Ferill 493. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
144. löggjafarþing 2014–2015.
Þingskjal 1097 — 493. mál.
Svar
fjármála- og efnahagsráðherra við fyrirspurn frá
Steingrími J. Sigfússyni um launatengd gjöld.
Fyrirspurnin hljóðar svo:
1. Hver hefur heildarupphæð tryggingagjalds verið og hlutdeild hvers eftirtalinna þátta gjaldsins um sig í prósentustigum og fjárhæðum á verðlagi núgildandi fjárlaga ár hvert frá og með 2000 til og með 2015:
a. atvinnutryggingagjalds,
b. greiðslna í Ábyrgðasjóð launa,
c. greiðslna í Fæðingarorlofssjóð,
d. almenns tryggingagjalds,
e. markaðsgjalds?
2. Hver var sjóðsstaða Atvinnuleysistryggingasjóðs, Ábyrgðasjóðs launa og Fæðingarorlofssjóðs í árslok hvers árs á framangreindu tímabili á verðlagi núgildandi fjárlaga og hver er áætluð staða þessara sjóða í lok þessa árs?
Í töflu 1 hér á eftir er yfirlit yfir prósentustig tryggingagjalds og annarra gjalda sem lögð eru á gjaldstofn til greiðslu tryggingagjalds á árunum 2000–2015 og áætlun fyrir árið 2016 samkvæmt gildandi lögum.
Í töflu 2 hér á eftir er yfirlit yfir heildartekjur af tryggingagjaldi og öðrum gjöldum sem lögð eru á gjaldstofn til greiðslu tryggingagjalds og hlutdeild rétthafa í tekjunum á árunum 2000–2015 ásamt áætlun fyrir árið 2016 á áætluðu verðlagi 2015.
Í töflu 3 og á mynd er sýnt til frekari upplýsingar hvernig fjármögnun lífeyris- og slysatrygginga með hlutdeild í almennu tryggingagjaldi hefur þróast á þessu sama tímabili.
Í töflu 4 er yfirlit yfir handbært fé og eiginfjárstöðu Atvinnuleysistryggingasjóðs, Ábyrgðasjóðs launa og Fæðingarorlofssjóðs í árslok á áætluðu verðlagi 2015. .
Tafla 1. Þróun tryggingagjalds og annarra gjalda sem lögð eru á gjaldstofn til greiðslu tryggingagjalds á árunum 2000–2016.
2000 1 | 2000 2 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 3 | 2009 4 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 5 | 2015 6 | 2016 7 | |||
1 | Atvinnutryggingagjald | 1,15% | 0,80% | 0,80% | 0,80% | 0,80% | 0,80% | 0,65% | 0,65% | 0,65% | 0,65% | 0,65% | 2,21% | 3,81% | 3,81% | 2,45% | 2,05% | 1,45% | 1,35% | 1,35% | 1,35% | |
2 | Almennt tryggingagjald | 3,99% | 4,34% | 4,34% | 4,34% | 4,84% | 4,84% | 4,99% | 4,99% | 4,54% | 4,54% | 4,54% | 4,54% | 4,54% | 4,54% | 4,99% | 5,29% | 6,04% | 6,04% | 6,04% | 5,90% | |
Vinnueftirlit ríkisins | 0,08% | 0,08% | 0,08% | 0,08% | 0,08% | 0,08% | ||||||||||||||||
Staðlaráð | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | 0,007% | ||||||||
Icepro | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | 0,001% | ||||||||||||
Fæðingarorlofssjóður | 0,85% | 0,85% | 0,85% | 0,85% | 0,85% | 1,08% | 1,08% | 1,08% | 1,08% | 1,08% | 1,08% | 1,08% | 1,08% | 1,28% | 1,28% | 0,65% | 0,65% | 0,65% | 0,65% | |||
Jöfnun á örorkubyrði lífeyrissjóða |
0,15% | 0,20% | 0,25% | 0,25% | 0,325% | 0,325% | 0,325% | 0,325% | 0,325% | 0,325% | 0,26% | 0,26% | ||||||||||
Starfsendurhæfingarsjóðir 8 | 0,13% | |||||||||||||||||||||
Lífeyris- og slysatryggingar | 3,902% | 3,402% | 3,402% | 3,402% | 3,902% | 3,902% | 3,902% | 3,902% | 3,302% | 3,252% | 3,203% | 3,203% | 3,128% | 3,128% | 3,385% | 3,685% | 5,065% | 5,065% | 5,13% | 4,86% | ||
3 | Samtals tryggingagjald | 5,14% | 5,14% | 5,14% | 5,14% | 5,64% | 5,64% | 5,64% | 5,64% | 5,19% | 5,19% | 5,19% | 6,75% | 8,35% | 8,35% | 7,44% | 7,34% | 7,49% | 7,39% | 7,39% | 7,25% | |
4 | Annað | 0,09% | 0,09% | 0,09% | 0,09% | 0,09% | 0,09% | 0,09% | 0,15% | 0,15% | 0,15% | 0,15% | 0,25% | 0,30% | 0,30% | 0,35% | 0,35% | 0,10% | 0,10% | 0,10% | 0,10% | |
Gjald í Ábyrgðasjóð launa | 0,04% | 0,04% | 0,04% | 0,04% | 0,04% | 0,04% | 0,04% | 0,10% | 0,10% | 0,10% | 0,10% | 0,20% | 0,25% | 0,25% | 0,30% | 0,30% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | ||
Markaðsgjald | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | 0,05% | ||
5 |
Samtals gjöld á tryggingagjaldsstofn | 5,23% | 5,23% | 5,23% | 5,23% | 5,73% | 5,73% | 5,73% | 5,79% | 5,34% | 5,34% | 5,34% | 7,00% | 8,65% | 8,65% | 7,79% | 7,69% | 7,59% | 7,49% | 7,49% | 7,35% | |
1 Fyrir gildistöku laga nr. 95/2000, um fæðingar- og foreldraorlof, í maí 2000. | ||||||||||||||||||||||
2 Eftir gildistöku laga nr. 95/2000, um fæðingar- og foreldraorlof, í maí 2000. | ||||||||||||||||||||||
3 Janúar til júní 2009. | ||||||||||||||||||||||
4 Júlí til desember 2009. | ||||||||||||||||||||||
5 Janúar til júní 2015. | ||||||||||||||||||||||
6 Júlí til desember 2015. | ||||||||||||||||||||||
7 Almennt tryggingagjald lækkar um 0,14 prósentustig 1. janúar 2016. Samtals gjöld á tryggingagjaldsstofn lækka við það úr 7,49% í 7,35%. | ||||||||||||||||||||||
8 Samkvæmt lögum um tryggingagjald áttu starfsendurhæfingarsjóðir að fá hlutdeild í almennu tryggingagjaldi sem nam 0,13%. Gildistöku þessa fyrirkomulags var frestað á árunum 2013, 2014 og 2015 með bráðabirgðaákvæði í lögunum en að óbreyttu tekur það gildi 1. janúar 2016. |
Tafla 2. Tekjur af tryggingagjaldi og öðrum gjöldum sem lögð eru á gjaldstofn til greiðslu tryggingagjalds og hlutdeild rétthafa í tekjunum á árunum 2000–2016.
Rekstrargrunnur, millj. kr. á föstu verðlagi 20151 | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Áætlun | Fjárlög | Áætlun | ||
2000 2 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 3 | 2015 | 2016 | |||
1 | Atvinnutryggingagjald | 7.476 | 7.039 | 7.145 | 7.019 | 7.332 | 6.239 | 7.250 | 7.581 | 7.963 | 14.345 | 33.775 | 35.503 | 22.226 | 20.367 | 15.289 | 15.000 | 15.545 | |
Atvinnuleysistryggingasjóður | 7.448 | 6.976 | 7.106 | 6.982 | 7.287 | 6.194 | 7.234 | 7.557 | 7.940 | 14.329 | 33.710 | 35.237 | 22.091 | 20.302 | 15.160 | 14.864 | 15.413 | ||
Tryggingasjóður sjálfstætt starfandi einstaklinga | 28 | 63 | 39 | 37 | 45 | 45 | 16 | 24 | 22 | 16 | 65 | 265 | 135 | 65 | 129 | 136 | 132 | ||
2 | Almennt tryggingagjald | 34.295 | 37.003 | 37.686 | 42.419 | 46.110 | 50.331 | 55.352 | 55.629 | 51.877 | 44.376 | 42.589 | 41.473 | 48.454 | 52.787 | 63.147 | 66.500 | 67.936 | |
Lífeyris- og slysatryggingar | 29.895 | 29.269 | 29.612 | 34.362 | 37.938 | 39.776 | 42.992 | 41.044 | 35.943 | 30.688 | 30.052 | 28.857 | 33.503 | 37.087 | 53.180 | 56.365 | 56.283 | ||
Fæðingarorlofssjóður | 3.957 | 7.247 | 7.575 | 7.559 | 7.666 | 10.466 | 12.269 | 12.765 | 13.380 | 11.066 | 9.590 | 9.746 | 12.011 | 12.737 | 6.796 | 7.157 | 7.484 | ||
Jöfnun á örorkubyrði lífeyrissjóða | 1.725 | 2.455 | 2.550 | 2.885 | 2.807 | 2.942 | 2.962 | 3.171 | 2.978 | 2.780 | |||||||||
Starfsendurhæfingarsjóðir | 1.389 | ||||||||||||||||||
Aðrir rétthafar | 443 | 487 | 499 | 498 | 505 | 89 | 91 | 95 | 99 | 72 | 62 | 63 | -2 | 0 | |||||
3 | Heildartekjur af tryggingagjaldi | 41.771 | 44.042 | 44.831 | 49.438 | 53.442 | 56.569 | 62.603 | 63.210 | 59.840 | 58.721 | 76.364 | 76.975 | 70.680 | 73.154 | 78.436 | 81.500 | 83.481 | |
4 | Annað | 693 | 781 | 799 | 794 | 802 | 869 | 1.649 | 1.774 | 1.843 | 2.007 | 2.694 | 2.781 | 3.277 | 3.467 | 1.043 | 1.102 | 1.151 | |
Gjald í Ábyrgðasjóð launa | 313 | 348 | 357 | 356 | 361 | 390 | 1.091 | 1.190 | 1.238 | 1.524 | 2.267 | 2.325 | 2.814 | 2.984 | 523 | 551 | 576 | ||
Markaðsgjald | 380 | 433 | 443 | 438 | 441 | 479 | 558 | 584 | 604 | 483 | 427 | 456 | 462 | 482 | 521 | 551 | 576 | ||
5 | Heildartekjur af gjöldum á tryggingagjaldsstofn | 42.464 | 44.823 | 45.630 | 50.232 | 54.244 | 57.438 | 64.252 | 64.984 | 61.682 | 60.728 | 79.057 | 79.757 | 73.957 | 76.621 | 79.480 | 82.602 | 84.632 | |
Hlutfall af landsframleiðslu 4 | 2,8% | 2,8% | 2,8% | 3,0% | 3,0% | 3,1% | 3,2% | 3,0% | 2,8% | 3,0% | 4,1% | 4,1% | 3,8% | 3,9% | 3,9% | 3,9% | 3,9% | ||
1 Áætlað verðlag miðað við vísitölu neysluverðs. 2 Fæðingarorlofssjóður fékk hlutdeild í tekjum af tryggingagjaldi frá maí 2000 en eiginleg starfsemi og greiðslur úr sjóðnum hófust á árinu 2001. 3 Fjárlög og fjáraukalög 2014. 4 Hlutfallið er reiknað af tölum á verðlagi hvers árs. Verg landsframleiðsla 2014–2016 samkvæmt spá Hagstofu Íslands í nóvember 2014. |
|||||||||||||||||||
Tafla 3. Fjármögnun lífeyris- og slysatrygginga með tekjum af almennu tryggingagjaldi.
Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Áætlun | Fjárlög | Áætlun | |
Rekstrargrunnur, millj. kr. | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 2 | 2015 | 2016 |
Útgjöld lífeyristrygginga | 20.258 | 20.125 | 22.395 | 27.064 | 29.523 | 31.210 | 33.592 | 38.438 | 44.326 | 47.795 | 46.600 | 56.597 | 58.966 | 64.024 | 70.621 | 74.892 | 77.177 |
Útgjöld slysatrygginga 1 | 393 | 398 | 432 | 441 | 477 | 471 | 467 | 489 | 600 | 626 | 534 | 522 | 607 | 642 | 670 | 690 | 690 |
Hlutdeild í tekjum af almennu tryggingagjaldi | 13.741 | 14.352 | 15.217 | 18.031 | 20.547 | 22.414 | 25.865 | 25.934 | 25.532 | 24.413 | 25.198 | 25.162 | 30.729 | 35.335 | 51.782 | 56.365 | 57.971 |
Greitt úr ríkissjóði | 6.910 | 6.170 | 7.610 | 9.474 | 9.453 | 9.266 | 8.194 | 12.993 | 19.393 | 24.008 | 21.936 | 31.956 | 28.845 | 29.332 | 19.508 | 19.217 | 19.896 |
Fjármagnað með almennu tryggingagjaldi | 66,5% | 69,9% | 66,7% | 65,6% | 68,5% | 70,8% | 75,9% | 66,6% | 56,8% | 50,4% | 53,5% | 44,1% | 51,6% | 54,6% | 72,6% | 74,6% | 74,4% |
Fjármagnað með greiðslu úr ríkissjóði | 33,5% | 30,1% | 33,3% | 34,4% | 31,5% | 29,2% | 24,1% | 33,4% | 43,2% | 49,6% | 46,5% | 55,9% | 48,4% | 45,4% | 27,4% | 25,4% | 25,6% |
Hlutdeild almannatrygginga í tekjum af tryggingagjaldi samkvæmt lögum | 3,6% | 3,4% | 3,4% | 3,9% | 3,9% | 3,9% | 3,9% | 3,3% | 3,3% | 3,2% | 3,1% | 3,1% | 3,4% | 3,7% | 5,1% | 5,1% | 4,9% |
Hlutdeildarþörf almannatrygginga miðað við fulla fjármögnun | 5,4% | 4,9% | 5,1% | 6,0% | 5,7% | 5,5% | 5,1% | 5,0% | 5,7% | 6,4% | 5,9% | 7,1% | 6,6% | 6,7% | 7,0% | 6,8% | 6,5% |
1 Að frátöldum slysatryggingum sjómanna sem fjármagnaðar eru með iðgjaldi á laun og aflahlut. | |||||||||||||||||
2 Fjárlög og fjáraukalög 2014. |
Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.
Tafla 4. Handbært fé og eiginfjárstaða í lok hvers árs.
Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Reikn. | Áætlun | Áætlun | |
Millj. kr. á föstu verðlagi 2015 1 | 2000 | 2001 2 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 3 | 2015 4 |
Handbært fé í árslok | ||||||||||||||||
Atvinnuleysistryggingasjóður | 162 | 230 | 166 | 2 | 2 | 33 | 34 | 36 | 44 | 337 | 523 | 604 | 335 | 349 | ||
Ábyrgðasjóður launa | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 208 | 125 | 160 | 207 | 129 | 71 | ||
Fæðingarorlofssjóður | 0 | 79 | 56 | 25 | 0 | 0 | 0 | 356 | 542 | 811 | 970 | 90 | 25 | 275 | ||
Eigið fé í árslok 5 | ||||||||||||||||
Atvinnuleysistryggingasjóður | 1.430 | 16.844 | 17.708 | 16.163 | 14.406 | 14.428 | 17.224 | 21.282 | 22.030 | 1.959 | 4.821 | 11.522 | 7.937 | 8.749 | 8.684 | 10.683 |
Ábyrgðasjóður launa | 34 | 1.779 | 781 | -179 | -958 | -1.753 | -1.391 | -1.082 | -1.112 | -2.005 | -1.902 | -1.380 | 328 | 2.510 | 2.404 | 2.343 |
Fæðingarorlofssjóður | 3.957 | 5.978 | 4.599 | 1.886 | -2.119 | -2.739 | -1.225 | -520 | -111 | -1.869 | -2.969 | -1.595 | 2.519 | 6.799 | 4.907 | 3.172 |
1 Áætlað verðlag miðað við vísitölu neysluverðs. | ||||||||||||||||
2 Hækkun eiginfjárstöðu Atvinnuleysistryggingasjóðs og Ábyrgðasjóðs launa milli 2000 og 2001 skýrist að mestu af því að 2001 voru kröfur á ríkissjóð vegna markaðra tekna í fyrsta sinn færðar í ársreikninga ríkisaðila. | ||||||||||||||||
3 Miðað við tekjur og gjöld í fjárlögum og fjáraukalögum 2014. | ||||||||||||||||
4 Miðað við tekjur og gjöld í fjárlögum 2015. | ||||||||||||||||
5 Greiðslur til sjóðanna ráðast af árlegri fjárþörf. Eiginfjárstaða sjóðanna felur því m.a. í sér kröfu á ríkissjóð vegna óútgreiddra markaðra tekna eða skuld vegna greiðslna til þeirra umfram tekjurnar. Staða handbærs fjár getur m.a. af þeim sökum vikið verulega frá eiginfjárstöðu. |