132. löggjafarþing — 37. fundur,  7. des. 2005.

Réttur nemenda í framhalds- og háskólanámi til húsaleigubóta.

118. mál
[16:40]
Hlusta

félagsmálaráðherra (Árni Magnússon) (F):

Hæstv. forseti. Í ágústmánuði sl. lagði samráðsnefnd um húsaleigubætur sem í eiga sæti fulltrúar félagsmálaráðuneytis og Sambands íslenskra sveitarfélaga fram tillögur um lagabreytingar sem m.a. miða að því að taka á þeim vanda sem hv. fyrirspyrjandi nefnir í fyrirspurn sinni og ég tek undir með hv. fyrirspyrjanda að þarna er um verkefni að ræða sem við eigum að finna lausn á.

Nefndin leggur til að skilyrði um þinglýsingu húsaleigusamninga verði afnumið þegar um er að ræða leigu á heimavist, stúdentagörðum eða sambýli fyrir fatlaða. Krafa um þinglýsingar á heimavistum, stúdentagörðum og sambýlum hafa skapað fjölmörg vandamál í framkvæmd. Til samanburðar má nefna að leiguíbúðir í eigu sveitarfélaga eða félaga í eigu sveitarfélaganna eru nú þegar undanþegin skilyrðum um þinglýsingu húsaleigusamninga.

Nefndin leggur einnig til að krafa um lengd húsaleigusamnings fyrir námsmenn á heimavist eða stúdentagörðum verði einungis fjórir mánuðir í stað sex mánaða nú. Með því er tekið mið af því að hver önn í framhaldsskóla er styttri en sem nemur lágmarksleigutíma samkvæmt lögunum.

Loks leggur nefndin til breytingu varðandi það atriði sem fyrirspyrjandi nefnir og að bætt verði við lögin ákvæði er tekur til námsmanna er þurfa að sækja nám um langan veg en eru þó innan sama sveitarfélags, eins og hv. fyrirspyrjandi rakti ágætlega í máli sínu.

Samkvæmt lögheimilislögum verða námsmenn að fara í annað sveitarfélag til að eiga kost á að skrá aðsetur sitt á dvalarstað. Í tillögu nefndarinnar er miðað við að þeir nemendur sem þurfa að vista sig innan sama sveitarfélags en í a.m.k. 30 km fjarlægð frá lögheimili vegna námsins öðlist rétt til húsaleigubóta. Einnig verði sveitarfélagi heimilt að greiða húsaleigubætur þótt fjarlægð sé styttri en 30 km ef samgöngur til og frá skóla eru nemanda sérstaklega erfiðar, m.a. með tilliti til veðráttu og ástands vega eða vegna skorts á almenningssamgöngum.

Í tillögu nefndarinnar er höfð hliðsjón af reglum um dvalarstyrki í 4. gr. reglugerðar um námsstyrki nr. 6 92/2003, með síðari breytingum.

Hæstv. forseti. Það sem út af stendur nú er að samkomulag takist milli ríkis og Sambands íslenskra sveitarfélaga um fjármögnun og ábyrgð á greiðslu á þeim viðbótarkostnaði sem framangreindar tillögur geta leitt af sér. Við höfum reynt að leggja mat á hver sá kostnaður er, hæstv. forseti, og virðist að hann sé trúlega á bilinu 20–25 millj. kr. Mér finnst þetta mikið réttlætismál og mun beita mér fyrir því að það finnist sem fyrst lausn á þessu brýna hagsmunamáli námsmanna.