uppboðsleið í stað veiðigjalda.

Herra forseti. Í samfélaginu er viðvarandi og afar djúpstætt ósætti um núverandi fiskveiðistjórnarkerfi. Auðlindin sem sannarlega er þjóðarinnar, við skiljum það öll svo, skilar einfaldlega ekki nægum verðmætum í sameiginlega sjóði og örfáar fjölskyldur hafa efnast gríðarlega um mjög langt skeið. Í raun má segja að enginn sé sáttur við kerfið eins og það er nema þeir sem hagnast verulega á því og svo þeir stjórnmálaflokkar sem hafa gert sér far um að verja þau forréttindi, núverandi stjórnarflokkar. Það er stórt og aðkallandi verkefni að skapa samfélagssáttmála um slíka lykilgrein og í raun dugar ekkert minna en að stefna að þjóðarsátt um stjórn auðlindarinnar og ráðstöfun þess fjár sem nýtingin skilar. Það er gömul saga og ný að fólk telji unnt að breyta kerfinu með einu pennastriki, með einu töfraorði, og nú er þetta töfraorð uppboðsleiðin. Raunin er auðvitað sú að uppboðsleið er, eins og nafnið gefur til kynna, aðferð en ekki markmið. Í umræðunni allri er mikilvægt að missa ekki sjónar á markmiðunum.

Hver ættu markmið okkar að vera með góðu fiskveiðistjórnarkerfi? Að mínu mati, og okkar vinstri grænna, eru þrjú markmið mikilvægust. Þau skipta öll máli og verða ekki greind í sundur. Í fyrsta lagi þarf arðurinn af auðlindinni að skila sér til þjóðarinnar, í öðru lagi þarf að tryggja sjálfbæra nýtingu auðlindarinnar og í þriðja lagi að byggðasjónarmiðin séu ekki fyrir borð borin. Engin ein aðferð tryggir að öllum þessum markmiðum verði náð. Uppboðsleiðin ein og sér horfir til markmiðsins um arðinn en síður á aðra þætti. Blönduð leið, þar sem uppboðsleiðin er einn þáttur, er að líkindum rétta leiðin.

Í því viðfangsefni sem fram undan er verður að eiga samráð við þjóðina og kalla fleiri að borðinu. Þjóðfundur um fyrirkomulag fiskveiðistjórnarkerfisins gæti verið fyrsta skrefið í átt að mikilvægri þjóðarsátt í þessum efnum. Þjóðin verður að eiga aðkomu að samtalinu. Viðfangsefni af þessu tagi (Forseti hringir.) verða ekki leyst með öðrum hætti.