152. löggjafarþing — 7. fundur,  8. des. 2021.

störf þingsins.

[15:33]
Horfa

Þórunn Sveinbjarnardóttir (Sf):

Hæstv. forseti. „Hálfmánarnir bakaðir og jólaundirbúningi lokið af minni hálfu“, skrifaði húsbóndi á höfuðborgarsvæðinu í færslu á samfélagsmiðli í morgun, vonandi í gríni. Stéttarfélagið VR vekur þessa dagana athygli okkar á þriðju vaktinni sem sinnt er launalaust og af miklum móð á langflestum heimilum allt árið um kring. Hún leggst ofan á hinar tvær; fyrstu vaktina, sem eru launuð störf utan heimilis, og varla þarf að segja frá því hér að atvinnuþátttaka kvenna á Íslandi er sú mesta í heimi, og aðra vaktina; heimilisverkin, barnauppeldið, samskipti við nána ættingja, verkefni sem fjölskyldan sinnir daglega.

Það liggur fyrir að konur á Íslandi sinna heimilisstörfum í níu klukkustundir á viku, karlar í sjö. Þar munar u.þ.b. tveimur. Barnauppeldi sinna konur í u.þ.b. tíu klukkustundir á viku, aðspurðar, karlar í tæpar átta. Þarna undir er auðvitað munur sem segir okkur svo sem ekki neinar fréttir. Þriðja vaktin, sem er líka kölluð skipulags- og tilfinningavaktin, er ólaunuð og snýst um yfirumsjón og verkstýringu á heimilisstörfunum. Verkefni hennar eru vanmetin og jafnvel álitið sjálfsagt að konur sinni því frekar en karlar. Hún er margfalt þyngri fyrir konur en karla, a.m.k. í gagnkynhneigðum samböndum. Henni fylgir álag, hún tekur heilarými, sem hindrar atvinnuþátttöku, framgang í starfi og veldur streitu og álagi. Það er eftirtektarvert að aðspurðir segjast karlar sinna heimilisverkum í miklu meiri mæli en þeir gera í raun og konur segja að þær geri of mikið.

Mig langar núna í þessum annasama mánuði til að minna þingheim á þriðju vaktina, hverjir sinna henni, hverjir borga fyrir hana og hvernig það kemur niður á konum á vinnumarkaði á Íslandi.