | 6 | ||
Samtals | 2.441 | 100,0 | 2.170 | 100,0 | 4.611 | 100,0 |
Tafla 2.2 Fjöldi húsaleigubótaþega á almennum markaði og í félagslegum leiguíbúðum sundurliðað eftir kjördæmum í maí 2002.
Almennar íbúðir | Félagslegar íbúðir | |||||||
Kjördæmi | Bótaþegar | % | Bótaþegar | % | Samtals | % | ||
Reykjavík | 1.768 | 53 | 1.038 | 39 | 2.806 | 47 | ||
Reykjanes | 449 | 15 | 608 | 22 | 1.057 | 18 | ||
Vesturland | 111 | 3 | 122 | 5 | 233 | 4 | ||
Vestfirðir | 77 | 2 | 146 | 5 | 223 | 4 | ||
Norðurland vestra | 86 | 3 | 179 | 7 | 265 | 4 | ||
Norðurland eystra | 445 | 13 | 273 | 10 | 718 | 12 | ||
Austurland | 144 | 4 | 159 | 6 | 303 | 5 | ||
Suðurland | 229 | 7 | 160 | 6 | 389 | 6 | ||
Samtals | 3.309 | 100,0 | 2.685 | 100,0 | 5.994 | 100,0 |
Tafla 2.3 Skipting bótaþega eftir stærð húsnæðis í maí 2001 og í maí 2002.
2001 | 2002 | ||||
Samtals bótaþegar | % | Samtals bótaþegar | % | ||
1 herbergi | engar upplýsingar | 844 | 14 | ||
2 herbergi | 1.834 | 46 | 2.529 | 43 | |
3 herbergi | 1.375 | 34 | 1.658 | 28 | |
4 herbergi | 635 | 16 | 733 | 13 | |
5 herbergi | 131 | 3 | 103 | 2 | |
6 herbergi | 15 | 0 | 20 | 0 | |
Samtals | 3.990 | 100,0 | 5.887 | 100,0 |
Tafla 2.4 Skipting bótaþega árið 2001 í almennum og félagslegum íbúðum eftir tekjum heimilis.
Almennar íbúðir | Félagslegar íbúði r | Íbúðir samtals | ||||||
Árstekjur heimilis | Bótaþegar | % | Bótaþegar | % | Bótaþegar | % | ||
Minna en 800 þús. kr. | 836 | 35 | 757 | 34 | 1.593 | 35 | ||
800–1.100 þús. kr. | 366 | 15 | 439 | 20 | 805 | 18 | ||
1.100– 1.400 þús. kr. | 244 | 10 | 293 | 13 | 537 | 12 | ||
1.400– 1.700 þús. kr. | 447 | 19 | 321 | 15 | 768 | 17 | ||
1.700– 2.000 þús. kr. | 166 | 7 | 131 | 6 | 297 | 6 | ||
2.000– 2.300 þús. kr. | 173 | 7 | 103 | 5 | 276 | 6 | ||
2.300– 2.600 þús. kr. | 75 | 3 | 61 | 3 | 136 | 3 | ||
Meira en 2.600 þús. kr. | 80 | 3 | 80 | 4 | 160 | 3 | ||
Samtals | 2.387 | 100,0 | 2.185 | 100,0 | 4.572 | 100,0 |
Tafla 2.5 Skipting bótaþega árið 2002 í almennum og félagslegum íbúðum eftir tekjum heimilis.
Almennar íbúðir | Félagslegar íbúðir | Íbúðir samtals | ||||||
Árstekjur heimilis | Bótaþegar | % | Bótaþegar | % | Bótaþegar | % | ||
Minna en 800 þús. kr. | 1.151 | 36 | 859 | 32 | 2.010 | 34 | ||
800–1.100 þús. kr. | 477 | 15 | 470 | 17 | 947 | 16 | ||
1.100– 1.400 þús. kr. | 349 | 11 | 427 | 16 | 776 | 13 | ||
1.400– 1.700 þús. kr. | 466 | 14 | 358 | 13 | 824 | 14 | ||
1.700– 2.000 þús. kr. | 242 | 7 | 215 | 8 | 457 | 8 | ||
2.000– 2.300 þús. kr. | 276 | 9 | 140 | 5 | 416 | 7 | ||
2.300– 2.600 þús. kr. | 123 | 4 | 83 | 3 | 206 | 3 | ||
Meira en 2.600 þús. kr. | 145 | 4 | 141 | 5 | 286 | 5 | ||
Samtals | 3.228 | 100,0 | 2.693 | 100,0 | 5.922 | 100,0 |
3. Hvert er meðaltal greiddrar húsaleigu fyrir tveggja til fimm herbergja íbúðir í tíu stærstu sveitarfélögum landsins,
a. á almennum markaði,
b. á vegum sveitarfélaga,
c. á vegum félagasamtaka?
Meðfylgjandi upplýsingar um leigugreiðslur ná aðeins til þeirra leigjenda sem fá húsaleigubætur. Samráðsnefndin hefur áætlað að um þriðjungur leigjenda fái húsaleigubætur. Könnun Hagstofunnar 1999 gaf til kynna að hlutfallið væri 27% en áætlað er að hlutfallið í Reykjavík árið 2002 sé um 37%. Fyrirliggjandi gögn gefa ekki kost á að sundurliða leigugreiðslur eftir almennum leiguíbúðum og félagslegum leiguíbúðum. Tölur um leiguverð eru því meðaltal leigu þeirra leigjenda sem fá húsaleigubætur.
Tafla 3.1 Meðalleiga árið 2001, kr.
1 herb. | 2 herb. | 3 herb. | 4 herb. | 5 herb. | 6 herb. | |
Reykjavík | engar upplýsingar | 32.110 | 38.611 | 45.357 | 46.499 | 51.812 |
Kópavogsbær | engar upplýsingar | 17.359 | 29.622 | 36.438 | 37.550 | 51.950 |
Seltjarnarnes | engar upplýsingar | 36.027 | 39.377 | 49.596 | 0 | 0 |
Garðabær | engar upplýsingar | 39.120 | 43.089 | 44.255 | 85.000 | 0 |
Hafnarfjörður | engar upplýsingar | 36.000 | 46.000 | 42.000 | 55.000 | 0 |
Mosfellsbær | engar upplýsingar | 40.822 | 40.289 | 38.000 | 0 | 0 |
Reykjanesbær | engar upplýsingar | 27.926 | 31.950 | 35.350 | 36.526 | 0 |
Akraneskaupstaður | engar upplýsingar | 24.927 | 29.790 | 35.165 | 28.312 | 0 |
Akureyrarkaupstaður | engar upplýsingar | 31.014 | 31.432 | 34.185 | 43.728 | 0 |
Vestmannaeyjabær | engar upplýsingar | 20.762 | 30.424 | 41.083 | 0 | 42.000 |
Sveitarfélagið Árborg | engar upplýsingar | 27.822 | 29.857 | 34.980 | 0 | 0 |
Tafla 3.1 Meðalleiga árið 2002, kr.
1 herb. | 2 herb. | 3 herb. | 4 herb. | 5 herb. | 6 herb. | |
Reykjavík | 23.179 | 34.760 | 43.616 | 50.481 | 46.363 | 53.177 |
Kópavogsbær | 29.080 | 36.497 | 44.187 | 47.195 | 67.775 | 0 |
Seltjarnarnes | 28.130 | 37.854 | 43.790 | 56.330 | 0 | 0 |
Garðabær | 22.000 | 42.000 | 47.000 | 49.000 | 47.000 | 0 |
Hafnarfjörður | 0 | 32.444 | 40.981 | 47.440 | 46.858 | 57.988 |
Mosfellsbær | 0 | 33.774 | 36.727 | 46.959 | 51.010 | 0 |
Reykjanesbær | 24.000 | 29.000 | 38.000 | 42.000 | 40.000 | 48.000 |
Akraneskaupstaður | 0 | 35.070 | 36.763 | 46.971 | 17.468 | 0 |
Akureyrarkaupstaður | 22.450 | 29.875 | 35.351 | 42.115 | 48.236 | 54.000 |
Vestmannaeyjabær | 19.858 | 23.261 | 33.877 | 37.273 | 0 | 47.000 |
Sveitarfélagið Árborg | 26.283 | 32.578 | 37.011 | 40.630 | 39.236 | 0 |
4. Hefur ráðherra látið kanna sérstaklega í hve miklum mæli svokallaðar „svartar greiðslur“ tíðkast á leigumarkaði? Ef svo er, hver er niðurstaða þeirrar könnunar? Ef ekki, mun ráðherra beita sér fyrir því að hún verði gerð og þá hvenær?
Félagsmálaráðherra hefur ekki látið kanna „svartar greiðslur“ á leigumarkaði enda mun mjög torvelt að fá áreiðanlegar niðurstöður.