Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 787. máls.
139. löggjafarþing 2010–2011.
Þskj. 1689 — 787. mál.
utanríkisráðherra við fyrirspurn Guðlaugs Þórs Þórðarsonar um Þróunarsjóð EFTA.
1. Hver hafa verið framlög Íslands til Þróunarsjóðs EFTA (svonefnds EES-fjármagnskerfis, sbr. 61. mál 139. þings), sundurliðað eftir árum á núverandi verðlagi?
Svar við þessum lið fyrirspurnarinnar er að finna í töflunni hér á eftir. Rétt er að benda á eftirfarandi:
1. Þróunarsjóður EFTA hefur gegnum tímann töluvert breyst við stækkanir á ESB. Þekking á þeirri sögu gæti skerpt skilning á inntaki neðangreindra talna. Í því efni er bent á stutta sögulega úttekt í greinargerð með frumvarpi á þskj. 62, 61. mál á yfirstandandi þingi um breytingu á lögum um Evrópska efnahagssvæðið, nr. 2/1993, með síðari breytingum.
2. Skuldbindingar Íslands og annarra EES/EFTA-ríkja ná yfir fimm ára tímabil en greiðslur vegna verkefna sem samþykkt eru innan heimilla tímafresta spanna lengri tíma. Þetta endurspeglast í greiðsluflæði til sjóðanna í gegnum árin.
3. Þá kynnu að vakna spurningar um þau ár sem engar greiðslur reiðast fram. Ekki hefur fundist önnur skýring á því en að þau árin var ekki um neinar styrkveitingar að ræða auk þess sem á árinu 2002 var um að ræða endurgreiðslu á fjármunum sem ekki voru veittir til verkefna.
4. Hvenær átti greiðslum að ljúka samkvæmt bókun 38 við EES-samninginn? Hvers vegna var haldið áfram að greiða?
Skuldbindingu fjármagns til verkefna á grundvelli upphaflegu bókunar 38 var lokið 1999 en greiðslur voru hins vegar inntar af hendi á lengri tíma í takt við framvindu verkefna. Nýtt samkomulag var í kjölfarið gert um greiðslur fyrir tímabilið 1999–2004 og er andlag þeirra framhaldsgreiðslna sem innt er eftir.
5. Hvenær átti greiðslum að ljúka samkvæmt framlengdum samningum um Þróunarsjóð EFTA frá 2004?
Gert er ráð fyrir að greiðslum vegna skuldbindinga sjóðsins 2004–2009 ljúki 2012. Það helgast af því sem þegar er útskýrt að skuldbindingum er lokið innan samningstímans, en greiðslur taka lengri tíma í samræmi við framvindu skuldbundinna verkefna.
6. Voru greiðslur inntar af hendi til Þróunarsjóðsins að liðnum gildistíma samninga um sjóðinn og áður en skrifað var undir nýtt samkomulag um framlög í Þróunarsjóð EFTA í ágúst 2010? Ef svo er, hvers vegna var haldið áfram að greiða?
Svo er. Greiðslurnar byggðust á skuldbindingum sem samþykktar voru áður en frestur til samþykktar á nýjum verkefnum rann út. Hér enn bent á það sem fyrr er brýnt um tímasetningu skuldbindingar annars vegar og greiðslutímabil hins vegar.
7. Hvaða ríki hafa fengið fjárhagsaðstoð úr sjóðnum og undir hvaða formerkjum, t.d. með vaxtaafslætti af lánum, beinum styrkjum o.s.frv.? Svar óskast sundurliðað eftir árum.
Grikkland, Írland, Bretland (Norður Írland), Portúgal og Spánn (10 héruð) nutu aðstoðar úr sjóði EES/EFTA-ríkjanna á tímabilinu 1994–1999. Fyrirkomulag stuðnings var ýmist í formi beinna fjárhagslegra framlaga eða niðurgreiðslu lána frá Fjárfestingabanka Evrópu (2% árleg niðurgreiðsla vaxta á 1.500 millj. evra lánasafn). Skipting fjárhæðar milli þessara ríkja á þessu tímabili var með eftirgreindum hætti:
Vakin er athygli á að Austurríki, Finnland og Svíþjóð tóku þátt í þessum sjóði sem EFTA- ríki. Það skýrir meðal annars hve há fjárhæðin er miðað við tímabilið þar á eftir. Framkvæmdastjórn ESB innti af hendi framlög ríkjanna til sjóðsins eftir aðild þeirra að ESB sem tók gildi 1. janúar 1995.
Á tímabilinu 1999–2004 voru svo til ráðstöfunar alls 119 millj. evra sem skiptust á milli sömu ríkja og getur að framan með eftirgreindum hætti. Eingöngu var um að ræða beina styrki.
Þau ríki sem hafa fengið aðstoð á tímabilinu 2004–2009 og 2009–2014 eru 15 ríki ESB, Búlgaría, Eistland, Grikkland, Lettland, Litháen, Malta, Kýpur, Pólland, Portúgal, Rúmenía, Slóvakía, Slóvenía, Spánn, Tékkland og Ungverjaland. Eingöngu er þar um beina styrki að ræða við verkefni í styrkþegaríkjum. Skipting heildarframlaga samkvæmt þessum tveimur samningum um sjóðinn er með neðangreindum hætti (brúttó í evrum):
139. löggjafarþing 2010–2011.
Þskj. 1689 — 787. mál.
Svar
utanríkisráðherra við fyrirspurn Guðlaugs Þórs Þórðarsonar um Þróunarsjóð EFTA.
1. Hver hafa verið framlög Íslands til Þróunarsjóðs EFTA (svonefnds EES-fjármagnskerfis, sbr. 61. mál 139. þings), sundurliðað eftir árum á núverandi verðlagi?
Svar við þessum lið fyrirspurnarinnar er að finna í töflunni hér á eftir. Rétt er að benda á eftirfarandi:
1. Þróunarsjóður EFTA hefur gegnum tímann töluvert breyst við stækkanir á ESB. Þekking á þeirri sögu gæti skerpt skilning á inntaki neðangreindra talna. Í því efni er bent á stutta sögulega úttekt í greinargerð með frumvarpi á þskj. 62, 61. mál á yfirstandandi þingi um breytingu á lögum um Evrópska efnahagssvæðið, nr. 2/1993, með síðari breytingum.
2. Skuldbindingar Íslands og annarra EES/EFTA-ríkja ná yfir fimm ára tímabil en greiðslur vegna verkefna sem samþykkt eru innan heimilla tímafresta spanna lengri tíma. Þetta endurspeglast í greiðsluflæði til sjóðanna í gegnum árin.
3. Þá kynnu að vakna spurningar um þau ár sem engar greiðslur reiðast fram. Ekki hefur fundist önnur skýring á því en að þau árin var ekki um neinar styrkveitingar að ræða auk þess sem á árinu 2002 var um að ræða endurgreiðslu á fjármunum sem ekki voru veittir til verkefna.
Ár | Á verðlagi hvers árs | Á verðlagi ársins 2010 |
1994 | 88.875.608 | 189.545.630 |
1995 | 93.637.328 | 196.357.261 |
1996 | 93.201.846 | 191.140.093 |
1997 | 106.256.000 | 214.044.255 |
1998 | 101.993.108 | 202.094.363 |
1999 | 0 | 0 |
2000 | 0 | 0 |
2001 | 35.111.600 | 60.040.175 |
2002 | -20.686.560 | -33.752.734 |
2003 | 0 | 0 |
2004 | 0 | 0 |
2005 | 107.011.490 | 159.223.979 |
2006 | 20.534.697 | 28.619.347 |
2007 | 215.383.989 | 285.814.632 |
2008 | 347.526.338 | 410.209.834 |
2009 | 920.715.540 | 970.411.736 |
2010 | 1.345.976.048 | 1.345.976.048 |
Samtals | 3.455.537.032 | 4.219.724.619 |
4. Hvenær átti greiðslum að ljúka samkvæmt bókun 38 við EES-samninginn? Hvers vegna var haldið áfram að greiða?
Skuldbindingu fjármagns til verkefna á grundvelli upphaflegu bókunar 38 var lokið 1999 en greiðslur voru hins vegar inntar af hendi á lengri tíma í takt við framvindu verkefna. Nýtt samkomulag var í kjölfarið gert um greiðslur fyrir tímabilið 1999–2004 og er andlag þeirra framhaldsgreiðslna sem innt er eftir.
5. Hvenær átti greiðslum að ljúka samkvæmt framlengdum samningum um Þróunarsjóð EFTA frá 2004?
Gert er ráð fyrir að greiðslum vegna skuldbindinga sjóðsins 2004–2009 ljúki 2012. Það helgast af því sem þegar er útskýrt að skuldbindingum er lokið innan samningstímans, en greiðslur taka lengri tíma í samræmi við framvindu skuldbundinna verkefna.
6. Voru greiðslur inntar af hendi til Þróunarsjóðsins að liðnum gildistíma samninga um sjóðinn og áður en skrifað var undir nýtt samkomulag um framlög í Þróunarsjóð EFTA í ágúst 2010? Ef svo er, hvers vegna var haldið áfram að greiða?
Svo er. Greiðslurnar byggðust á skuldbindingum sem samþykktar voru áður en frestur til samþykktar á nýjum verkefnum rann út. Hér enn bent á það sem fyrr er brýnt um tímasetningu skuldbindingar annars vegar og greiðslutímabil hins vegar.
7. Hvaða ríki hafa fengið fjárhagsaðstoð úr sjóðnum og undir hvaða formerkjum, t.d. með vaxtaafslætti af lánum, beinum styrkjum o.s.frv.? Svar óskast sundurliðað eftir árum.
Grikkland, Írland, Bretland (Norður Írland), Portúgal og Spánn (10 héruð) nutu aðstoðar úr sjóði EES/EFTA-ríkjanna á tímabilinu 1994–1999. Fyrirkomulag stuðnings var ýmist í formi beinna fjárhagslegra framlaga eða niðurgreiðslu lána frá Fjárfestingabanka Evrópu (2% árleg niðurgreiðsla vaxta á 1.500 millj. evra lánasafn). Skipting fjárhæðar milli þessara ríkja á þessu tímabili var með eftirgreindum hætti:
Ríki | Styrkir (evrur) | Lánaniðurgreiðslur (evrur) |
Grikkland | 121.500.000 | 364.500.000 |
Írland | 35.500.000 | 106.500.000 |
Bretland (N-Írland) | 11.000.000 | 33.000.000 |
Portúgal | 105.000.000 | 315.000.000 |
Spánn (10 héruð) | 227.000.000 | 681.000.000 |
Alls | 500.000.000 | 1.500.000.000 |
Vakin er athygli á að Austurríki, Finnland og Svíþjóð tóku þátt í þessum sjóði sem EFTA- ríki. Það skýrir meðal annars hve há fjárhæðin er miðað við tímabilið þar á eftir. Framkvæmdastjórn ESB innti af hendi framlög ríkjanna til sjóðsins eftir aðild þeirra að ESB sem tók gildi 1. janúar 1995.
Á tímabilinu 1999–2004 voru svo til ráðstöfunar alls 119 millj. evra sem skiptust á milli sömu ríkja og getur að framan með eftirgreindum hætti. Eingöngu var um að ræða beina styrki.
Ríki | Styrkir (evrur) |
Grikkland | 22.000.000 |
Írland | 5.500.000 |
Bretland (N-Írland) | 500.000 |
Portúgal | 21.000.000 |
Spánn | 70.000.000 |
Alls | 119.000.000 |
Þau ríki sem hafa fengið aðstoð á tímabilinu 2004–2009 og 2009–2014 eru 15 ríki ESB, Búlgaría, Eistland, Grikkland, Lettland, Litháen, Malta, Kýpur, Pólland, Portúgal, Rúmenía, Slóvakía, Slóvenía, Spánn, Tékkland og Ungverjaland. Eingöngu er þar um beina styrki að ræða við verkefni í styrkþegaríkjum. Skipting heildarframlaga samkvæmt þessum tveimur samningum um sjóðinn er með neðangreindum hætti (brúttó í evrum):
Ríki | 2004–2009 (evrur)1 | 2009–2014 (evrur) |
Búlgaría | 21.500.000 | 78.600.000 |
Rúmenía | 50.500.000 | 190.750.000 |
Kýpur | 1.260.000 | 3.850.000 |
Tékkland | 48.540.000 | 61.400.000 |
Eistland | 10.080.000 | 23.000.000 |
Grikkland | 34.260.000 | 63.400.000 |
Ungverjaland | 60.780.000 | 70.100.000 |
Lettland | 19.740.000 | 34.550.000 |
Litháen | 27.000.000 | 38.400.000 |
Malta | 1.920.000 | 2.900.000 |
Pólland | 280.800.000 | 266.900.000 |
Portúgal | 31.320.000 | 57.950.000 |
Slóvakía | 32.340.000 | 38.350.000 |
Slóvenía | 6.120.000 | 12.500.000 |
Spánn | 45.840.000 | 45.850.000 |
Alls | 672.000.000 | 988.500.000 |
1 Búlgaría og Rúmenía fyrir tímabilið 2007–2009. |