Þskj. 57 — 56. mál.
Frumvarp til laga
um breyting á lögum nr. 87/2004, um olíugjald og kílómetragjald,
lögum nr. 29/1993, um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl.,
lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald, og lögum nr. 96/1995,
um gjald af áfengi og tóbaki, með síðari breytingum.
(Lagt fyrir Alþingi á 137. löggjafarþingi 2009.)
I. KAFLI
Breyting á lögum nr. 87/2004, um olíugjald og kílómetragjald.
1. gr.
2. gr.
3. gr.
a. 4. mgr. orðast svo:
Kílómetragjald af gjaldskyldum bifreiðum skv. 1. tölul. 1. mgr., sbr. 3. tölul., skal vera sem hér segir:
Leyfð heildarþyngd ökutækis, kg | Kílómetragjald, kr. |
Leyfð heildarþyngd ökutækis, kg | Kílómetragjald, kr. |
10.000.11.000 | 0,26 | 21.001.22.000 | 6,20 |
11.001.12.000 | 0,80 | 22.001.23.000 | 6,74 |
12.001.13.000 | 1,34 | 23.001.24.000 | 7,28 |
13.001.14.000 | 1,88 | 24.001.25.000 | 7,82 |
14.001.15.000 | 2,42 | 25.001.26.000 | 8,36 |
15.001.16.000 | 2,96 | 26.001.27.000 | 8,90 |
16.001.17.000 | 3,50 | 27.001.28.000 | 9,44 |
17.001.18.000 | 4,04 | 28.001.29.000 | 9,98 |
18.001.19.000 | 4,58 | 29.001.30.000 | 10,52 |
19.001.20.000 | 5,12 | 30.001.31.000 | 11,06 |
20.001.21.000 | 5,66 | 31.000 og yfir | 11,60 |
b. 6. mgr. orðast svo:
Sérstakt kílómetragjald af gjaldskyldum bifreiðum skv. 2. mgr. skal vera sem hér segir:
Leyfð heildarþyngd ökutækis, kg |
Kílómetragjald, kr. |
Leyfð heildarþyngd ökutækis, kg | Kílómetragjald, kr. |
5.000.6.000 | 7,61 | 18.001.19.000 | 20,08 |
6.001.7.000 | 8,22 | 19.001.20.000 | 20,98 |
7.001.8.000 | 8,86 | 20.001.21.000 | 21,90 |
8.001.9.000 | 9,49 | 21.001.22.000 | 22,81 |
9.001.10.000 | 10,10 | 22.001.23.000 | 23,71 |
10.001.11.000 | 11,00 | 23.001.24.000 | 24,62 |
11.001.12.000 | 12,17 | 24.001.25.000 | 25,54 |
12.001.13.000 | 13,34 | 25.001.26.000 | 26,44 |
13.001.14.000 | 14,50 | 26.001.27.000 | 27,35 |
14.001.15.000 | 15,67 | 27.001.28.000 | 28,26 |
15.001.16.000 | 16,84 | 28.001.29.000 | 29,17 |
16.001.17.000 | 18,00 | 29.001.30.000 | 30,08 |
17.001.18.000 | 19,17 | 30.001.31.000 | 30,98 |
31.001 og yfir | 31,90 |
II. KAFLI
Breyting á lögum nr. 29/1993, um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti, o.fl.
4. gr.
III. KAFLI
Breyting á lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald.
5. gr.
IV. KAFLI
Breyting á lögum nr. 96/1995, um gjald af áfengi og tóbaki.
6. gr.
1. Í stað fjárhæðarinnar „66,04 kr.“ í 1. tölul. kemur: 75,95 kr.
2. Í stað fjárhæðarinnar „59,40 kr.“ í 2. tölul. kemur: 68,31 kr.
3. Í stað fjárhæðarinnar „79,63 kr.“ í 3. tölul. kemur: 91,57 kr.
7. gr.
1. Í stað fjárhæðarinnar „257,02 kr.“ í 1. tölul. kemur: 295,57 kr.
2. Í stað fjárhæðarinnar „3,04 kr.“ í 2. tölul. kemur: 3,50 kr.
3. Í stað fjárhæðarinnar „9,19 kr.“ í 3. tölul. kemur: 10,57 kr.
8. gr.
1. Í stað fjárhæðarinnar „322,84 kr.“ í 1. tölul. kemur: 371,27 kr.
2. Í stað fjárhæðarinnar „16,13 kr.“ í 2. tölul. kemur: 18,55 kr.
9. gr.
Ákvæði til bráðabirgða.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
Nýleg endurskoðun á fyrri spám um þróun ríkisfjármála árin 2009 til 2013 hefur leitt í ljós að sé ekki gripið til viðeigandi ráðstafana þegar á þessu ári verður halli ríkissjóðs á árinu 2009 meiri en áætlað var og meiri en viðunandi getur talist. Því er talið nauðsynlegt að grípa fyrr en ella til tekjuöflunaraðgerða, samhliða því að dregið verði frekar úr útgjöldum ríkissjóðs á árinu 2009. Í ljósi þess er frumvarp þetta lagt fram sem liður í nauðsynlegum aðhaldsaðgerðum stjórnvalda í ríkisfjármálum og í samræmi við samstarfsyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar.
Með frumvarpinu eru lagðar til hækkanir á tilgreindum gjöldum á ökutæki, eldsneyti, áfengi og tóbak. Um er að ræða 15% hækkun á áfengisgjaldi og tóbaksgjaldi, 10% hækkun á bifreiðagjaldi, 10 kr. hækkun á almennu bensíngjaldi og 5 kr. hækkun á olíugjaldi, en á móti vegur 20% lækkun á kílómetragjaldi auk þess sem endurgreiðsluhlutfall olíugjalds vegna rekstrar almenningsvagna í áætlunarferðum er hækkað úr 80% í 85%.
Lögð er til minni hækkun olíugjalds en bensíngjalds til að gera rekstrarumhverfi dísilfólksbifreiða hagstæðara í samanburði við bensínfólksbifreiðar, en dísilbifreiðar eru almennt álitnar umhverfisvænni valkostur en bensínfólksbifreiðar. Þar sem útsöluverð á dísilolíu hefur verið nokkuð hærra en útsöluverð á bensíni undanfarin ár hefur fjölgun dísilfólksbifreiða ekki verið eins hröð og vonast var til með upptöku olíugjalds í stað þungaskatts árið 2005. Með því að hækka olíugjald minna en bensíngjald er reynt að koma jafnvægi á útsöluverð þessara eldsneytisgjafa þannig að lítri af dísilolíu verði ódýrari en lítri af bensíni og þannig ýtt undir frekari dísilvæðingu fólksbílaflota landsmanna, eins og til stóð með lögum nr. 87/2004, um olíugjald og kílómetragjald.
Með frumvarpinu er lögð til lækkun á kílómetragjaldi, almennu og sérstöku, á móti hækkun bensíngjalds og olíugjalds. Með því móti er dregið úr áhrifum þessara breytinga á flutningskostnað og þar með vöruverð.
Viðbótartekjur ríkissjóðs af þeim gjaldskrárhækkunum sem frumvarp þetta kveður á um eru áætlaðar samtals 4,4 milljarðar kr. á ársgrundvelli, en áhrif þeirra á tekjur ríkissjóðs á þessu ári nema um 2,7 milljörðum kr. Skiptast þær viðbótartekjur niður á gjaldaflokka sem hér segir:
Á þessu ári | Ársáhrif | Áhrif á vísitölu neysluverðs | |
Bensíngjald | 1.300 m.kr. | 1.970 m.kr. | 0,26% |
Olíugjald | 400 m.kr. | 690 m.kr. | 0,03% |
Kílómetragjald | -245 m.kr. | -490 m.kr. | - |
Bifreiðagjald | 260 m.kr. | 520 m.kr. | 0% |
Áfengisgjald | 670 m.kr. | 1.100 m.kr. | 0,14% |
Tóbaksgjald | 310 m.kr. | 620 m.kr. | 0,1% |
Samtals | 2.695 m.kr. | 4.410 m.kr. | 0,5% |
* Áhrif á VSK eru undanskilin . |
Áhrif þessara hækkana á vísitölu neysluverðs eru metin 0,5% eins og fram kemur í töflunni hér að framan.
Þess ber að geta að til skoðunar eru breytingar á vörugjöldum af ökutækjum, samanber skýrslu starfshóps um heildarstefnumótun um skattlagningu ökutækja og eldsneytis, m.a. með það fyrir augum að auka hlut vistvænna og sparneytinna fólksbifreiða.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Um 2. gr.
Um 3. gr.
Í b-lið greinarinnar er lagt til að fjárhæð sérstaks kílómetragjalds lækki um 20% samanber umfjöllun í almennum athugasemdum við frumvarpið. Fjárhæð sérstaks kílómetragjalds var síðast breytt 11. desember 2008 þegar gjaldið var hækkað um 12,5% með lögum nr. 137/2008. Fyrir þann tíma hafði gjaldið verið óbreytt frá upptöku þess í desember 2005. Almenn vísitala neysluverðs hefur hækkað um 35% frá þeim tíma og hefur hið sérstaka kílómetragjald því lækkað að raungildi sem því nemur.
Um 4. gr.
Um 5. gr.
Um 6. gr.
Um 7. gr.
Um 8. gr.
Fylgiskjal.
Fjármálaráðuneyti,
fjárlagaskrifstofa:
Umsögn um frumvarp til laga um breyting á lögum nr. 87/2004, um olíugjald og kílómetragjald, lögum nr. 29/1993, um vörugjald af ökutækjum, eldsneyti o.fl., lögum nr. 39/1988, um bifreiðagjald, og lögum nr. 96/1995,
um gjald af áfengi og tóbaki, með síðari breytingum.
Lagt er til að áfengisgjald og tóbaksgjald hækki um 15%. Þá er gert ráð fyrir að bifreiðagjald verði hækkað um 10%, auk þess sem olíugjald er hækkað um 10,8% eða 5 kr. á lítrann og almennt vörugjald á bensín er tvöfaldað og hækkar um 10 kr. Kílómetragjald á þyngri ökutæki lækkar hins vegar um 20%, auk þess sem endurgreiðsluhlutfall olíugjalds vegna rekstrar almenningsvagna í áætlunarferðum er hækkað úr 80% í 85%. Þessum gjöldum var síðast breytt í desember 2008 en þá voru þau hækkuð um 12,5%. Fram að þeim tíma höfðu gjöldin verði óbreytt um árabil, sum frá árinu 2005 og önnur frá árunum 2003 og 2004, en áfengisgjald af léttum vínum og bjór hafði verið óbreytt frá árinu 1998. Vísitala neysluverðs hefur hækkað frá árinu 1998 um 83% og um 40–46% frá árunum 2003 til 2005. Þrátt fyrir hækkun gjaldanna samkvæmt þessu frumvarpi hafa þau ekki náð að fylgja breytingum á vísitölu neysluverðs.
Gert er ráð fyrir því að tekjur ríkissjóðs hækki um 4,4 milljarða kr. á ársgrundvelli vegna þessara breytinga, þar af eru tekjur af áfengisgjaldi áætlaðar 1,1 milljarðar kr., 620 m.kr. af tóbaksgjaldi, 520 m.kr. af bifreiðagjaldi, 1.970 m.kr. af bensíngjaldi og 690 m.kr. af olíugjaldi, en á móti kemur að tekjur lækka um 490 m.kr. vegna lækkunar á kílómetragjaldi. Verði frumvarpið óbreytt að lögum og taki gildi fyrir næstu mánaðamót er gert ráð fyrir auknum tekjum ríkissjóðs á þessu ári að fjárhæð 2,7 milljarðar kr. Heildaráhrif þessara breytinga á vísitölu neysluverðs eru metin á 0,5% til hækkunar.
Verði frumvarpið óbreytt að lögum er ekki gert ráð fyrir að það hafi í för með sér aukin útgjöld fyrir ríkissjóð.